Pamięć przestrzenna w nowym ujęciu
Pamiętanie, gdzie umieściliśmy przedmioty i wiedza o tym, jak przedmioty są rozmieszczone wokół nas jest kluczowa dla naszego funkcjonowania w życiu codziennym. Pamięć przestrzenna, tj. zdolność do przypomnienia sobie tego, gdzie umieściliśmy przedmioty oraz jak dotrzeć do określonych miejsc w mieście, pomaga w realizacji naszych codziennych zadań. Wiąże się również z rozumowaniem dotyczącym lokalizacji (np. pamiętaniem, gdzie zostawiliśmy klucze) i przypominaniem sobie odległych miejsc, na przykład podczas planowania dnia w mieście, w którym już byliśmy. W tym kontekście finansowany ze środków UE projekt OSSMA (Multiple systems of spatial memory: Their role in reasoning and action) badał pamięć przestrzenną i rozumowanie poprzez wykorzystanie eksperymentów behawioralnych. Aby zrealizować te cele, zespół przeprowadził eksperymenty z wykorzystaniem montowanych na głowie ekranów rzeczywistości wirtualnej, które testują wspomnienia w różnych warunkach. Naukowcy przeanalizowali zmienne, które wpływały na odzyskiwanie informacji i informacje przestrzenne, takie jak zbędne informacje wizualne, orientacja uczestnika i rozmieszczenie przestrzeni. Zespół odkrył, że chociaż wspomnienia przestrzenne dotyczące bezpośredniego otoczenia pozostają przy odzyskiwaniu informacji pod znacznym wpływem orientacji obserwatora, wspomnienia dotyczące innych środowisk nie ulegają takiemu wpływowi. Oznacza to, że ludzie zwykle polegają na reprezentacji zmysłowo-ruchowej utrzymującej relację obserwatora względem przedmiotu, kiedy postrzegają przedmioty znajdujące się w ich bezpośrednim otoczeniu. W ramach przeprowadzonego badania ustalono również, że reprezentacja koncentrująca się na osobie ulega przesunięciu w miarę, jak obserwator zmienia swoje położenie i/lub orientację w bezpośrednim otoczeniu. Takie zachowanie prawdopodobnie współistnieje z reprezentacją, która koduje wzajemne relacje między przedmiotami, co wpływa na rozumowanie po tym, jak obserwator przemieszcza się do odległej lokalizacji. Ogólne wnioski pomagają w udoskonaleniu aktualnych teorii dotyczących pamięci przestrzennej. Pomagają one również w projektowaniu narzędzi i sprzętu z wykorzystaniem zaawansowanych technologii, takich jak systemy nawigacji i interfejsy użytkownika w zdalnie sterowanym sprzęcie, od robotów poszukiwawczo-ratunkowych, po złożone narzędzia chirurgiczne. Lepsze zrozumienie pamięci przestrzennej będzie kontynuowane w celu zapewnienia bezpieczniejszej i wydajniejszej interakcji człowiek-maszyna.
Słowa kluczowe
Pamięć przestrzenna, rzeczywistość wirtualna, przypominanie, człowiek-maszyna, OSSMA, rozumowanie, działanie
