Otwarte dane umożliwiają obywatelom współtworzenie nowych rozwiązań dla usług publicznych
Otwarte dane można najlepiej zdefiniować jako dane, które my lub otaczająca nas infrastruktura (np. usługi internetowe lub czujniki drogowe) bez przerwy generujemy. Przepisy UE mówią, że jeśli otwarte dane nie zawierają danych osobowych, dzięki którym można byłoby nas zidentyfikować, mogą być udostępnione publicznie. Dzięki otwartym danym lepiej rozumiemy, jak funkcjonują i zmieniają się środowiska miejskie, więc takie dane mogą być siłą napędową przełomowych innowacji. Jednak żeby obywatele mogli wykorzystać tę szansę, należy zmniejszyć obecny dystans pomiędzy nimi a źródłami otwartych danych. Twórcy finansowanego przez UE projektu Open4Citizens za cel postawili sobie wypełnienie tej luki poprzez stworzenie szans dla zainteresowanych stron na współprojektowanie rozwiązań opartych na otwartych danych, żeby rozwinąć współpracę społeczności i usprawnić usługi publiczne. Udało im się to nie tylko dzięki stworzeniu platform (takich jak OpenDataLab) lub organizacji wydarzeń (takich jak hackathon), ale również poprzez promowanie większego zaangażowania w działania związane z otwartymi danymi. Powiązanie podaży danych z zapotrzebowaniem Do tej pory głównie prywatne firmy skorzystały z szansy wykorzystania otwartych danych do tworzenia innowacyjnych i przydatnych usług (np. rozkładów jazdy pociągów lub zamówień publicznych). Zespół projektu Open4Citizens chciał zwiększyć świadomość obywateli na temat możliwości, jakie oferują otwarte dane dla tworzenia nowej generacji usług służących do poprawy codziennego życia. Jednym ze sposobów osiągnięcia tego celu była organizacja hackathonów, podczas których zainteresowane strony oraz specjaliści ze start-upów, świata informatyki i administracji publicznej pracowali razem nad wspólnie zaplanowanymi zadaniami. „Dzięki zaangażowaniu obywateli, władz publicznych, właścicieli danych, studentów i innych osób stworzyliśmy warunki do powiązania zapotrzebowania na otwarte dane z ich podażą”, wyjaśnia prof. Nicola Morelli, koordynator projektu. „Hackathony pokazały, co można zrobić z danymi oraz jak nimi zarządzać i jak je publikować”. Prof. Morelli podaje przykład z Mediolanu, gdzie tematem pierwszego hackathonu było zwiększenie przejrzystości danych na temat robót drogowych w mieście. Powstała aplikacja, która udziela informacji właścicielom nieruchomości położonych wzdłuż linii metra w czasie prowadzonych robót. Aplikacja została później zamieszczona na stronie internetowej metra w Mediolanie. Jednym z celów projektu Open4Citizens jest również stworzenie fizycznych lub wirtualnych ośrodków zwanych OpenDataLab w każdym z pięciu pilotażowych miast (Kopenhaga, Karlstad, Rotterdam, Mediolan i Barcelona). Będą one pełniły funkcję centrów dla zainteresowanych stron, w których będzie można opracowywać innowacyjne usługi oparte na otwartych danych. Proaktywni i zaangażowani obywatele Projekt Open4Citizens znacznie przyczynia się do realizacji celu UE, jakim jest zwiększenie przejrzystości, zwłaszcza w zakresie zarządzania danymi publicznymi. Urzędnicy często nie znają wartości zasobów, którymi zarządzają, więc nie wykorzystują ich w pełnym zakresie. Administracje publiczne są często proszone o publikowanie swoich danych, ale w wielu przypadkach tego nie robią. „Realizacja projektu Open4Citizens pomogła wyjaśnić wartość otwartych danych i określić zapotrzebowanie na usługi, które można opracować z ich wykorzystaniem. Pozwoliła nam też lepiej zrozumieć, które formaty lub zbiory danych są najbardziej przydatne”, mówi prof. Morelli. Obecnie zespół pracuje nad dalszym rozwojem ośrodków OpenDataLab, żeby były czymś więcej niż tylko centrami informacyjnymi. Zespół chce, żeby stały się one miejscami eksperymentowania i aktywnego rozwijania pomysłów, gdzie będzie łączyć się innowacje oparte na otwartych danych z innowacjami związanymi z administracją publiczną lub badaniami.
Słowa kluczowe
Open4Citizens, usługi publiczne, aplikacje, współtworzenie, burza mózgów, hackathon, otwarte dane, przejrzystość, obywatele, innowacja
