Szybka, tania i bezproblemowa masowa modernizacja w celu osiągnięcia zeroenergetyczności budownictwa socjalnego
Budynki o zerowym zużyciu energii netto pozwolą na zapewnienie zrównoważonej przyszłości, w której ludzkość będzie polegać w coraz mniejszym stopniu na paliwach kopalnych. Tego rodzaju budynki charakteryzują się doskonałą izolacją i wydajnością energetyczną, jednocześnie generują także wystarczającą ilość energii ze źródeł odnawialnych pozwalającą na ogrzewanie domu i wykorzystywanej wody, a także zasilania artykułów gospodarstwa domowego. Głównym celem programu TRANSITION ZERO było stworzenie właściwych warunków rynkowych, które pozwolą na realizację na szeroką skalę projektów budynków o zerowym zużyciu energii netto w całej Europie. Projekt opierał się na zasadach podejścia Energiesprong zastosowanego po raz pierwszy z doskonałymi rezultatami w Holandii, adaptując je i przystosowując na potrzeby renowacji budynków, w szczególności budownictwa socjalnego, we Francji oraz w Wielkiej Brytanii. Dotychczas stosowane podejścia do wdrażania rozwiązań mających na celu poprawę efektywności energetycznej budynków w wyniku remontów generalnych nie pozwolą na realizację ambitnych założeń i celów, które miały zostać osiągnięte w 2020 roku. „Nie jest możliwe osiągnięcie efektywności energetycznej przy pomocy prowizorycznych środków, takich jak termoizolacja i zmiany dokonywane krok po kroku. Konieczne jest przeprowadzenie remontu generalnego i renowacji całego budynku. Tylko to pozwoli na stawienie czoła problemom związanym z ogrzewaniem budynków, które są szczególnie wymagające pod tym względem”, zauważa Ron Van Erck, kierownik programu Transition Zero w Europie. Nazwa podejścia Energiesprong oznacza „skok energetyczny”, co doskonale odzwierciedla jego zamierzenia – zmianę podejścia sektora renowacji budynków i realizację projektów budynków zerowej energii netto na skalę przemysłową. „Renowacja zgodna z podejściem Energiesprong zapewnia komfort i wygodę przez cały rok w niskiej cenie. To proces opierający się na współpracy trzech głównych podmiotów – wykonawców, spółdzielni mieszkaniowych oraz mieszkańców”, dodaje Van Erck. W Holandii udział komitetów mieszkańców w rozmowach dotyczących projektów i zamówień pozwolił im na wykorzystanie w pełni korzyści płynących z przeprowadzonych remontów. Ciepłe, wygodne i tanie w utrzymaniu domy na całe życie Pierwsze projekty pilotażowe renowacji w Wielkiej Brytanii i we Francji objęły 37 trudnych do ogrzania budynków wybudowanych w latach 1950-1980. „Doskonała efektywność energetyczna nie jest wyłącznie naszym oczekiwaniem – jest na bieżąco monitorowana i gwarantowana. W przypadku każdego projektu pilotażowego dostawcy rozwiązań gwarantują generowanie ilości energii wystarczającej do ogrzewania budynku i wody zużywanej przez mieszkańców, a także podstawowych artykułów gospodarstwa domowego”, zaznacza Van Erck. Jak pokazują doświadczenia zebrane w Holandii, dopiero realizacja projektów na masową skalę i produkcja prefabrykatów pozwala na czerpanie korzyści z ekonomii skali. Z tego właśnie powodu panele ścienne wyposażone w termoizolację, wykorzystywane w trakcie renowacji, są wytwarzane poza terenem budowy i instalowane na budynkach przy pomocy żurawia. „W większości przypadków dostawcy rozwiązań owijają budynki płaszczem zbudowanym z paneli termoizolacyjnych wytworzonych poza miejscem budowy. Systemy ogrzewania budynku i wody są zintegrowane z modułem wytwarzającym energię, a także z urządzeniami monitorującymi zainstalowanymi na zewnątrz budynku, co gwarantuje łatwą konserwację”, wyjaśnia Van Erck. Jednym z założeń jest skrócenie czasu renowacji do tygodnia lub dwóch, a także zagwarantowanie jej bezinwazyjności, aby mieszkańcy nie byli zmuszeni do wyprowadzenia z budynku. Rezultatem takiego remontu są ciepłe, wygodne i tanie w utrzymaniu domy o atrakcyjnym, nowoczesnym wyglądzie. W podejściu Energiesprong wykorzystuje się umowy gwarantujące wydajność energetyczną i działanie wszystkich usprawnień w okresie wynoszącym od 25 do 40 lat. Wspólna umowa W 2017 roku 36 organizacji – 9 socjalnych spółdzielni mieszkaniowych, 20 dostawców rozwiązań i 7 organizacji ułatwiających – podpisało statut obejmujący zbiorową umowę, w ramach której zobowiązują się do przeprowadzenia renowacji 3600 budynków we Francji. Planowane jest również zrealizowanie podobnych projektów w przypadku 225 budynków w Wielkiej Brytanii. Jak twierdzi Van Erck: „Przy osiągnięciu odpowiedniej skali zyski oraz oszczędności pozwolą na sfinansowanie całego przedsięwzięcia. Po redukcji oszczędności kosztów do typowego poziomu do projektu dołączą kolejne spółdzielnie mieszkaniowe”. Początkowe koszty renowacji pojedynczego budynku we Francji wyniosły 75 000 euro, jednak w celu osiągnięcia masowego wprowadzenia na rynku konieczne jest ich obniżenie do poziomu docelowego 45 000 euro za budynek. „Korzyści płynące z ekonomii skali, stosowania prefabrykatów i automatyzacji pozwolą na obniżenie kosztów. Moduł wytwarzający energię drugiej generacji będzie kosztował o 35 % mniej ze względu na zwiększenie liczby zamówień, a także bardziej kompaktowy projekt”, podsumowuje Van Erck.
Słowa kluczowe
TRANSITION ZERO, Energiesprong, renowacja, wydajność energetyczna, budownictwo zeroenergetyczne,
