Jowisz, Saturn czy bliska przestrzeń kosmiczna? - kolejne europejskie misje kosmiczne
Na posiedzeniu Komitetu Doradczego ds. Nauki o Kosmosie Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), które odbyło się 17 i 18 października, pojawił się wyraźniejszy pogląd na kolejne cele europejskich wypraw w kosmos. Wybrano kilka propozycji przyszłych misji, w tym badanie układu Jowisza, satelitów Saturna i ciemnej materii. - Zgromadzenie tych zwycięskich zespołów w czymś na kształt ćwierćfinału ostatecznych rozgrywek w światowej nauce o kosmosie było mozolnym procesem, zarówno wewnątrz ESA, jak i we Wspólnocie, - powiedział dyrektor ESA ds. nauki, David Southwood. - Mamy teraz jakieś pojęcie o przyszłości, a będzie ona ekscytująca! Z listy 50 wniosków przedstawionych przez społeczność naukową, kandydatami, którym udało się przejść do następnego etapu selekcji są: - Laplace - badanie układu Jowisza Układ Jowisza jest sam w sobie małym układem planetarnym. W ramach planowanej misji zbadana zostałaby możliwość zamieszkania układu Jowisza, z wykorzystaniem do obserwacji trzech orbitujących platform. - Tandem - nowa misja na Saturna, Tytana i Enceladusa Chodzi o eksplorację dwóch księżyców Saturna, zarówno na miejscu, jak i z orbity. Misja objęłaby układy Tytana i Enceladusa, ich pochodzenie, ewolucję i potencjał astrobiologiczny. Dyskusja nad tym, którą z powyższych misji należy zrealizować odbędzie się prawdopodobnie w nadchodzących latach z udziałem partnerów międzynarodowych. - Cross-scale - badanie przestrzeni kosmicznej bliskiej Ziemi W ramach tej misji 12 statków kosmicznych dokonywałoby jednoczesnych pomiarów plazmy (otaczającego Ziemię gazu składającego się z naładowanych cząsteczek) w różnych skalach i w różnych rejonach bliskiej przestrzeni kosmicznej. Misja ta, jeśli zostałaby zatwierdzona, byłaby realizowana we współpracy z japońską Agencją Badania Przestrzeni Kosmicznej (JAXA). - Marco Polo - misja mająca na celu pobranie próbki z asteroidy Misja Marco Polo polegałaby na opisaniu położonego w pobliżu Ziemi obiektu w różnych skalach i pobraniu próbki. Mogłoby to dostarczyć nowych informacji na temat ewolucji Układu Słonecznego, roli mniejszych ciał w tym procesie, pochodzenia i ewolucji Ziemi oraz samego życia. Ta misja również byłaby realizowana we współpracy z JAXA. - Ciemna energia Złożono dwie propozycje dotyczące badania ciemnej materii i ciemnej energii. Choć planowane są różne techniki (instrument Wide-Field Imager wobec działającego w bliskiej podczerwieni urządzenia All-Sky Surveyor), ich cel naukowy jest ten sam. - Plato - poszukiwanie nowych planet W ramach misji fotometrycznej Plato, mającej na celu wykrywanie i charakterystykę przesuwających się egzoplanet, planuje się również dokonanie pomiarów oscylacji sejsmicznych ich gwiazd macierzystych. - Spica - obserwatorium w poczerwieni nowej generacji Zamierzeniem tego projektu byłoby obserwatorium w średniej i dalekiej podczerwieni z teleskopem kriogenicznym o małej przysłonie. W misji tej badano by formowanie się planet, działanie układu słonecznego i pochodzenie Wszechświata. Misja ta byłaby projektem realizowanym wspólnie z JAXA. - XEUS - rentgenowskie obserwatorium kosmiczne nowej generacji Misja XEUS obejmowałaby badanie fundamentalnych praw rządzących Wszechświatem, a także jego pochodzenia. Kluczowymi dziedzinami zainteresowania byłyby: wzrost supermasywnych czarnych dziur, kosmiczne sprzężenie zwrotne i ewolucja galaktyk, ewolucja struktur o dużej skali, ekstremalna grawitacja i materia w ekstremalnych warunkach. Zainteresowanie udziałem w misji XEUS wyrazili liczni partnerzy międzynarodowi. Wszystkie powyższe misje będą teraz współzawodniczyć w cyklu ocen, który powinien się zakończyć w 2011 r. Jego wynikiem będzie wybór dwóch misji do realizacji, rozpoczynających się w 2017 i 2018 r. - Uważamy, że zestaw wybranych misji będzie kształtował przyszłość europejskiej nauki o kosmosie - powiedział Tilman Spohn, przewodniczący Komitetu Doradczego ds. Nauki o Kosmosie ESA.