Skanery EEG, PET i MR łączą siły, aby skuteczniej diagnozować schizofrenię
„Zanim rozpoczęliśmy nasz projekt metody PET, MR i EEG były używane niezależnie do badania wyników schizofrenii lub prodromu psychozy, ale problem nigdy nie został rozwiązany dogłębnie przy wykorzystaniu trzech technik jednocześnie”, wyjaśnia Alberto Del Guerra, profesor fizyki medycznej na Uniwersytecie w Pizie i koordynator projektu TRIMAGE (A dedicated trimodality (PET/MR/EEG) imaging tool for schizophrenia). Prof. Del Guerra uważa, że taka kombinacja umożliwiłaby lekarzom: analizę odpowiedzi układu neuroprzekaźników, wykrywanie odpowiedzi hemodynamicznej, która towarzyszy aktywności neuronów oraz pomiar potencjalnych parametrów – wszystko w tym samym czasie. „Te trzy techniki obrazowania służą do badania różnych reakcji mózgu: metoda EEG analizuje odpowiedź szybką (milisekundy), metoda MRI – średnią (od sekund do minut), a technika PET – wolną (kilkadziesiąt minut). Łącząc te trzy techniki, możemy uzyskać anatomiczną i czasowo skorelowaną fizjologiczną i funkcjonalną informację o mózgu, która idealnie nadaje się do wczesnej diagnozy schizofrenii”, mówi. Jest tylko jeden problem: zrobienie tego wymaga nowego skanera specjalnie zaprojektowanego i zbudowanego do badania mózgu. I tu właśnie wkracza urządzenie opracowane przez zespół projektu TRIMAGE: składa się ono z czepka do EEG kompatybilnego z urządzeniami do badań MR, skanera MRI bez kriogenu, który jest wystarczająco duży, aby zeskanować ludzką głowę, oraz w pełni zintegrowanego skanera PET o dwukrotnie większej czułości nie współczesne systemy PET/MR. „Korzyści są zarówno technologiczne, jak i ekonomiczne”, wyjaśnia prof. Del Guerra. „Po pierwsze brak ciekłego azotu i ciekłego helu sprawia, że instalacja i konserwacja są prostsze i tańsze. Ponadto magnes do badań MR ma mniejszą długość osiową, co oznacza, że ramiona pacjenta znajdują się poza magnesem, a efekt klaustrofobii jest zredukowany. Wyższa rozdzielczość przestrzenna i czułość skanera PET pozwalają również na znacznie lepszą analizę ilościową, co jest bezwzględnie wymagane do celów diagnostycznych. Dodatkowo skaner zaprojektowano tak, aby był opłacalny, więc nawet małe oddziały, które nie mogą sobie pozwolić na zakup konwencjonalnego skanera PET/MR do obrazowania całego ciała, mogą rozważyć zakup tego urządzenia”. Skaner TRIMAGE jest obecnie w fazie końcowego montażu i przygotowania do eksploatacji; wkrótce zostanie zainstalowany w szpitalu uniwersyteckim w Pizie, we Włoszech. Ponieważ nie posiada jeszcze certyfikatu CE, będzie on stosowany zgodnie z nowymi europejskimi dyrektywami wykonawczymi dotyczącymi wyrobów medycznych, tzw. MEDDEV. Planowane są pilotażowe badania kliniczne, a kilku potencjalnych klientów jest już zainteresowanych wykorzystaniem skanera do badania pacjentów pod kątem zaburzeń psychicznych, neurologicznych, neuroonkologicznych, angiologicznych głowy i szyi oraz chorób neurodegeneracyjnych. Po uzyskaniu świadectwa zgodności CE aparat TRIMAGE zostanie skomercjalizowany przez partnerskie MŚP, a także „odpryskowe” MŚP wspierane przez instytucje badawcze zaangażowane w projekt. Jak zauważa prof. Del Guerra, „celem jest wprowadzenie urządzenia na rynek jako dedykowanego skanera do badania mózgu, dostępnego po cenie, która powinna być znacznie niższa niż skanera PET-MR do obrazowania całego ciała i charakteryzującego się wyższą wydajnością obrazowania mózgu”.
Słowa kluczowe
TRIMAGE, MRI, PET, EEG, obrazowanie, skaner, schizofrenia, mózg