Naukowcy na tropie wyginięcia neandertalczyków
Naukowcy z Rosji są przekonani, że zmiany klimatu wywołane wczesnymi, masowymi erupcjami wulkanicznymi doprowadziły do wymarcia neandertalczyków i otworzyły drogę przed współczesnymi ludźmi do rozkwitu w Europie i Azji. Ta teoria opiera się na odkryciach niedawno prowadzonych wykopalisk w jaskini na południu Rosji, ukazujących warstwy wulkanicznego pyłu, które pokrywają się z szeroko występującymi zdarzeniami wulkanicznymi, jakie miały miejsce około 40.000 lat temu. Wyniki badań zostały opublikowane w październikowym wydaniu czasopisma Current Anthropology. Badania były prowadzone pod kierunkiem Liubovy Vitalieny Golovanovej i Vladimira Borisovicha Doronicheva z Laboratorium Prehistorii ANO w Petersburgu, Rosja, którzy przeanalizowali dwie warstwy pyłów wulkanicznych z jaskini Mezmaiskaya na Kaukazie, będącej stanowiskiem bogatym w kości i artefakty neandertalczyków. "Proponujemy hipotezę, że wymarcie neandertalczyków nastąpiło gwałtownie (w geologicznej skali czasowej)... w następstwie najsilniejszej w ewolucyjnej historii neandertalczyków aktywności wulkanicznej w zachodniej Eurazji" - mówią naukowcy. "Ta katastrofa nie tylko dokonała radykalnych zniszczeń ekologicznych nisz populacji neandertalczyków, ale również spowodowała ich masowe, fizyczne wyludnianie." Stwierdzili, że geologiczne warstwy zawierające pyły dostarczają dowodów na gwałtowną i potencjalnie niszczycielską zmianę klimatu, podczas gdy próbki osadów z tych dwóch warstw wykazują znacznie obniżone stężenia pyłków kwiatowych w porównaniu do otaczających warstw. Naukowcy utrzymują, że stanowi to wskazówkę gwałtownej zmiany na chłodniejszy i bardziej suchy klimat, dodając że nie odnaleźli śladów życia neandertalczyków na stanowisku Mezmaiskaya w czasie następującym po erupcji. Warstwy popiołów odpowiadają chronologicznie super erupcji ignimbrytu w kampanie, która miała miejsce około 40.000 lat temu na terenie współczesnych Włoch oraz mniejszej erupcji, jaka miała mieć miejsce mniej więcej w tym samym czasie na Kaukazie. Naukowcy argumentują, że te erupcje wywołały "wulkaniczną zimę", podczas której chmury pyłów przesłoniły promienie słoneczne, prawdopodobnie na lata. Zmiana klimatyczna spustoszyła ekosystemy w regionie, "doprowadzając prawdopodobnie do masowej śmierci homininów i zwierzyny łownej, jak również poważnej zmiany stref zdobywania pożywienia". Pytania dotyczące zniknięcia neandertalczyków i wyraźnie konkurencyjnego rozkwitu współczesnych ludzi skłoniły wielu antropologów do zastanowienia się nad tym, co się stało. Z biegiem lat wysunięto wiele teorii, w tym propozycje, że niska gęstość ich populacji sprawiła, iż stali się bezbronni, że brak wiedzy technologicznej mógł spowodować, iż nie byli w stanie poradzić sobie z epoką lodowcową, albo że ich dieta była zbyt uboga, co sprawiło, że gorzej od innych gatunków przystosowywali się do zmian. Współcześni ludzie mieli swój udział w wymarciu neandertalczyków, a niektórych obwinia się nawet o ukamienowanie neandertalczyków. Niemniej wyniki ostatnich badań sugerują, że neandertalczyk mógł jedynie znaleźć się w nieodpowiednim miejscu w nieodpowiednim czasie. "Wcześni ludzie współcześni zajmowali początkowo bardziej południowe części zachodniej Eurazji i Afryki, co pozwoliło im uniknąć znacznej części bezpośrednich skutków... erupcji" - twierdzą naukowcy. Podczas gdy postępy w technice łowieckiej i strukturze społecznej wyraźnie pomogły współczesnym ludziom przetrwać drogę na północ, "mogli oni odnieść dalsze korzyści ze spustoszenia populacji neandertalczyków w Europie, które umożliwiło szerszą kolonizację i założenie silniejszych populacji źródłowych w północnej Eurazji". Niemniej naukowcy podkreślają, że badania naukowe czeka jeszcze długa droga do przebycia i wyjaśniają, że potrzebnych jest więcej danych z innych obszarów Eurazji, aby w pełni sprawdzić hipotezę wulkaniczną. Jaskinia Mezmaiskaya dostarcza "istotnych dowodów na poparcie" koncepcji wymarcia wulkanicznego - czytamy w podsumowaniu.
Kraje
Rosja