Oddziaływania białek w neurodegeneracji
Oznaką wielu chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera czy Parkinsona, jest obecność agregatów białkowych. Amyloid β (Aβ) i białko tau tworzą agregaty w przebiegu choroby Alzheimera, a α-synukleina – choroby Parkinsona. Uzyskano niedawno ciekawe dane na temat synergistycznych oddziaływań między α-synukleiną i białkiem tau, Aβ i białkiem tau oraz α-synukleiną i oligomerami amyloidu β. Jednakże mechanizm agregacji sparowanych białek pozostaje niejasny, jako że nie wiadomo, które domeny tych białek odpowiadają za ich wzajemne oddziaływania. Zadaniem finansowanego przez UE projektu ABETAALPHASYNTAU (Insight into the synergistic interactions between Aβ amyloid, α-synuclein and Tau) było wyjaśnienie mechanizmu oddziaływania różnych amyloidów i wywoływania przez nie chorób. Badacze z powodzeniem analizowali oddziaływania między różnymi oligomerami oraz uzyskali ważną wiedzę na temat powiązań między chorobami. Było to możliwe dzięki narzędziom obliczeniowym, takim jak modelowanie molekularne, jak również uzyskanym danym doświadczalnym. Naukowcy odkryli, że domena NAC odgrywa istotną rolę w agregacji alfa-synukleiny w chorobie Parkinsona oraz wyjaśnili mechanizm powstawania oligomerów alfa-synukleiny. Ponadto, dzięki narzędziom do modelowania, naukowcy wykryli polimorfizmy oligomerów amyloidowych i różne typy oddziaływań między nimi. Wszystkie te uzyskane informacje łącznie tworzą podstawę do wyjaśnienia, dlaczego u pacjentów z chorobą Alzheimera zwiększa się ryzyko rozwoju choroby Parkinsona i vice versa. Mogą też przyczynić się do poznania przyczyny zwiększania się ryzyka choroby Alzheimera i choroby Parkinsona u pacjentów z cukrzycą typu II.
Słowa kluczowe
Neurodegeneracja, agregacja białek, choroba Alzheimera, choroba Parkinsona, amyloid β, tau, alfa-synukleina, ABETAALPHASYNTAU, domena NAC
