Rewolucja technologiczna RFID
W przyszłości zakupy i takie czynności domowe, jak pranie odzieży mogą się stać niesłychanie łatwe, wraz z wprowadzeniem technologii identyfikacji wykorzystującej fale radiowe (RFID). Lecz nie wcześniej niż poznamy odpowiedzi na pewne zasadnicze pytania związane z prywatnością, mówi niemiecki poseł do PE Jorgo Chatzimarkakis. Poseł Chatzimarkakis trochę się zna na RFID. Jako członek komisji Parlamentu Europejskiego ds. oceny opcji naukowych i technicznych (STOA) przez ostatni rok intensywnie zajmował się organizacją imprez informujących o rewolucji technologicznej RFID. W wywiadzie dla CORDIS Wiadomości poseł mówi o przyszłości tej technologii i o tym, w jaki sposób należy ją uregulować prawnie, by zapewnić ochronę naszej prywatności i praw. Etykiety RFID są małymi mikrochipami wykonanymi z plastiku lub nawet z papieru. Podłączone do anteny emitują drogą radiową na krótkie odległości niepowtarzalny numer seryjny. Etykiety te mogą być osadzane na wszelkiego rodzaju produktach konsumpcyjnych i skanowane z odległości od 3 do 50 metrów w celu ujawnienia informacji o danym produkcie. Branża RFID to duże interesy. Obecne tendencje i prognozy wskazują, że rynek będzie szybko wzrastał przez następne 10 lat. Tylko w 2005 r. sprzedano 600 milionów etykiet i oczekuje się, że wartość rynku, obejmującego sprzęt, systemy i usługi, wzrośnie dziesięciokrotnie od chwili obecnej do 2016 r. - RFID sprawi, że życie będzie szybsze, pewniejsze i bezpieczniejsze - powiedział poseł Chatzimarkakis w rozmowie z CORDIS Wiadomości. - Ta technologia jest już wykorzystywana w wielu okolicznościach i zastosowaniach, czy to w komunikacji publicznej, czy w dostępie do budynków. Jeden z najszerzej komentowanych i najbardziej udanych przykładów praktycznego zastosowania RFID miał miejsce w "Sklepie przyszłości" niemieckiej grupy handlu detalicznego Metro w Rheinbergu. Sklep jest wyposażony w liczne inteligentne technologie, w tym w urządzenia będące osobistymi asystentami zakupów, które mogą być przypięte do wózków i uruchomione za pomocą karty lojalnościowej. Chipy RFID zostały umieszczone w licznych produktach na półkach. Gdy wpisze się nazwę szukanego produktu, asystent wskazuje na ekranie alejkę, w której produkt jest zlokalizowany. Regularne zakupy znajdują się na liście "ulubionych", podobnie jak sklepowe promocje. Dzięki chipom RFID personel jest powiadamiany, gdy półki sklepowe wymagają uzupełnienia lub jeśli produkty są przeterminowane. - W sklepie Metro można wybrać aktywację technologii RFID przy wejściu do niego. Przy wyjściu ze sklepu znajduje się urządzenie, które niszczy chipy RFID - wyjaśnił poseł Chatzimarkakis. Innym przykładem jest Madejski Stadium w Wielkiej Brytanii, który sam się nazywa "inteligentnym" stadionem. Wykorzystuje się tam bilety RFID, wraz z innymi zastosowaniami z zakresu technologii informacyjnych i komunikacyjnych (TIK). System biletowy nie tylko zapewnia dostęp na stadion, lecz obsługuje także zastosowania z dziedziny lojalności klienta, płatności, kontroli tłumu, bezpieczeństwa i marketingu bezpośredniego. Istnieje też ogród zoologiczny Apenheul w Holandii, który oferuje gościom przy wejściu torbę wyposażoną w etykietę RFID. Gdy goście zwiedzają atrakcje, etykieta pozwala kierownictwu ogrodu zoologicznego śledzić ich ruchy. Umożliwiło to władzom zoo przekonanie się, które atrakcje cieszą się największą popularnością i taką zmianę projektu parku, by zapewnić gościom ciekawsze przeżycia. Torba jest też przydatna do lokalizacji zaginionych dzieci. Etykiety RFID odgrywają również ogromną rolę w handlu europejskim. - Podstawą wymiany handlowej są ładunki towarów wyposażone w chipy RFID - wyjaśnił poseł. Poseł Chatzimarkakis utrzymuje, że technologia RFID ewoluuje i osiąga niespotykane dotąd poziomy funkcjonalności. "Internet przedmiotów" staje się rzeczywistością, powiedział - granica między światem fizycznym a światem cyfrowym ulega dekonstrukcji. Szacuje się, że do 2015 r. istnieć będzie 1 bilion czujników łączących świat fizyczny i cyfrowy. Lecz podobnie jak w przypadku wszelkich rewolucji technologicznych, stawiane są pytania o to, w jaki sposób RFID wpłynie na nasze życie. Choć w niedawnych konsultacjach publicznych w sprawie RFID ogromna większość respondentów zaakceptowała potencjalne korzyści płynące z RFID, nadrzędnym komunikatem było to, że europejscy obywatele niepokoją się o kwestie prywatności. Nie wszystkie usługi i produkty z chipami RFID wykorzystują dane osobowe lub ich żądają. - Natomiast jeśli pójdziemy na stadion sportowy, nasze dane osobowe będą przekazane do systemu, a właściciel klubu będzie chciał wiedzieć nie tylko kiedy przybyliśmy i gdzie usiedliśmy, ale też ile skonsumowaliśmy kiełbasek i piwa. - Aby nie mieć wrażenia, że "Wielki Brat patrzy", musimy zrobić wszystko, co w naszej mocy, by umożliwić ludziom wyłączanie RFID, jeśli chodzi o dane osobowe - powiedział poseł Chatzimarkakis. - Samookreślanie informacji to kolejne modne hasło w świecie RFID. Oznacza ono, że gdy w grę wchodzą dane osobowe, powinno się samodzielnie kontrolować dane i móc odłączyć się od dowolnej aplikacji, której się chce lub nie chce używać - dodał. Osiągnięcie tego oznacza jednak, że produkty wyposażone w etykiety RFID powinny być wyraźnie oznakowane i klienci powinni być informowani, że mogą je dezaktywować, jeśli sobie życzą. - Ludzie powinni być informowani, kiedy technologia RFID jest aktywna - powiedział poseł. - Ponieważ gdy wiedzą że ona działa, widzą bezpośrednie korzyści. Gdy technologia jest abstrakcyjna, ludzie są jej przeciwni. Eurodeputowany Chatzimarkakis porównał technologię RFID do technologii GSM, która również pozwala na śledzenie lokalizacji ludzi. - Ale proszę mi podać jedną osobę, która nie ma telefonu komórkowego. Dlaczego? Ponieważ ludzie widzą korzyści. A jeśli korzyści są wyższe niż osobiście postrzegane zagrożenie, ludzie je zaakceptują - powiedział w rozmowie z CORDIS Wiadomości. Wyzwaniem dla europejskich decydentów będzie opracowanie konkretnych scenariuszy i wykazanie licznych korzyści, które RFID daje ludziom. Oczekuje się, że projekt pilotażowy finansowany przez UE, mający na celu zwalczanie podróbek farmaceutycznych z wykorzystaniem RFID, wkrótce zacznie spełniać tę funkcję, powiedział poseł. Innym wyzwaniem będzie opracowanie podstaw regulacji wykorzystania RFID. Choć Europa ma bardzo skuteczne ramy prawne ochrony danych, nie istnieją jeszcze przepisy dotyczące wykorzystania technologii RFID, zauważył Jorgo Chatzimarkakis. Poseł Chatzimarkakis oczekuje, że w najbliższym komunikacie Komisji Europejskiej poruszone będą zagadnienia dotyczące ochrony danych osobowych. Będzie on też zawierał propozycje harmonizacji istniejącej standaryzacji i interoperacyjności w UE i poza nią. Chatzimarkakis uważa, że do stworzenia globalnego standardu RFID ważne będzie zaangażowanie zarówno USA, jak i Chin. Proces znajdowania właściwych unijnych ram politycznych jest wspierany przez niemiecką prezydencję UE, która wpisała to zagadnienie na listę swoich priorytetów. Oczekuje się, że również Portugalczycy i Słoweńcy potraktują je priorytetowo w trakcie swoich prezydencji w UE, powiedział eurodeputowany Chatzimarkakis. Ogłoszenie harmonogramu w sprawie polityki RFID jest spodziewane na targach CeBIT 2007, które odbędą się w marcu w Hanowerze. W międzyczasie kontynuowane będą badania zmierzające do wytwarzania bezpiecznych i tanich systemów RFID nowej generacji. Poza finansowaniem w siódmym programie ramowym (7. PR), środki będą też dostępne dzięki niedawno uruchomionemu programowi na rzecz konkurencyjności i innowacji (CIP).