Krótsza hospitalizacja może pomóc pacjentom psychiatrycznym Celem każdej hospitalizacji jest pomoc pacjentowi w odzyskaniu dobrego zdrowia i samopoczucia. Częste ponowne hospitalizacje mogą wskazywać, że istniejący system opieki zdrowotnej nie spełnia swojego celu. Zdrowie © ALPA PROD, Shutterstock W ciągu ostatnich kilku dekad deinstytucjonalizacja spowodowała w wielu krajach zmniejszenie stopnia wykorzystania szpitalnych form opieki nad pacjentami psychiatrycznymi i przejście na opiekę ambulatoryjną. Jeśli zaś zajdzie konieczność hospitalizacji takiego pacjenta, jest on kierowany raczej do zwykłego szpitala, a nie do samodzielnej, zamkniętej placówki leczenia psychiatrycznego. Ponowna hospitalizacja psychiatryczna, nazywana także „drzwiami obrotowymi”, to złożony problem obejmujący wiele aspektów, w tym charakter opieki zdrowotnej czy różnice w populacjach klinicznych, jak również polityki i praktyki w zakresie przyjmowania pacjentów i opieki nad nimi. Powrót pacjenta na oddział szpitalny został uznany przez różnorodne organizacje – takie jak OECD – za negatywny efekt leczenia i obszar wymagający zwiększonej uwagi. Powtarzające się hospitalizacje są kosztowne i znacząco utrudniają życie osób chorych i ich rodzin. Aby rozwiązać ten problem, uczestnicy projektu CEPHOS-LINK (Comparative effectiveness research on psychiatric hospitalisation by record linkage of large administrative data sets) zdecydowali się przeanalizować przypadki ponownych hospitalizacji psychiatrycznych opisane w rejestrach danych zdrowotnych prowadzonych w sześciu europejskich krajach (Austrii, Finlandii, Włoszech, Norwegii, Rumunii i Słowenii). Podczas pracy badacze dołożyli wszelkich starań, aby zapewnić odpowiedni poziom porównywalności pomiędzy poszczególnymi krajami, co było problematyczne ze względu na różnice w systemach opieki zdrowotnej i strukturze rejestrów. Po osiągnięciu żądanej porównywalności do badania włączono dane od 225 600 pacjentów. Mimo różnic występujących pomiędzy analizowanymi krajami udało się stwierdzić, że mniej więcej połowa pacjentów wróciła do szpitala przed upływem roku od poprzedniej hospitalizacji, a większość tych ponownych hospitalizacji nastąpiła w ciągu kilku tygodni od momentu wypisania ze szpitala, co wskazuje na konieczność opracowania dodatkowych środków zaradczych do wykorzystania na tym właśnie etapie. Dodatkowo odkryto, że zapewnienie pacjentom dostępu do ambulatoryjnej opieki psychiatrycznej tuż po wypisie zmniejsza ryzyko ponownej hospitalizacji. Wyniki jakościowe uzyskane podczas zogniskowanych wywiadów grupowych przeprowadzonych w sześciu krajach wskazały te obszary, które wymagają dodatkowej uwagi. Pierwsza hospitalizacja jest najbardziej traumatyczna dla pacjenta, z tego powodu ważne jest, aby była ona dobrowolna. Konieczna jest także aktywna opieka kontrolna obejmująca zarówno aspekty społeczne, jak i aktywizację pacjentów. Program dostarczył nowe narzędzia metodologiczne, które poprawią interoperacyjność krajowych baz danych, polityki zawierające szczegółowe zalecenia dla decydentów w poszczególnych krajach, jak również ogólne zalecenia ogólnoeuropejskie, w tym dotyczące włączenia do badań opinii osób korzystających z opieki psychiatrycznej. Słowa kluczowe Pacjenci psychiatryczni, ponowna hospitalizacja, zaburzenia zdrowia psychicznego, CEPHOS-LINK, opieka zdrowotna, rejestr danych zdrowotnych
