Wiadomo dlaczego naczynia krwionośne mają kształt rurki
Naukowcy zidentyfikowali jedną z cząsteczek odpowiadających za rurowy kształt naczyń krwionośnych. Badacze uważają, że ich odkrycie może mieć istotne znaczenie z perspektywy tworzenia nowych organów z komórek macierzystych. Badanie - częściowo finansowane przez UE - opublikowano niedawno w czasopiśmie naukowym "Blood". Proces tworzenia naczyń krwionośnych w ciągu życia organizmu regulują białka VEGF (ang. Vascular Endothelial Growth Factor - czynnik wzrostu śródbłonka naczyniowego). Białka te przekazują komórce odpowiednie instrukcje wiążąc się do receptorów na jej powierzchni. W ramach badania międzynarodowy zespół naukowców pod kierownictwem Leny Claesson-Welsh z Uniwersytetu w Uppsali (Szwecja) badał rolę odgrywaną przez VEGF w tym, że naczynia krwionośne przybierają kształt rurowy, nie zaś warstwowy. Naukowcy ustalili, że pewne warianty VEGF przyciągają białko "instruktora". Kiedy taki wariant VEGF wraz z przyczepionym białkiem "instruktorem" zwiąże się z receptorem na powierzchni komórki, wysyłany jest sygnał zawierający polecenie, by komórka ta tworzyła z sąsiednimi komórkami strukturę rurową. Jeżeli białko-instruktor jest nieobecne, komórki ustawiają się jedna obok drugiej i tworzą płaską warstwę. Wyniki badania mogą okazać się przydatne dla naukowców próbujących tworzyć z komórek macierzystych organy do przeszczepu. Wykorzystanie komórek macierzystych pacjenta pozwala wyeliminować problem odrzucenia przeszczepu, natomiast trudnym zadaniem okazało się stworzenie spójnej, trójwymiarowej struktury z komórek macierzystych. "Rezultat naszej pracy może pozwolić tworzyć naczynia krwionośne z komórek macierzystych, pokierowanych tak, by tworzyły rurkę zamiast warstwy" - wyjaśnia prof. Claesson-Welsh. "Wiedzę tę będzie może także można wykorzystać do tworzenia innych rurkowatych struktur organizmu, takich jak płuca i jelita. Perspektywy wyglądają niezwykle ekscytująco". Badanie otrzymało wsparcie UE ze środków projektu Lymphangiogenomics (Genome-wide discovery and functional analysis of novel genes in lymphangiogenesis), który finansowany jest w ramach obszaru tematycznego Szóstego programu ramowego (6PR) "Nauki o życiu, genomika i biotechnologia dla zdrowia". W projekcie tym uczestniczy 13 partnerów z ośmiu krajów, a jego celem jest odkrycie czynników regulujących tworzenie naczyń krwionośnych.