Przyczyny ekstremalnych zjawisk pogodowych na Arktyce
Pogoda na Arktyce odznacza się kilkoma różnymi rodzajami ekstremalnych zjawisk, takich jak niże polarne czy silne, dolne wiatry. Zjawiska te wpływają na strukturę społeczno-ekonomiczną okolicznych regionów i społeczności, powodując poważne szkody materialne i straty w ludziach. Nie wiemy jednak dokładnie, jak powstają i rozwijają się te zjawiska pogodowe. Ogranicza to możliwości prognozowania tych zjawisk oraz utrudnia odpowiednią adaptację i wdrażanie środków łagodzących. Uczestnicy projektu HIMWARC (High impact weather in the Arctic, fundamental understanding and future projections (HIMWARC)), finansowanego ze środków UE, postanowili poszerzyć podstawową wiedzę na temat ważnych zjawisk pogodowych na Arktyce. Celem było dokładniejsze zrozumienie oraz lepsze prognozowanie zmian dystrybucji, częstości i intensywności ekstremalnych zjawisk pogodowych na Arktyce. Uczeni ustalili, że większość niżów polarnych można opisać przy pomocy paradygmatu diabatycznego wiru Rossby'ego. Odkryli oni, że skale poziome i pionowe układu są zmniejszone w porównaniu ze średnimi szerokościami geograficznymi, co znacząco zwiększa wydajność konwersji energii związanej z procesami diabatycznymi. Badacze ustalili również, że niektóre wcześniejsze koncepcje dotyczące zależności między niżami polarnymi a dużymi procesami pogodowymi oraz lodem morskim mogą nie być słuszne. W oparciu o te zależności wyprowadzano głównie informacje na temat niżów polarnych w przyszłych klimatach. Oznacza to, że mamy do czynienia ze zwiększeniem niepewności, jeżeli w przyszłości będzie mniej lub więcej niżów polarnych bądź jeżeli będą one słabsze lub silniejsze. Rezultaty omawianego projektu pomogły naukowcom w poszerzeniu wiedzy na temat dynamiki i związanych z nią niepewności dotyczących ważnych zjawisk pogodowych na Arktyce. W szczególności, projekt HIMWARC pozwolił lepiej zrozumieć niże polarne oraz delikatne aspekty rozwoju tych zjawisk, co przyda się w przyszłym prognozowaniu pogody.
Słowa kluczowe
Arktyka, niże polarne, ekstremalne zjawiska pogodowe, HIMWARC, diabatyczny wir Rossby'ego
