Analiza skamieniałości pozwala szerzej spojrzeć na bioróżnorodność
Żyjące obecnie gatunki zwierząt stanową zaledwie 1% wszystkich gatunków istniejących w historii Ziemi. Jednakże uzyskanie dokładnego obrazu wzorców i procesów makroewolucyjnych wymaga szczegółowej analizy zapisów kopalnych. Z tego powodu w ramach finansowanego ze środków UE projektu EVOECO AND FOSSILS (Evolutionary ecology and extinct species: how do fossils change our interpretations of present-day biodiversity patterns?) poszukiwano metod, które pozwolą stworzyć drzewa ewolucyjne (filogenetyczne) łączące różne grupy taksonomiczne zwierząt wymarłych oraz żyjących obecnie. Na drzewach tych powiązania ewolucyjne są przedstawione w postaci podobieństw lub różnic między cechami fizycznymi bądź genetycznymi. W większości prowadzonych dotąd badań gatunki wymarłe były ignorowane, zaś pominięcie tak ważnego czynnika może prowadzić do uzyskania błędnych wyników. Uczestnicy badania EVOECO AND FOSSILS opracowali techniki umożliwiające włączenie wymarłych gatunków do drzewa filogenetycznego, co pozwoliło na przeprowadzenie analiz z wykorzystaniem technik ekologii ewolucyjnej. Prace skupiły się przede wszystkim na nowym podejściu zwanym „total evidence”, przy użyciu którego stworzono supermatrycę zawierającą dane morfologiczne zarówno gatunków żyjących obecnie, jak i wymarłych. Dane te, wraz z danymi molekularnymi dotyczącymi żyjących gatunków, zostały następnie wykorzystane do analizy filogenetycznej. Na podstawie symulacji badacze określili wpływ brakujących danych na strukturę drzew bazujących na supermatrycach kombinowanych „total evidence”. Stwierdzono, że stabilność drzewa filogenetycznego zależy od liczby cech morfologicznych wspólnych dla danej grupy taksonomicznej. Wyniki badania sugerują, że naukowcy muszą zmniejszyć ilość brakujących danych w morfologicznej części supermatrycy, co zapewni większą skuteczność technik „total evidence”. Następnie badacze przeanalizowali dostępność danych morfologicznych dla żyjących gatunków ssaków i odkryli, że dane te są dostępne tylko dla 16% z nich. Rezultaty przeprowadzonych analiz będą miały istotny wpływ na techniki badań ekologicznych i teorię ewolucji, pozwalając naukowcom lepiej poznać wpływ wymierania na kształtowanie się składu gatunkowego. Umożliwią także stworzenie odpowiednich programów ochrony i ograniczenie skutków nieodwracalnej utraty bioróżnorodności. Badacze uczestniczący w projekcie EVOECO AND FOSSILS stwierdzili też, że konieczne jest szczegółowe porównanie danych dotyczących skamieniałości znajdujących się w zbiorach muzeów historii naturalnej. Wnioski opracowane przez uczestników projektu zostały opublikowane w wielu wiodących międzynarodowych czasopismach naukowych.
