Odległość kluczowa w specjacji
Nowe badania genetyczne przeprowadzone w Wlk. Brytanii i sfinansowane ze środków unijnych przynoszą ewolucjonistom nowy moment zwrotny w problematyce bioróżnorodności. Jaszczurki pochodzące z tej samej wyspy, ale żyjące w różnych, aczkolwiek graniczących siedliskach, krzyżują się w mniejszym zakresie niż jaszczurki pochodzące z różnych wysp. Wyniki stanowią dorobek projektu SPECIATION FACTORS (Testowanie relatywnej wagi czynników w specjacji - anolis martynicki), który otrzymał niemal 160.000 EUR ze schematu Marie Curie Szóstego Programu Ramowego (6PR) UE. Odkrycia opublikowane w czasopiśmie Public Library of Science (PLoS) Genetics dostarczają nowych informacji na temat roli izolacji geograficznej w specjacji. Od lat naukowcy prowadzą badania ewolucyjne na wyspach na całym świecie, np. w Indonezji w Azji czy na Wyspach Galapagos u zachodnich wybrzeży Ameryki Południowej. Pomogły one naukowcom sformułować tradycyjną teorię specjacji allopatrycznej, w której blisko spokrewnione populacje są oddzielone geograficznie, co ogranicza przepływ genów między nimi. Martynika na Małych Antylach, taka jaką znamy obecnie, powstała z wielu dawnych wysp, które dopiero niedawno połączyły się w jedną całość. Dane filogenetyczne i geologiczne wskazują, że przez ostatnie 6-8 milionów lat na tych starożytnych wyspach występowały trzy gatunki jaszczurek (legwanów). "Przez ostatnie 150 lat, od czasu badań przeprowadzonych na wyspach przez Darwina i jego dzieła "O powstawaniu gatunków", archipelag wysp odgrywał główną rolę w poznawaniu ewolucji i sposobu zwielokrotniania gatunków (specjacji)" - napisali autorzy. "Wyspy uosabiają tradycyjny pogląd na specjację geograficzną (allopatryczną), w której genomy różnicują się w izolacji, aż nagromadzone zmiany doprowadzają do izolacji reprodukcyjnej i zdolności do koegzystowania bez wzajemnego krzyżowania się." Profesor Roger Thorpe z Wydziału Nauk Biologicznych Uniwersytetu w Bangor, Wlk. Brytania, wraz z kolegami przeprowadził testy genetyczne jaszczurek pod kątem izolacji reprodukcyjnej między nimi. Dzięki zastosowaniu selektywnie neutralnych markerów genetycznych zespół mógł stwierdzić, że legwany swobodnie wymieniają geny i nie zachowują się jak odrębne gatunki. Ponadto zdaniem naukowców większa izolacja genetyczna istnieje między przedstawicielami tego samego gatunku z różnych siedlisk niż między tymi jaszczurkami pochodzącymi z odrębnych, starożytnych wysp. "W istocie większa izolacja genetyczna występuje między sąsiadującymi populacjami tego samego gatunku z różnych siedlisk niż między odrębnymi, domniemanymi gatunkami obcymi ze starożytnych wysp" - napisali autorzy. "To wyklucza w ramach studium przypadku specjację allopatryczną z systemu, który jak sądzono miał ją ilustrować i sugeruje potencjalną wagę specjacji ekologicznej." Odnosząc się do dalszych kroków profesor Thorpe powiedział: "Kolejnym krokiem jest identyfikacja genów sterujących cechami, które mają wpływ na proces specjacji."
Kraje
Zjednoczone Królestwo