Kolor oceanów rzuca światło na obieg węgla w przyrodzie
Istotny wkład w badania nad obiegiem węgla w oceanach wnosi projekt Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), GlobColour. W ramach 55-terabajtowego zbioru danych ESA zgromadziła informacje na temat zabarwienia oceanów na przestrzeni 10 lat (do 2007 r.), ukazujące związek między aktywnością biologiczną mórz a antropogenicznymi emisjami dwutlenku węgla. Barwa wody oceanicznej w dużej mierze uzależniona jest od fitoplanktonu, mikroskopijnych glonów morskich występujących w dobrze oświetlonej, powierzchniowej warstwie wody. Mimo że większość pojedynczych egzemplarzy fitoplanktonu nie jest widoczna gołym okiem, zawarty w nich chlorofil zabarwia wodę morską, której kolor uzależniony jest od ilości planktonu. Obecność chlorofilu oznacza, że podobnie jak rośliny na lądzie, fitoplankton podczas fotosyntezy pochłania będący gazem cieplarnianym dwutlenek węgla (CO2) magazynując go w komórkach, przez co odgrywa ważną rolę jako potencjalny "rezerwuar" CO2. Zabarwienie powodowane przez fitoplankton można obserwować z przestrzeni kosmicznej. W ramach projektu GlobColour naukowcy z ESA korzystali z trzech różnych przyrządów umieszczonych na pokładzie różnych satelit, a mianowicie: średniej rozdzielczości spektrometru obrazującego MERIS (Medium Resolution Imaging Spectrometer) na pokładzie Envisat, spektrometru MODIS (Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer) na pokładzie satelity NASA Aqua oraz czujnika SeaWiFS (Sea-viewing Wide Field-of-view Sensor) na satelicie GeoEye Orbview-2. Według ESA, w porównaniu z istniejącymi systemami projekt GlobColour cechuje lepsze próbkowanie i mniejszy błąd systematyczny przyrządów, ponieważ wykorzystuje on dane pochodzące z wielu czujników. Porównanie z danymi z pomiarów wykonywanych przez pławy in situ pokazało ponadto, że w przypadku wykorzystania danych pochodzących z różnych czujników maleje margines błędu. "Jestem pod wrażeniem pracy, jaką w ramach GlobColour wykonała dotychczas ESA" - mówi dr Cyril Moulin z International Ocean Carbon Coordination Project (IOCCP). "Obejmujący dziesięć lat zbiór danych będzie bardzo przydatny w badaniach nad węglem i w globalnym modelowaniu". Naukowcy są ponadto przekonani, że dane będzie można wykorzystać w rybołówstwie i akwakulturze. "Musimy podjąć międzynarodowy wysiłek w celu powiązania zbioru danych z jednego satelity z innymi i skonstruowania wieloletniej serii niezbędnej do odróżnienia zmian od cyklów. Z tej perspektywy GlobColour jest zdecydowanie znaczącym krokiem " - dodaje dr James Yoder, przewodniczący IOCCP. Zbiory danych dostępne są w serwisie internetowym GlobColour, który wyposażono w nowy interfejs pozwalający zawęzić okres czasu, region przestrzeni i typ produktu. Obserwacje w czasie zbliżonym do rzeczywistego mają rozpocząć się w połowie 2008 r. Począwszy od 2009 r. serwis kontynuowany będzie w ramach serwisu Marine Core Service GMES (Globalny Monitoring dla Środowiska i Bezpieczeństwa), wspólnej inicjatywy Komisji Europejskiej i ESA.