Najbardziej dokładne zegary w przestrzeni kosmicznej
Pulsary milisekundowe obracają się z tak zadziwiającą regularnością, że uważane są za jedne z najdokładniejszych zegarów we wszechświecie. Korzystając z tych kosmicznych zegarów, astronomowie mogą teraz znaleźć odpowiedzi na zadawane od dawna pytania dotyczące gwiazd i czasoprzestrzeni, co w innym wypadku byłoby niemożliwe. Z uwagi na to, że pulsy są tak wiarygodne, nawet najmniejsze odchylenia mogą wskazywać na to, co dzieje się we wnętrzu i dookoła pulsarów, a także w przestrzeni pomiędzy gwiazdami. Niedawno astronomowie podjęli się ambitnego zadania analizy takich pulsarów, co pozwoliło im na zbadanie ośrodka międzygwiazdowego. Dzięki finansowaniu projektu CLOCKS AND BURSTS (Searching for nature's best clocks and extragalactic millisecond transients with large interferometric arrays: From the GMRT to the SKA) przeanalizowali dużą ilość danych z wielkiego teleskopu Giant Metrewave Radio Telescope (GMRT). Teleskop GMRT, działający na metrowych długościach fal, jest skupiskiem 30 sterowanych anten o średnicy 45 metrów, który rozciąga się na 30 km terenie w pobliżu Pune w zachodnich Indiach. Obecnie, w ramach ulepszeń, jego zasięg częstotliwości zwiększono tak, aby bezproblemowo obejmował 130 do 1500 MHz. Wprowadzane aktualnie udoskonalenia sprawią, że GMRT będzie najbardziej czułym teleskopem na świecie. Jego obecne pole widzenia pozwoliło astronomom zbadać średnie i wysokie galaktyczne szerokości, gdzie czułość nie jest ograniczona tłem nieba, i odkryć pulsary milisekundowe. Dodatkowo czułość GMRT w połączeniu z elastycznym back endem oprogramowania sprawiły, że jest on idealnym narzędziem do badania pozagalaktyczny sygnałów radiowych na niebie południowym. Zespół zastosował techniki oparte o sztuczne sieci neuronowe, aby zaklasyfikować pulsary będące kandydatami z sygnałów zakłócenia. Zespół CLOCK AND BURSTS opracował również techniki obrazowania, pozwalające na precyzyjną lokalizację pulsarów i innych sygnałów milisekundowych. Odkrycia CLOCK AND BURSTS są szczegółowo opisane w pracy dostępnej pod adresem arXiv(odnośnik otworzy się w nowym oknie) i obejmują pulsar milisekundowy.
Słowa kluczowe
Pulsary milisekundowe, ośrodek międzygwiazdowy, CLOCKS AND BURSTS, wielki teleskop Giant Metrewave Radio Telescope, sztuczne sieci neuronowe