Testy na zwierzętach - konieczne czy użyteczne? Debata trwa...
Po opublikowaniu wyników dwóch brytyjskich badań nad testami na zwierzętach i ich zaletami, ożywiona debata na temat pozytywnych i negatywnych stron tych testów nadal wypełnia kolumny gazet. W pierwszym badaniu podjętym przez komitet Weatheralla, zleconym przez Towarzystwo Królewskie, Radę ds. Badań Medycznych, Wellcome Trust oraz Akademię Nauk Medycznych, znaleziono mocne zarówno naukowe, jak i moralne argumenty za przeprowadzaniem w ograniczonym zakresie testów na małpach. Sir David Weatherall, genetyk pracujący wcześniej na Uniwersytecie Oksfordzkim oraz wiodący autor raportu, stwierdził, że w pewnych przypadkach wykorzystywanie naczelnych pozostaje jedynym sposobem na znalezienie odpowiedzi na ważne naukowe pytania, ponieważ inne zwierzęta, takie jak myszy, nie są wystarczająco podobne do ludzi. - Istnieją naukowe argumenty za ostrożnym przeprowadzaniem drobiazgowo uregulowanych badań nad naczelnymi, przynajmniej w dającej się przewidzieć przyszłości, pod warunkiem, że są one jedynym sposobem rozstrzygnięcia kwestii naukowych bądź medycznych i że utrzymane są wysokie standardy dobrostanu zwierząt - powiedział. Komitet oznajmił, że trzy choroby: malarię, AIDS i gruźlicę, zabijające łącznie co godzinę 800 osób na całym świecie, można najskuteczniej opanować dzięki szczepionkom, których opracowanie i sprawdzenie pod względem bezpieczeństwa jest możliwe wyłącznie poprzez testy na małpach. - Wstępne badania przeprowadzane na niewielkiej liczbie naczelnych mogą zagwarantować, że próby na ludziach zostaną rozpoczęte dopiero wtedy, gdy szczepionka będzie mogła uchronić od śmierci miliony osób cierpiących na te choroby - wyjaśnił Sir David. Jednak przedstawiciele Krajowego Ośrodka Zastępowania, Udoskonalania i Ograniczania Doświadczeń na Zwierzętach (NC3Rs) stwierdzili, że choć raport należy pochwalić, to jednak nie sięga on wystarczająco daleko. Dyrektor naczelna dr Vicky Robinson powiedziała: - Rozczarowuje fakt, że pomimo wyraźnej aprobaty dla prac na rzecz ograniczania wykorzystywania naczelnych w badaniach, raport w niewystarczającym stopniu próbuje wytyczyć priorytety w zakresie opracowywania i przyjmowania nowych alternatywnych rozwiązań. W drugiej publikacji w "British Medical Journal" analizowano badania w sześciu obszarach i stwierdzono, że jedynie w trzech z nich wyniki badań na zwierzętach są zgodne z rezultatami prób przeprowadzanych na ludziach. Niedawna klęska próby klinicznej w Northwick Park stanowi argument za stwierdzeniem, że u ochotników występują reakcje niepożądane na leki bezpieczne dla zwierząt. Autor badania profesor Ian Roberts zalecił wykorzystywanie zwierząt, ale nie we wszystkich badaniach nad lekami. Analizując sześć obszarów leczenia, prowadzący badanie zespół ocenił dowody pochodzące z wielu prób na ludziach i zwierzętach, i stwierdził, że nie ma konsekwentnej korelacji między badaniami na zwierzętach oraz badaniami na ludziach. Profesor Roberts powiedział: - Debata nad tym zagadnieniem ma rzeczywiście dość histeryczny charakter. W tej chwili jest w niej zbyt wiele emocji, a niewiele nauki. - Przeciwnicy wiwisekcji twierdzą, że badania na zwierzętach są w ogóle bezużyteczne, a ci, którzy je wykonują uważają, że bez nich nie byłoby bezpiecznych i skutecznych metod leczenia - kontynuował. Choć debata jest głośniejsza w Wielkiej Brytanii niż gdzie indziej, interesariusze w pozostałych krajach Europy opracowują strategie zastępowania testów na zwierzętach nowoczesnymi alternatywnymi rozwiązaniami. Europejskie Centrum Weryfikacji Metod Alternatywnych (ECVAM) należące do Wspólnego Centrum Badawczego Komisji Europejskiej (WBC) już stworzyło bazę danych metod pozwalających na rezygnację z eksperymentów na zwierzętach. Komisja Europejska uczestniczy także w europejskim partnerstwie na rzecz rozwiązań alternatywnych dla doświadczeń na zwierzętach EPAA. Celem platformy jest wdrożenie metod alternatywnych wobec testów na zwierzętach poprzez współpracę z firmami z siedmiu różnych sektorów przemysłu, tak aby strategia ograniczania, doskonalenia i ostatecznie całkowitego zastąpienia takich testów została zrealizowana.
Kraje
Zjednoczone Królestwo