Rozwój współpracy w zakresie badań naukowych i innowacji pomiędzy UE i Bliskim Wschodem
Finansowany przez UE projekt MERID powstał w celu promocji i rozwoju współpracy w zakresie badań naukowych i innowacji pomiędzy UE i Bliskim Wschodem, opierając się na wcześniejszych doświadczeniach ze współpracy międzynarodowej prowadzonej w regionie Morza Śródziemnego i na Bliskim Wschodzie. „Projekt MERID to pierwszy krok w kierunku usystematyzowania wsparcia dla dialogu politycznego oraz zaangażowania irańskich i irakijskich naukowców w program »Horyzont 2020«”, mówi koordynator projektu prof. dr Abdelhamid El-Zoheiry. Intensyfikacja współpracy z Bliskim Wschodem „W projekcie MERID wykorzystaliśmy dyplomację naukową do promowania dialogu międzykulturowego, zrozumienia i pojednania poprzez wspólne prowadzenie badań naukowych i opracowywanie innowacji”, dodaje prof. dr El-Zoheiry. Dzięki organizacji różnego rodzaju działań dwustronnych i wielostronnych, prowadzonych online i w formie różnych wydarzeń, udało się zaprosić do dialogu i współpracy naukowców, ekspertów, decydentów politycznych, krajowe punkty kontaktowe oraz inne zainteresowane strony z UE, Bliskiego Wschodu i śródziemnomorskich krajów partnerskich. Dwustronne spotkania w ramach dialogu politycznego, prowadzone z obecnymi i potencjalnymi beneficjentami współpracy naukowej, technologicznej i innowacyjnej pomiędzy UE i Bliskim Wschodem, pomogły zidentyfikować wspólne problemy i zaproponować sposoby na pokonanie przeszkód i wykorzystanie możliwości na szczeblu krajowym/regulacyjnym i instytucjonalnym oraz na poziomie personalnym. Spotkania brokerskie dotyczące innowacji pozwoliły badaczom i zainteresowanym stronom z sektora badań naukowych i innowacji nawiązać kontakty, utworzyć partnerstwa i rozpocząć współpracę niezbędną do wdrażania innowacyjnych pomysłów i wzmacniania sieci badawczej UE–Bliski Wschód. Dni informacyjne i wydarzenia w zakresie budowania zdolności w krajach partnerskich spowodowały wzrost zainteresowania projektami w ramach programu „Horyzont 2020” oraz współpracą z europejskimi naukowcami i ośrodkami badawczymi. Zespół projektu oferował badaczom i ekspertom z Bliskiego Wschodu pomoc i indywidualne sesje coachingowe na temat uczestnictwa w programie „Horyzont 2020”, a podczas seminariów internetowych opisywał możliwości współpracy w zakresie badań naukowych i innowacji w ramach tego programu. Sesje informacyjne i coachingowe oraz inne działania w zakresie budowania zdolności zaowocowały trzema złożonymi wnioskami o dofinansowanie. Wytyczne do organizowania i prowadzenia sesji coachingowych, wskazówki dotyczące rejestracji, a także formularze ankiet i informacji zwrotnych są dostępne dla wszystkich zainteresowanych. Uczestnicy i badacze mogą także korzystać ze specjalnej pomocy po zakończeniu sesji. Oprócz tego w ramach projektu opracowano specjalne materiały szkoleniowe dotyczące budowania zdolności oraz poszczególnych zakresów tematycznych, przeznaczone dla menedżerów ds. badań i krajowych punktów kontaktowych w śródziemnomorskich krajach partnerskich i na Bliskim Wschodzie. Dzięki nim zainteresowane strony będą mogły zwiększać swoje umiejętności i wiedzę w zakresie kwestii administracyjnych i technicznych związanych z zarządzaniem projektami w ramach programu „Horyzont 2020”. Promowanie bliższej współpracy pomiędzy UE i Bliskim Wschodem Partnerzy projektu opracowali krótko-, średnio- i długoterminowe zalecenia dla wzmocnienia współpracy naukowej, technologicznej i innowacyjnej pomiędzy UE i Bliskim Wschodem. W specjalnym dokumencie opisali przeszkody do pokonania, możliwości współpracy w ramach programu „Horyzont 2020”, synergie z programami współpracy dwustronnej i opcje uzyskania finansowania. Dokument dotyczy Egiptu, Iranu, Iraku, Jordanii, Libanu i Palestyny, ale unijni eksperci mogą go także wykorzystywać do planowania mechanizmów przyszłej współpracy z innymi krajami partnerskimi w regionie. Dodatkowo kompleksowe ramy dialogu politycznego dotyczącego współpracy naukowej, technologicznej i innowacyjnej określają zalecenia dotyczące rozwiązania czterech głównych przeszkód zidentyfikowanych jako utrudniające współpracę pomiędzy UE i Bliskim Wschodem na poziomie personalnym i praktycznym, a także na szczeblu instytucjonalnym i krajowym/regulacyjnym. Projekt zakończył się w połowie 2018 roku konferencją wysokiego szczebla, w której udział wzięło ponad 100 kluczowych przedstawicieli środowisk akademickich, instytucji politycznych, przemysłu i organizacji społeczeństwa obywatelskiego z obu regionów. Tematem przewodnim konferencji były szeroko zakrojone działania na rzecz wspierania i rozwijania współpracy naukowej, technologicznej i innowacyjnej pomiędzy UE i Bliskim Wschodem. Realizacja projektu powinna przynieść długofalowe efekty w zakresie zacieśniania współpracy pomiędzy oboma regionami. „W ramach projektu MERID stworzyliśmy podstawy dla przyszłych wspólnych projektów badawczych i inicjatyw pomiędzy UE i Bliskim Wschodem, określiliśmy także optymalne warunki ramowe dla międzynarodowej współpracy, jednocześnie zwiększając koordynację i synergię między politykami i programami”, podsumowuje prof. dr El-Zoheiry.
Słowa kluczowe
MERID, Bliski Wschód, badania naukowe i innowacje, współpraca naukowa, technologiczna i innowacyjna, UE-Bliski Wschód, Horyzont 2020, współpraca w zakresie badań naukowych i innowacji, współpraca międzynarodowa, śródziemnomorski