Skip to main content
Przejdź do strony domowej Komisji Europejskiej (odnośnik otworzy się w nowym oknie)
polski polski
CORDIS - Wyniki badań wspieranych przez UE
CORDIS
Microclimatic buffering of plant responses to macroclimate warming in temperate forests

Article Category

Article available in the following languages:

Zrozumienie roli podszytu leśnego w obliczu zmieniającego się klimatu

Wiele zbiorowisk biologicznych stara się dotrzymać kroku zmianom klimatu. Naukowcy zbadali rolę, jaką podszyt leśny odgrywa we wspieraniu lokalnych ekosystemów.

Zmiana klimatu już teraz radykalnie wpływa na wiele ekosystemów na świecie. Cała gama zbiorowisk biologicznych, w tym ptaki, motyle, ryby i rośliny, nie jest w stanie nadążyć za rosnącymi temperaturami. „Wiele gatunków po prostu nie jest w stanie zareagować lub przemieścić się wystarczająco szybko, aby nadążyć za ociepleniem temperatur”, mówi Pieter De Frenne(odnośnik otworzy się w nowym oknie), profesor z Laboratorium ds. Lasów i Natury(odnośnik otworzy się w nowym oknie) na Wydziale Środowiska Uniwersytetu w Gandawie i koordynator projektu FORMICA(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Skutki te są widoczne w wielu ekosystemach, od gór po lasy. W ramach finansowanego przez Europejską Radę ds. Badań Naukowych(odnośnik otworzy się w nowym oknie) projektu FORMICA naukowcy zbadali rolę podszytu leśnego – metrowej warstwy nad powierzchnią gleby – w ochronie lokalnych społeczności przed skutkami zmian klimatu. Warstwa ta znajduje się poniżej wysokich drzew i krzewów i jest dobrze chroniona przed wpływami zewnętrznymi, co czyni ją szczególnie interesującym mikroklimatem do badań. „Drzewa rzucają cień i transpirują wodę, co skutkuje niższymi temperaturami w ciągu dnia pod koronami drzew w lasach niż poza nimi”, wyjaśnia De Frenne. „A to chłodzenie może służyć za bufor przed zmianą klimatu dla gatunków żyjących w podszycie”.

Badanie podszytu w lasach strefy umiarkowanej w całej Europie

Naukowcy stworzyli system obserwacyjny do monitorowania danych dotyczących roślin na poziomie osobników, populacji, gatunków, zbiorowisk i ekosystemów. W miejscach rozciągających się od Włoch po Norwegię, w dziewięciu różnych regionach klimatycznych, utworzono sieć poletek doświadczalnych. Zespół dokonał pomiarów 4 300 roślin zielnych – ich wysokości, powierzchni liści i biomasy, a także ilości zawartego w nich azotu – oraz ponad 4 000 drzew w całej Europie. Zespół projektu FORMICA wykorzystał również eksperymentalną operację przeszczepu w celu zbadania wpływu mikroklimatu lasu na rośliny podszytu. W lasach Belgii, Włoch i Szwecji naukowcy stworzyli sztuczny klimat dla przeszczepionych roślin, wykorzystując innowacyjne systemy ogrzewania i oświetlenia in situ. Korzystając z danych zebranych podczas tych eksperymentów, w ramach projektu FORMICA wykorzystano również szereg zaawansowanych modeli do obliczenia dogłębnej oceny wpływu zmian klimatu na różnorodność biologiczną podszytu lasów strefy umiarkowanej.

Nowe spojrzenie na odporność podszytu

Dzięki kilku działaniom w ramach projektu zespół wykazał, że mikroklimat podszytu ma rzeczywiście kluczowe znaczenie i może być wykorzystywany przez zarządców lasów do ochrony gatunków leśnych przed negatywnym wpływem zmiany klimatu. „Wykazaliśmy, że zmiany mikroklimatu i naświetlenia spowodowane prześwitami w koronach drzew, na przykład z powodu powstania wolnej przestrzeni po ścięciu lub obumarciu drzewa, zwiększają wpływ zmiany klimatu na różnorodność biologiczną lasów, podczas gdy zacienienie poszycia lasów z powodu gęstych koron drzew łagodzi wpływ ocieplenia”, dodaje De Frenne.

Skuteczne działania naukowe i rozpowszechnianie

Kilku doktorantów napisało swoje rozprawy doktorskie w całości na temat tego projektu, a kilku badaczy z tytułem doktora pracowało nad nim przez kilka lat. Zespół projektu FORMICA współpracował nad wytycznymi dotyczącymi „przyjaznej dla klimatu” gospodarki leśnej w Belgii, w tym nad filmem(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (strona internetowa w języku niderlandzkim), w którym wyjaśnia najlepsze praktyki. Zespół stworzył również podcast(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (strona internetowa w języku niderlandzkim) z pakietem edukacyjnym dla dzieci, aby przybliżyć im tematykę znaczenia lasów i mikroklimatu. Inne odkrycie dokonane w ramach projektu – że obrzeża lasów zawierają więcej węgla i że nie należy zaniedbywać małych obszarów leśnych – zostało przedstawione w artykule dla dzieci w wieku 9–15 lat w czasopiśmie „Frontiers for Young Minds”(odnośnik otworzy się w nowym oknie). „Nasze wyniki pokazują, że mikroklimat i gęstość zalesienia stają się przydatnymi narzędziami dla zarządców lasów i decydentów służącymi ochronie różnorodności biologicznej lasów przed zmianami klimatu”, podsumowuje De Frenne.

Znajdź inne artykuły w tej samej dziedzinie zastosowania

Moja broszura 0 0