Wykryto pierwszy powszechny gen wzrostu
Po raz pierwszy naukowcom udało się zidentyfikować jeden z wielu genów powszechnie wpływających na wzrost. Wyniki tych częściowo finansowanych przez UE badań zostały opublikowane w Internecie przez czasopismo Nature Genetics. Od pewnego czasu wiadomo, że różnice we wzroście wynikają w około 90 procentach z uwarunkowań genetycznych, a nie środowiskowych, np. diety. Jakkolwiek naukowcy odkryli rzadkie warianty genów mające wpływ na wzrost u bardzo małej liczby osób, to do tej pory wspólne dla wszystkich warianty genów wpływających na wzrost u większości populacji pozostawały niezidentyfikowane. Naukowcy przebadali DNA 5 tysięcy osób, szukając nieznacznych różnic w kodzie genetycznym osób wysokich i niskich. Różnice polegały na tym, że dany wariant genu pojawiał się częściej u osób wysokich niż u niskich. Doszukano się prawdopodobieństwa, że osoby z określonym wariantem genu HGMA2 będą wyższe niż te z innym wariantem tego samego genu. Wyniki zostały potwierdzone w badaniu uzupełniającym, w którym przebadano ponad 19 tysięcy osób. Wszyscy ludzie mają dwie kopie genu HGMA2, po jednej od każdego z rodziców. Badanie wykazało, że posiadanie dwóch "wysokich" wersji genu powoduje dodanie około jednego centymetra do wzrostu w porównaniu do osoby posiadającej dwie "niskie" wersje. Z kolei jedna kopia wariantu "wysokiego" dodaje około pół centymetra. Zdaniem naukowców wpływ wariantów tego genu na wzrost można zauważyć już u siedmiolatków. - Wzrost jest typową cechą poligenową. Oznacza to, że wiele genów decyduje o tym, czy jesteśmy wysocy, czy niscy - tłumaczy kierownik współprowadzący badanie dr Tim Frayling z Peninsula Medical School w Exeter w Wielkiej Brytanii. - Oczywiście nasze wyniki nie wyjaśniają, dlaczego jedna osoba mierzy 196 cm wzrostu, a inna tylko 124 cm. Jest to po prostu pierwszy z wielu genów, które zostaną wykryte - a możliwe, że będzie ich nawet kilkaset. Szacuje się, że około 25 procent populacji europejskiej ma dwie "wysokie" wersje genu, natomiast 25 procent dwie "niskie". Niewiele wiadomo na temat dokładnej roli HGMA2, jednak naukowcy uważają, że gen ten może wpływać na wzrost poprzez zwiększanie produkcji komórek. Jest to interesujące, ponieważ ryzyko wystąpienia niektórch rodzajów raka jest nieznacznie wyższe u ludzi wysokich, a rak jest skutkiem nieuregulowanej produkcji komórek. - Wydaje się, że istnieje określona korelacja pomiędzy wzrostem a występowaniem niektórych chorób - komentuje dr Mike Weedon z Peninsula Medical School. - Na przykład istnieją związki pomiędzy niskim wzrostem a nieco wyższym ryzykiem pojawienia się m.in. chorób serca. Z kolei ludzie wysocy są bardziej narażeni na niektóre rodzaje raka i być może również na osteoporozę. U dzieci niski wzrost może czasami sygnalizować poważne schorzenie, dlatego właśnie niski wzrost jest częstym powodem wysyłania dzieci do lekarza specjalisty. - Poprzez wykrywanie genów, które zwykle mają wpływ na posturę, może któregoś dnia będziemy mogli bardziej upewnić rodziców, że wzrost ich dziecka mieści się w zakresie przewidzianym przez jego geny, a nie jest skutkiem choroby - mówi dr Joel Hirschhorn z the Broad Institute (wspólna inicjatywa badawcza Uniwersytetu Harvarda i Massachusetts Institute of Technology) w Stanach Zjednoczonych. Już wcześniej w tym roku wielu naukowców uczestniczących w tym badaniu ogłosiło wykrycie pierwszego powszechnego genu związanego z otyłością. UE przyznała środki finansowe na badanie genu wzrostu w ramach projektu EURODIA (Genomika funkcjonalna komórek beta trzustki oraz tkanek odpowiedzialnych za kontrolowanie części wewnątrzwydzielniczej trzustki, wykorzystywana w zapobieganiu i leczeniu cukrzycy typu 2) szóstego programu ramowego (6PR) oraz projektu GenomEUtwin (Analizy całego genomu u europejskich bliźniąt i kohort populacji w celu zidentyfikowania genów w powszechnych chorobach) piątego programu ramowego (5PR).