Projekt UE wspierający działania plantatorów oliwek w zakresie ochrony środowiska
Przed europejskimi plantatorami oliwek stoją dwa wielkie wyzwania: z jednej strony muszą przestrzegać surowych przepisów UE dotyczących ochrony środowiska, a jednocześnie konkurencja ze strony plantatorów z krajów spoza UE wymusza na nich utrzymywanie niskich cen. Obecnie finansowany z budżetu UE projekt INASOOP (Integrated Approach to Sustainable Olive Oil and Table Olive Production - zintegrowane podejście do zrównoważonego sposobu produkcji oliwy z oliwek i oliwek stołowych) przychodzi im z pomocą. Przez ostatnie trzy lata partnerzy projektu pracowali nad zestawem wytycznych, które będą pomocne plantatorom oliwek w ich działaniach na rzecz poprawy wskaźników oddziaływania na środowisko i podniesienia konkurencyjności. UE jest czołowym światowym producentem zarówno oliwy z oliwek, jak i oliwek stołowych. Zaledwie trzy kraje - Hiszpania, Włochy i Grecja - dostarczają 80 procent światowej produkcji oliwy z oliwek. Z uwagi na smak oliwy i jej korzystny wpływ na zdrowie oczekuje się wzrostu światowego spożycia tych produktów o około 3,5-4 procent rocznie. Jednak o ile oliwki mogą korzystnie wpływać na zdrowie, ich uprawa często pociąga za sobą wyjątkowo niekorzystne skutki dla środowiska. Roczna przemysłowa produkcja oliwy z oliwek pozostawia około 10 milionów ton odpadów, a oliwek stołowych - około 1 miliona ton. Odpady i odciek otrzymywane w wyniku procesów produkcyjnych są często uwalniane do środowiska, co prowadzi do skażenia gleby i stwarza szereg innego rodzaju problemów. W UE większość spośród 12 000 olejarni przerabiających oliwki to małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), dla których przestrzeganie unijnych przepisów dotyczących ochrony środowiska przy jednoczesnym zachowaniu konkurencyjności wobec plantatorów spoza UE stanowi duże wyzwanie. Projektem INASOOP, skupiającym stowarzyszenia zrzeszające olejarnie, producentów i instytuty badawcze, kierował ośrodek transferu technologii w Bremerhaven. Partnerzy projektu poddali analizie sytuację w różnych krajach biorących udział w projekcie. Obecnie połączyli wysiłki w celu opracowania norm jakości środowiska (EQS). W oparciu o wytyczne partnerzy opracowują instrukcje umożliwiające producentom możliwie łatwe stosowanie tych norm. Instrukcje obejmują takie zagadnienia, jak sposoby obniżenia zużycia wody i energii, wprowadzanie nowych technologii usuwania odpadów oraz poprawa warunków produkcji. Wytyczne pomogą plantatorom nie tylko w przestrzeganiu przepisów ochrony środowiska, ale przyczynią się do poprawy wizerunku produktu, podnosząc w ten sposób wartość i konkurencyjność europejskiej przemysłowej produkcji oliwek. - Dla wszystkich europejskich producentów żywności poprawa warunków produkcji jest istotna nie tylko ze względu na konkurencyjność - komentuje Werner Mlodzianowski z ośrodka transferu technologii w Bremerhaven. - Aby produkowane przez nas wyroby odróżniały się od tańszych produktów spoza Europy, muszą być przede wszystkim smaczne i charakteryzować się zdecydowanie lepszą jakością.