Partnerzy projektu ERA-NET zmierzają do nawiązania ściślejszej współpracy w zakresie finansowania badań w regionie Morza Bałtyckiego
Według nowej publikacji wydanej w ramach projektu ERA-NET finansowanego przez UE, w 2004 r. kraje regionu Morza Bałtyckiego prowadziły łącznie 882 krajowe projekty badawcze dotyczące Morza Bałtyckiego; konieczna jest jednak ściślejsza współpraca między krajowymi organizacjami w regionie, zajmującymi się finansowaniem badań. Projekt BONUS ERA-NET skupia kluczowe agencje finansujące badania z ośmiu Państw Członkowskich UE leżących nad Morzem Bałtyckim (Dania, Szwecja, Finlandia, Estonia, Łotwa, Litwa, Polska i Niemcy) i z Rosji. Jego celem jest wzmocnienie współpracy między tymi agencjami finansującymi i w rezultacie uruchomienie wspólnego programu badawczego na podstawie art. 169 Traktatu. Najnowsza publikacja wydana w ramach projektu BONUS dotyczy działań badawczo-rozwojowych prowadzonych w regionie bałtyckim w 2004 r. Ujawnia ona, że 71 procent projektów realizowanych w zeszłym roku było finansowanych na szczeblu krajowym, 25 procent było finansowanych przez UE, a kolejne trzy procent stanowiły projekty prowadzone w ramach współpracy między krajami skandynawskimi. Łączna kwota środków finansowych pochodzących ze wszystkich trzech źródeł wynosiła 52 milionów euro. Raport ujawnia, że w 2004 r. finansowaniem objęto wszystkie zagadnienia dotyczące środowiska w regionie Morza Bałtyckiego, przy czym największa kwota (około 10 milionów euro) przypadła na projekty wspierające zrównoważone wykorzystanie zasobów żywych, takie jak rybołówstwo. Bioróżnorodność i eutrofizacja - nadmierne wzbogacanie akwenu wodnego w składniki pokarmowe - uzyskały ono około ośmiu milionów euro, zaś inne tematyczne zagadnienia poddane analizie obejmowały zmiany klimatyczne, zanieczyszczenia oraz ich ładunek i problemy dotykające nabrzeża. Poczyniono także znaczące inwestycje w wysokości ponad ośmiu milionów euro w projekty nie związane z żadną szczególną kwestią dotyczącą środowiska, a na przykład dotyczące badań podstawowych. Choć autorzy publikacji zauważają, że w regionie Morza Bałtyckiego istnieją sieci naukowców i instytuty badawcze, a ponadto niektóre międzynarodowe porozumienia dotyczące zarządzania zostały wprowadzone w życie, nadal jednak krajowe organizacje finansujące badania nie współpracują ze sobą w wystarczającym zakresie. Partnerzy projektu BONUS, dążąc do przezwyciężenia tego rozdrobnienia, zmierzają do stworzenia warunków do realizacji wspólnego programu badawczego w regionie Morza Bałtyckiego na podstawie art. 169 Traktatu, z udziałem ośmiu Państw Członkowskich UE i Federacji Rosyjskiej. W celu przeprowadzenia szerszych konsultacji opublikowano projekt ramowy "planu naukowego dla regionu Morza Bałtyckiego BONUS-169" ("BONUS-169 Baltic Sea science plan"). Proponowany wspólny program ma za zadanie "lepsze koordynowanie badań finansowanych ze środków krajowych poprzez ściślejsze promowanie, planowanie, finansowanie, wdrażanie i popularyzowanie badań w regionie bałtyckim". Struktura programu będzie zorganizowana wokół ośmiu tematów, a mianowicie: działania sił przyrody i zmian klimatycznych, eutrofizacji, trwałości zasobów żywych, bioróżnorodności, zanieczyszczenia i zdrowia ekosystemów, ekonomii społecznej i ekologicznej, syntezy i upowszechniania, zarządzania i infrastruktury. Kolejnym celem programu będzie edukacja i szkolenie nowej generacji młodych naukowców i specjalistów technicznych. BONUS to inicjatywa projektu ERA-NET finansowana kwotą 3,03 miliona euro w ramach priorytetu "koordynacja działalności badawczej" szóstego programu ramowego (6. PR). Jej koordynowaniem zajmuje się Fińska Akademia Nauk.
Kraje
Niemcy, Dania, Estonia, Finlandia, Litwa, Łotwa, Polska, Rosja, Szwecja