Pierwsza europejska mapa niedoboru jodu
Niedobór jodu może prowadzić do rozwoju różnych schorzeń, takich jak wole, zaburzenia czynności tarczycy i kretynizm. Chociaż można tym problemom łatwo zapobiec, wzbogacając sól kuchenną, sól przemysłową i paszę dla bydła jodem, w Europie stwierdzono znaczne niedobory jodu w populacji – nawet 360 mln Europejczyków jest narażonych na zaburzenia spowodowane niedoborem jodu. Ponadto koszty leczenia tych chorób ponoszone przez systemy opieki zdrowotnej są ogromne. Skuteczny europejski program monitorowania stanowi ważny krok w kierunku wyeliminowania zaburzeń spowodowanych niedoborem jodu i może przynieść znaczne korzyści gospodarce UE i systemom opieki zdrowotnej. Harmonizacja zbiorowych podejść zapewniających wystarczającą ilość jodu w krajach europejskich jest niezbędna do zapobiegania zaburzeniom związanym z niedoborem jodu. W ramach projektu EUthyroid stworzono wspólną europejską bazę danych opartą na rejestrach danych dotyczących wyników związanych ze stanem jodu w Europie. Jod jest ważnym minerałem niezbędnym do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania tarczycy i regulacji metabolizmu ludzkiego. Jest głównym składnikiem hormonów tarczycy: tyroksyny (T4) i trijodotyroniny (T3). „Celem naszego badania było zharmonizowanie krajowych i regionalnych badań nad stanem niedoboru jodu i zaburzeniami tarczycy w ramach maksymalnie 56 badań z 27 krajów i zapewnienie rzetelnego obrazu aktualnego stanu zaburzeń związanych z jodem w Europie”, mówi profesor Völzke, koordynator projektu. Monitorowanie stanu niedoboru jodu w Europie Projekt EUthyroid wspiera harmonizację badań poprzez zbieranie informacji ilościowych na temat statusu społeczno-ekonomicznego dorosłych i dzieci. Badacze przygotowali również film instruktażowy dotyczący badania ultrasonograficznego tarczycy oraz internetowe narzędzie szkoleniowe i certyfikacyjne do obserwacji ultrasonograficznych. Zespół opracował test ELISA dla suchej kropli krwi do walidacji krzyżowej zakresu referencyjnego głównego białka hormonalnego tarczycy, tyreoglobuliny, u kobiet w ciąży i kobiet w wieku rozrodczym. „Głównym problemem, który napotkaliśmy, była skrajna heterogeniczność danych w rejestrach, w których zakodowano informacje na temat chorób i leczenia. Pomimo tego udało nam się zharmonizować dane z trzech dużych europejskich badań kohortowych w Holandii, Wielkiej Brytanii i Hiszpanii w jeden duży zbiór danych”, mówi profesor Völzke. „Dostarczyło to dowodu z badań na temat wpływu czynności tarczycy na iloraz inteligencji dziecka i ryzyko zaburzeń zachowania u ponad 9500 matek i ich dzieci oraz umożliwiło nam zbadanie wpływu niskiego poziomu jodu u matki na rozwój neurologiczny”, dodaje. Publikacja wyników badania EUthyroid Uczestnicy projektu zastosowali połączoną strategię rozpowszechniania polegającą na informowaniu decydentów, zainteresowanych stron i ogółu społeczeństwa za pośrednictwem różnych mediów. Obejmowały one strony internetowe projektów, publikacje naukowe, prasę krajową, telewizję i media społecznościowe. „W 2018 r. podpisaliśmy Krakowską deklarację o jodzie, czyli pierwszą oficjalną deklarację, która przedstawiła zalecenia dotyczące zapobiegania zaburzeniom związanym z niedoborem jodu i zapewniania wystarczającej ilości jodu w Europie”, stwierdza profesor Völzke. Dokument ten zawiera trzy główne sekcje dotyczące metodologii, kontroli i wsparcia w zapobieganiu niedoborom jodu. Zastosowano zatem podejście polityczne w celu zapobiegania zaburzeniom związanym z niedoborem jodu i chorobom tarczycy. Zespół projektu EUthyroid przeprowadził najbardziej dogłębną analizę niedoborów jodu i stworzył pierwszą europejską sieć do gromadzenia i rozpowszechniania informacji na temat niedoboru jodu w całej Europie. Oczekuje się, że dzięki infrastrukturze stworzonej w ramach projektu EUthyroid Europa stanie się dla innych krajów wzorem do naśladowania w zakresie zapobiegania niedoborom jodu.
Słowa kluczowe
EUthyroid, jod, niedobór jodu, Europa, harmonizacja
