Papierosy, a nie tabaka, zwiększają ryzyko zachorowania na stwardnienie rozsiane
Naukowcy ze Szwecji, których badania są finansowane ze środków unijnych, odkryli, że dym tytoniowy zwiększa ryzyko zachorowania na stwardnienie rozsiane (MS), ale tabaka już nie. Odkrycia opublikowano w czasopiśmie Neurology. Badania są częścią projektu NEUROPROMISE (Neuroochronne strategie w stwardnieniu rozsianym), finansowanego z tematu "Nauki o życiu, genomika i biotechnologia na rzecz zdrowia" Szóstego Programu Ramowego (6PR) UE. Partnerzy projektu NEUROPROMISE, którego zakończenie zaplanowano na 2010 r., dążą do zidentyfikowania głównych genów i krytycznych ścieżek związanych z MS i neurodegeneracją o podłożu zapalnym oraz do wyjaśnienia kluczowych mechanizmów immunopatologicznych neurodegeneracji. Projekt ma na celu również opracowanie nowych leków neuroochronnych na podstawie celów potwierdzonych w modelach zwierzęcych. MS to przewlekła choroba neurologiczna, na którą zapada około 1,2% do 1,6% Szwedów. Dane pokazują również, że na MS choruje więcej kobiet niż mężczyzn. Naukowcy znaleźli podłoże genetyczne choroby, jednak czynniki środowiskowe, takie jak palenie tytoniu, również odgrywają rolę w zwiększaniu ryzyka zachorowania na MS. Podczas gdy osiem na dziewięć badań naukowych nad paleniem tytoniu i ryzykiem zachorowania na MS wskazało, że osoby palące są bardziej zagrożone tą chorobą, w ramach zaledwie jednego projektu badawczego oceniono "dawkę kumulacyjną" albo okres palenia tytoniu i ryzyko zachorowania na MS. W ramach szwedzkich badań prowadzonych pod kierunkiem dr Anny K. Hedström z Instytutu Karolińskiego, badano czy zażywanie szwedzkiej tabaki zwiększa ryzyko zachorowania na MS. Według dr Hedström, szwedzka tabaka różni się od amerykańskiej, ponieważ jest wilgotnym proszkiem i zwykle nie skłania użytkownika do spluwania. "Podczas gdy papierosy z tytoniu zwiększają ryzyko zachorowania na MS, wyniki naszych badań wskazują, że zażywanie szwedzkiej tabaki nie wiąże się z podwyższonym ryzykiem zachorowania na MS" - wyjaśnia dr Hedström. "Te wyniki mogą oznaczać, że nikotyna nie jest substancją odpowiedzialną za podwyższenie ryzyka zachorowania na MS przez osoby palące." Osoby zażywające tabakę umieszczają ją pod górną wargą i przyjmują wówczas spore ilości nikotyny - zdaniem naukowców. Zespół zbadał grupę 2.757 osób, w tym 902 ze zdiagnozowanym MS i 1.855 osób bez oznak choroby. Badani Szwedzi byli w wieku od 16 do 70 lat. Każdy z badanych wypełnił ankietę na temat palenia papierosów z tytoniu i zażywania tabaki. Naukowcy odkryli, że w przypadku mężczyzn ryzyko zachorowania na MS wśród osób palących było o 1,8 raza wyższe niż wśród niepalących, a w przypadku kobiet o 1,4 raza. Nawet umiarkowani palacze obydwu płci są bardziej zagrożeni chorobą - jak wskazują dane. Podobnie, nawet jeżeli dana osoba przestanie palić tytoń, ryzyko zachorowania na MS utrzymuje się na wysokim poziomie przez około pięć lat - wedle wyników badań. Naukowcy odkryli również, że zażywanie szwedzkiej tabaki przez ponad 15 lat zmniejsza ryzyko zachorowania na MS. Należy zaznaczyć, że nie wykryto żadnych znaczących efektów zażywania tabaki przez okres krótszy niż 15 lat. "Zażywanie tabaki może wiązać się z innymi szkodliwymi skutkami, a naszych odkryć nie należy interpretować jako rekomendacji zażywania szwedzkiej tabaki, aby zapobiegać chorobie" - podkreśla dr Hedström. "Potrzebne są dalsze badania, aby lepiej poznać mechanizmy stojące za tymi odkryciami. Istnieją teorie, że palenie tytoniu może podnosić poziom ryzyka zachorowania na MS z powodu zwiększania częstotliwości i uporczywości infekcji albo z powodu wywoływania reakcji autoimmunologicznych u osób podatnych genetycznie."
Kraje
Szwecja