Zrównoważona bioenergia dla lokalnych społeczności w południowo-wschodniej Europie
Ze względu na wykorzystanie przestarzałych technologii południowo-wschodnia Europa jest obszarem bardzo zanieczyszczonym. A wcale nie musi tak być. Bioenergia pozyskiwana w sposób tradycyjny pozostaje głównym źródłem energii, jednak konieczne jest wprowadzenie większej ilości technologii pozyskiwania bioenergii. Krajom tego obszaru brakuje w tym zakresie planów finansowych i doświadczenia. Co więcej projekty promujące alternatywne źródła energii często napotykają opór, a poziom zaufania do tego rodzaju inwestycji jest raczej niski. „Osady bioenergii mogą być rozwiązaniem dla tych trudności”, mówi Jens Adler, koordynator finansowanego przez UE projektu BioVill. „Osady bioenergii z powodzeniem zaistniały w Austrii i Niemczech, łącząc na poziomie gminnym orientację rynkową z dostawą zrównoważonej energii poprzez zaangażowanie wszystkich społecznych stron zainteresowanych. Dzięki projektowi BioVill przenieśliśmy te rozwiązania i zaadaptowaliśmy je na potrzeby Chorwacji, Republiki Macedonii Północnej, Rumunii, Serbii i Słowenii. Opracowaliśmy też regionalne koncepcje dla bioenergii aż do etapu inwestycji”. Stymulacja rozwoju regionalnej bioenergii W pierwszym etapie projektu BioVill wybrano siedem docelowych miejscowości, opierając się na następujących kryteriach: motywacja, dostępne zasoby bioenergetyczne oraz infrastruktura. Wraz z lokalnymi partnerami, zespół projektu przeanalizował krajowe i lokalne ramy prawne oraz pozyskał dane dotyczące istniejącej infrastruktury, lokalnego potencjału energetycznego i zapotrzebowania na energię. Wyniki te wykorzystano w procesie planowania lokalnych projektów w zakresie bioenergii. Konsorcjum zapewniło nowoczesne narzędzia do planowania i obliczeń oraz wzmocniło możliwości partnerów w zakresie oceny wykonalności możliwych wariantów rozwoju pod względem technologicznym i ekonomicznym. W rezultacie dla każdej miejscowości docelowej stworzono odpowiednie rozwiązania techniczne i modele biznesowe. Ponadto projekt BioVill pomógł w rozmowach z przedstawicielami polityki na szczeblu lokalnym i krajowym oraz wsparł nawiązanie współpracy różnych obszarów politycznych w celu optymalizacji ram prawnych i lepszego wdrażania przepisów UE. Proces wdrażania będzie kontynuowany po zakończeniu projektu, dlatego podmioty kształtujące politykę z wszystkich miejscowości podpisały zobowiązanie, wykazując tym samym swoją wolę do kontynuowania projektów w zakresie bioenergii i zabezpieczenia odpowiedniej ilości środków potrzebnych do inwestycji. Transfer wiedzy i zaangażowanie stron zainteresowanych Aby wprowadzić koncepcję osady bioenergii, wykorzystać oferowanie przez nią możliwości handlowe oraz umożliwić ocenę ekonomiczną i stworzenie skutecznych modeli biznesowych, w ramach projektu BioVill przeszkolono ponad 550 kluczowych interesariuszy. Informacje i szkolenia obejmowały katalog z przykładami najlepszych praktyk, trzy wyjazdy szkoleniowe do Niemiec i Austrii oraz dziesięć działań szkoleniowych w temacie zarządzania i finansowania osad bioenergii. Punkty informacyjne oraz 28 spotkań informacyjnych zorganizowanych dla 2 200 obywateli pomogły podnieść ich poziom świadomości, wiedzy i zaufania w odniesieniu do bioenergii. Lokalne grupy robocze ds. bioenergii pomogły rozwinąć lokalne koncepcje dla bioenergii i strategiczne cele dla osad bioenergii. Przedstawiciele rządu także uczestniczyli w pracach projektu, zapewniając tym samym niezbędny wkład polityczny. Co więcej, seminaria i spotkania informacyjne zainteresowały interesariuszy z innych społeczności. „Dzięki projektowi BioVill udało się zainicjować wiele zmian w kierunku wdrożenia projektów w zakresie bioenergii i stworzenia osad bioenergii, wspierając tym samym wprowadzenie na rynek bioenergii ze zrównoważonych źródeł”, dodaje na koniec Adler. „Koncepcja ta jest o wiele lepiej rozpropagowana. Wzrósł też poziom jej akceptacji wśród konsumentów ciepła, którzy są teraz bardziej skłonni podłączyć się do nowoczesnej rejonowej sieci ciepłowniczej opartej na biomasie”. Za kilka kolejnych lat, po zakończeniu procesu wdrażania, planowane inwestycje w nowoczesne rejonowe sieci ciepłownicze pozwolą uzyskać rocznie około 83 GWh ciepła i 16 GWh energii elektrycznej. Powstanie ponad 110 nowych miejsc pracy, a emisja CO2 zostanie znacząco ograniczona, sprzyjając lokalnemu rozwojowi gospodarczemu i dekarbonizacji sektora energetycznego w krajach partnerskich projektu.
Słowa kluczowe
BioVill, bioenergia, osada bioenergii, rejonowa sieć ciepłownicza, źródła odnawialne, zrównoważona energia, dekarbonizacja
