Badania podkreślają wpływ rtęci na układ immunologiczny fok
Zanieczyszczenie naszych mórz rtęcią może okazać się dla fok bardziej szkodliwe niż wcześniej przypuszczano - wskazują nowe wyniki badań, które podkreślają oddziaływanie rtęci na układ immunologiczny zwierząt. Wyniki badań przeprowadzonych przez belgijskich i niemieckich naukowców, a sfinansowanych z grantu Marie Curie w ramach Szóstego Programu Ramowego (6PR) UE, opublikowano w ogólnodostępnym czasopiśmie Environmental Health. Obecność rtęci w środowisku jest zjawiskiem powszechnym. Jednym z jej głównych źródeł jest sama skorupa Ziemi, ale jest również pompowana do środowiska w wyniku przetwarzania rud oraz w postaci odpadów medycznych i naukowych. W morzach akumuluje się w organizmach zwierząt morskich. Ssaki morskie są szczególnie podatne na gromadzenie rtęci w organizmie. Jednym z powodów jest ich wysoka pozycja w łańcuchu pokarmowym - poziom zanieczyszczeń takich jak rtęć wzrasta wraz z przechodzeniem w górę łańcucha pokarmowego. Ich stosunkowo długie życie jest kolejnym czynnikiem, podobnie jak intensywny metabolizm i wysoki poziom tłuszczów, który sprzyja utrzymywaniu ciepła w zimnym środowisku morskim. Wysoki poziom zanieczyszczeń takich jak rtęć, inne metale, pestycydy i uporczywe zanieczyszczenia organiczne może mieć szkodliwy wpływ na układy odpornościowy i hormonalny oraz na rozwój i rozmnażanie się organizmów morskich. "Wiadomo, że w przypadku rtęci następuje bioakumulacja i biomagnifikacja w organizmach ssaków morskich, co daje powody do ogromnego zaniepokojenia ich ogólnym stanem zdrowia" - zauważyła dr Krishna Das z Uniwersytetu Li�ge w Belgii, główna autorka opracowania. "Układ immunologiczny jest szczególnie wrażliwy na długotrwały kontakt z rtęcią." Dr Krishna i jej koledzy sprawdzili stężenie rtęci w próbkach krwi fok złapanych na Morzu Północnym, u wybrzeża Niemiec. Następnie zbadali w laboratorium wpływ stwierdzonych stężeń rtęci na komórki układu immunologicznego. Stwierdzono wysokie stężenia rtęci w analizowanych próbkach pobranych od fok, co jest wynikiem diety fok opartej na rybach oraz wysokiego poziomu zanieczyszczenia rtęcią wód Morza Północnego, aczkolwiek rozbieżności pomiędzy poszczególnymi osobnikami były duże. Takie stężenia rtęci poważnie uszkodziły leukocyty w badaniach laboratoryjnych, co w konsekwencji wpłynęło na rozmnażanie się komórek, aktywność DNA i inne podstawowe funkcje. Niektóre skutki wywoływane przez inne zanieczyszczenia zostały już wcześniej udokumentowane w badaniach, budząc obawy o kumulacyjne oddziaływanie tych substancji. "[Rtęć] może być dodatkowym czynnikiem w immunosupresyjnym koktajlu zanieczyszczeń znajdowanym we krwi fok, co stwarza ryzyko pojawienia się jeszcze innych skutków kumulacyjnych w układzie immunologicznym ssaków morskich" - podsumowali naukowcy. Na odpowiedź czeka pytanie, jaki jest wpływ tego skażenia na foki pod względem klinicznym. Wydaje się, że zanieczyszczenia mogły się już przyczynić do rozprzestrzenienia choroby wśród populacji fok. W latach 1998 i 2002 wirus nosówki zabił tysiące fok w północnej Europie i wówczas wiele osób obwiniało zanieczyszczenia o osłabianie zdolności zwierząt do zwalczania infekcji.