Globalne ocieplenie może spowodować uwalnianie zamarzniętych zanieczyszczeń
Topniejące lodowce w Alpach mogą doprowadzić do poważnych szkód w środowisku z powodu uwalniania zanieczyszczeń, które były zamarznięte w lodzie przez dziesiątki lat - jak twierdzą szwajcarscy naukowcy. W związku z przewidywanym, dalszym cofaniem się lodowców w wyniku globalnego ocieplenia, roztopy mogą zawierać substancje chemiczne, które zostały zakazane lub nie są już powszechnie produkowane. Naukowcy ze Szwajcarskiego Federalnego Instytutu Technologii w Zurychu, Szwajcarskich Federalnych Laboratoriów Testowania i Badania Materiałów (EMPA) oraz Szwajcarskiego Federalnego Instytutu Nauki i Technologii Wodnej (EAWAG) przeprowadzili analizę warstw osadów z położonego wysoko w Alpach zbiornika Oberaarsee w Szwajcarii. Udało im się zrekonstruować procesy, w których długowieczne związki organiczne gromadziły się w lodzie przez ostatnie 60 lat, a swoje odkrycia opublikowali w czasopiśmie Environmental Science and Technology. Związki te nazwano "zanieczyszczeniami dziedziczonymi", a naukowcy odkryli, że przyspieszone topnienie lodowców może przyczyniać się do podwyższania poziomu tych substancji chemicznych w regionie Alp. Obecność zanieczyszczeń dziedziczonych w Alpach jest niebezpieczna z kilku powodów, w tym z uwagi wiosenne roztopy, wykorzystywanie wody z roztopów lodowców przez konsumentów i przemysł oraz zwiększone narażenie ludzi, fauny i flory na szczególne oddziaływanie niebezpiecznych związków chemicznych. "Uwzględniając trwające globalne ocieplenie i przyspieszone masowe topnienie lodowców przewidywane w przyszłości, wyniki naszych badań wskazują na ryzyko tragicznych konsekwencji dla środowiska z powodu zanieczyszczeń wprowadzanych do czystego środowiska" - ostrzegają naukowcy. Wraz z topnieniem lodowców, substancje chemiczne odkładane lata wcześniej przez prądy powietrza na warstwach śniegu, a następnie zamieniane w lód są teraz niesione przez odpływającą wodę do najbliższego jeziora lodowcowego. Tam wraz z innymi substancjami zawieszonymi w wodzie lodowcowej opadają na dno jeziora i tworzą osad. Naukowcy przeprowadzili badania pod kątem szerokiego wachlarza zanieczyszczeń, w tym trwałych zanieczyszczeń organicznych, insektycydów z grupy węglowodorowców chlorowanych i syntetycznych zapachów piżmowych. Byli w stanie odczytać warstwy osadu w próbkach ze zbiornika Oberaarsee niczym słoje w pniu drzewa - warstwa po warstwie aż do 1953 r., kiedy to zbudowano zaporę, która stworzyła jezioro. Odczytując te słoje naukowcy mogli nie tylko rozróżnić zanieczyszczenia powstałe w latach 60. i 70. XX w., ale również zaobserwować spadek ilości substancji chemicznych po ich zakazaniu. Alarmujące jest jednak to, że od lat 90. XX w. zauważalny jest wzrost poziomu zanieczyszczeń. Naukowcy twierdzą, że taka sytuacja może częściowo wiązać się z odpływem wody z lodowca Oberaar, który cofnął się o 120 metrów w ciągu zaledwie ostatnich 10 lat, co mogło spowodować uwolnienie stosunkowo dużych ilości nagromadzonych w nim substancji toksycznych. Próbki z jeziora Oberaar zostały porównane do próbek rdzeniowych z jezior na mniejszych wysokościach. Osady z tych miejsc nie wykazywały takiego samego wzrostu zanieczyszczeń dziedziczonych pod koniec lat 90. XX w. Odkrycia potwierdziły hipotezę, że zwiększony poziom zanieczyszczeń dziedziczonych w jeziorze Oberaar wiąże się z topnieniem lodowca. W podsumowaniu czytamy: "Sprzężenie dynamiki lodowców i cykliczności zanieczyszczeń jest złożonym zagadnieniem, które jest słabo poznaną dziedziną badań naukowych. Prace w niej prowadzone mogą dostarczyć dodatkowych informacji na temat losu trwałych zanieczyszczeń organicznych w środowisku alpejskim."
Kraje
Szwajcaria