Komisja podkreśla zaangażowanie w innowacyjność w polityce regionalnej
Podczas konferencji "Regiony na rzecz zmian gospodarczych", odbywającej się w Brukseli w dniu 12 czerwca, trzej europejscy komisarze ponownie potwierdzili swoje zaangażowanie w ukierunkowanie regionalnej polityki spójności UE na cele lizbońskie dotyczące wzrostu gospodarczego, zatrudnienia i konkurencyjności. Komisarze i uczestnicy konferencji koncentrowali się na roli lokalnych i regionalnych podmiotów, jak również polityki regionalnej UE, we wspieraniu innowacyjności i stawianiu czoła wyzwaniom globalizacji w najbiedniejszych regionach Europy. Przewodniczący Komisji José Manuel Barroso rozpoczął konferencję stwierdzeniem, że "bliskie relacje między polityką spójności a odnowioną strategią dla wzrostu gospodarczego nie powinny być zaskoczeniem", ponieważ polityka spójności zawsze zmierzała do zaspokojenia potrzeb związanych ze wzrostem gospodarczym i zatrudnieniem. Następnie wskazał, że Europa nadal nie nadąża za partnerami i konkurentami, zarówno pod względem nakładów publicznych, jak i prywatnych przeznaczanych na badania i innowacje. Niektórzy uważają, że inwestycje w spójność i innowacje to "wybór albo-albo", stwierdził, ale "nie może być nic bardziej mylnego". - Komisja Europejska i państwa członkowskie uznały, że wzrost gospodarczy i zwiększenie zatrudnienia można osiągnąć jedynie poprzez skuteczne zaangażowanie się regionalnych podmiotów - mówił dalej przewodniczący Barroso. Z zadowoleniem przyjął inicjatywę uczestników konferencji polegającą na zgromadzeniu takich podmiotów z myślą o stworzeniu właściwego środowiska dla innowacji, wzmocnieniu współpracy między sektorem publicznym i prywatnym oraz ustanawianiu partnerstw i osiąganiu synergii. Danuta Hübner, komisarz odpowiedzialna za politykę regionalną, kontynuowała tę tematykę w swoim przemówieniu inauguracyjnym, oznajmiając: - Chcemy, aby [badania i innowacje] były znacznie szerzej uwzględniane w strategiach inwestycyjnych realizowanych za pośrednictwem funduszy strukturalnych. Jak powiedziała, regionalne strategie innowacyjne muszą eksperymentować z metodami finansowania w celu znalezienia nowego podejścia, i prowadzić do wdrażania skutecznych inicjatyw na szerszą skalę. - Kluczową kwestią jest znalezienie sposobu, w jaki podmioty na szczeblu lokalnym i regionalnym mogą pomóc w podejmowaniu wyzwań globalizacji - mówiła Danuta Hübner uczestnikom konferencji. Choć Komisja wyznacza strategiczne ramy programowe w celu zapewnienia wzrostu gospodarczego i zwiększenia zatrudnienia, polityka regionalna UE ma wyjątkowy charakter, ponieważ "to interesariusze w państwach członkowskich, regionach i miastach kreują strategię, dokonują wyboru projektów i są odpowiedzialni za ich pomyślne wdrożenie". W zakresie rozwijania spójności między polityką regionalną, badawczą i innowacyjną, strategiczne wytyczne Komisji Europejskiej dla państw członkowskich zalecają wykorzystanie funduszy spójności w celu wspierania regionalnych i międzyregionalnych zgrupowań innowacyjnych. Komisarz Hübner wymieniła jednak również niektóre wcześniejsze wnioski z bieżącej oceny strategicznej Komisji, dotyczącej wiedzy i innowacji w politykach i programach regionalnych. Między innymi wspomniała o konieczności posiadania w regionach zróżnicowanej strategii innowacyjnej opartej na analizie obecnej sytuacji, oraz o potrzebie włączenia interesariuszy publicznych i prywatnych w opracowywanie strategii i jej wdrażanie. W opinii tak José Manuela Barroso, jak i Danuty Hübner, regiony mają do odegrania kluczową rolę w zapewnianiu konkretnych korzyści europejskim obywatelom w ich codziennym życiu. Jak stwierdzono, ich szczególny potencjał i bliski związek z obywatelami predestynują regiony do zajmowania kluczowej pozycji w budowaniu zrozumienia i zaufania w samej Europie. Przemawiając nieco później na spotkaniu z prasą, komisarz Hübner podkreśliła, że przeorientowanie funduszy strukturalnych na innowacje dotyczyło nie tylko technologii, lecz także usług i nowych sposobów działania. - Innowacja to znalezienie nowego pomysłu i przekształcenie go w konkretne efekty - oznajmiła. Tego samego dnia w późniejszych godzinach, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej i komisarz ds. przedsiębiorstw i przemysłu Günter Verheugen także zgodził się, że w otwartej, globalnej gospodarce przewagę konkurencyjną można osiągnąć tylko poprzez zastosowanie wiedzy. - Zawsze ktoś będzie miał tańszą ofertę od naszej - stwierdził, - możemy konkurować jedynie pod względem jakości. Problem tkwi nie w tym, że staliśmy się mniej innowacyjni, ostrzegał Günter Verheugen, ale raczej w tym, że inni nadrobili zaległości. Europa zmaga się obecnie z poważną konkurencją w innowacyjnych sektorach, takich jak sektor farmaceutyczny, w których niegdyś zajmowaliśmy wiodącą pozycję. Komisarz powiedział, że firmy są bardziej mobilne w dzisiejszej globalnej gospodarce i przeniosą się w miejsca, gdzie pracownicy są lepiej wyszkoleni, gdzie prowadzona jest zaawansowana działalność badawczo-rozwojowa i istnieją zgrupowania innowacyjności. Konferencji towarzyszyły warsztaty poświęcone między innymi zgrupowaniom innowacyjności, zarządzaniu wiedzą, kapitałowi ryzyka, infrastrukturze innowacyjności i roli władz publicznych. Jest to pierwsza z serii trzech konferencji pod hasłem "regiony na rzecz zmian gospodarczych"; druga i trzecia planowane są na grudzień 2006 r. i luty 2007 r. Będą one wprowadzeniem do czwartego Forum Spójności, które odbędzie się w czerwcu 2007 r. Przedstawiając w tym samym dniu czwarte sprawozdanie z osiągniętego postępu w zakresie spójności, komisarz Hübner podkreśliła ogrom pracy, który pozostał do wykonania. Sprawozdanie zawiera przegląd dysproporcji ekonomiczno-społecznych występujących w UE i ocenę postępu, jaki osiągnięto w ich eliminowaniu w ciągu ostatniego roku. Jak powiedziała komisarz, "dzisiejszy raport ujawnia niepokojące rozbieżności w sferze nowoczesnej infrastruktury, badań i edukacji, które ograniczają nasze możliwości w dążeniu do doskonałości i innowacji. W następnej dekadzie polityka regionalna będzie nadal odgrywać istotną rolę w eliminowaniu tych różnic i wspomaganiu europejskiej gospodarki w realizacji jej prawdziwego potencjału." Fundusze strukturalne są instrumentem finansowym polityki spójności UE i drugą największą pulą budżetową. W kolejnym okresie programowym, 2007-2013, podział uzgodnionego budżetu w wysokości 308 miliardów euro został sprowadzony do trzech programów finansowania: - konwergencja (ukierunkowanego na najuboższe regiony, których PKB jest mniejsze niż 75 procent średniej UE), w ramach którego 60 procent środków powinno być skierowanych na priorytety strategii lizbońskiej, - konkurencyjność, w którym 75 procent środków ma być powiązane z agendą lizbońską, - współpraca terytorialna.