Unijni naukowcy badają indonezyjski wulkan Merapi
Dofinansowany ze środków unijnych zespół naukowców bada indonezyjski wulkan Merapi, którego erupcja rozpoczęła się 26 października, pochłaniając życie ponad 30 osób. Oprócz monitorowania erupcji, zespół analizuje działania z zakresu obrony cywilnej podejmowane w regionie, jak również bada wpływ aktywności wulkanicznej na lokalną gospodarkę i społeczność. Naukowcy prowadzą swoje prace w ramach projektu MIA-VITA (Zmniejszanie ryzyka oddziaływania wulkanicznego na teren i działalność człowieka oraz jego ocena), który został dofinansowany na kwotę 3,5 mln EUR z tematu "Środowisko" Siódmego Programu Ramowego (7PR) UE. Wulkany zagrażają na świecie około 500 milionom osób, których ochrona stanowi wyzwanie nawet dla krajów bogatych. Kraje rozwijające się stają w obliczu szczególnych trudności w zarządzaniu ryzykiem. Może im na przykład brakować zasobów naukowych i/lub finansowych, aby monitorować w wystarczający sposób wszystkie aktywne wulkany na swoim terenie. Co więcej na zboczach wulkanów zamieszkuje wielu ludzi, ponieważ przyciągnęła ich tam tania, łatwo dostępna i żyzna ziemia. Jeżeli wulkan wybucha rzadko, to zarówno władze, jak i sami mieszkańcy niejednokrotnie lekceważą zagrożenie. W ramach projektu MIA-VITA opracowywany jest zestaw zintegrowanych narzędzi i metodologii, aby pomóc krajom rozwijającym się redukować ryzyko związane z wulkanami. Narzędzia prewencyjne opracowane w ramach projektu opierają się na mapowaniu zagrożeń i na scenariuszach szkód. Zarządzanie kryzysowe stanowi kolejny priorytet projektu. Tutaj starania koncentrują się na monitorowaniu i systemach wczesnego ostrzegania w połączeniu z bezpiecznymi sieciami komunikacyjnymi. Wreszcie projekt ma na celu zmniejszenie wrażliwości lokalnych populacji i poprawę ich zdolności do odbudowy w następstwie erupcji. Partnerzy projektu zajmują się sześcioma wulkanami, wybranymi z uwagi na szeroki wachlarz zagrożeń wulkanicznych, jaki prezentują oraz prawdopodobieństwo erupcji w czasie trwania projektu. Ponadto dynamika społeczno-gospodarcza i praktyki obrony cywilnej są odmienne w przypadku poszczególnych wulkanów. Góra Merapi (której nazwę tłumaczy się jako "Góra ognia") jest jednym z najaktywniejszych wulkanów w Indonezji, gdyż erupcje następują co dwa-cztery lata. Wokół góry mieszka pół miliona ludzi, którzy są zagrożeni przez potoki piroklastyczne (palące się chmury gazu, pyłu i skał, które pędzą w dół zboczy wulkanu), spływy popiołowe (lawiny błotne schodzące z dużą prędkością) oraz opadające pyły i skały. Ostania erupcja wulkanu Merapi miała miejsce w 2006 r., a pierwsze zapowiedzi nowej erupcji pojawiły się kilka tygodni temu, kiedy instrumenty na wulkanie wykryły aktywność sejsmiczną i wybrzuszenie zobaczy góry na zewnątrz. Indonezyjskie Centrum Wulkanologii i Minimalizowania Zagrożeń Geologicznych (CVGHM), jeden z partnerów projektu, zorganizowało ewakuację lokalnej populacji, kiedy stało się jasne, że erupcja jest nieuchronna. Członkowie zespołu MIA-VITA z Francji i Wlk. Brytanii pojadą do góry Merapi w ciągu kilku kolejnych dni, aby dołączyć do swoich indonezyjskich partnerów. Na miejscu będą pracować nad integracją danych pochodzących ze zdalnych czujników na pokładach satelitów z sygnałami z instrumentów naziemnych. Kiedy wulkan uspokoi się, konsorcjum MIA-VITA przystąpi do oceny działań obrony cywilnej podjętych przed i w czasie erupcji oraz zbada wpływ wulkanu na rolnictwo, budynki i infrastrukturę. Kluczową rolę w projekcie MIA-VITA odgrywają nauki społeczne. W tym zakresie starania koncentrują się na poznaniu, w jaki sposób lokalna populacja postrzega zagrożenie stwarzane przez wulkan oraz decyzje podejmowane przez rząd. Ma to szczególne znaczenie w przypadku Merapi, ponieważ wiele osób zignorowało zarządzenie o ewakuacji wydane przez władze i poniosło śmierć w wyniku erupcji wulkanu. Wybuch wulkanu nie jest jedyną klęską żywiołową, jaka dotknęła Indonezję w ostatnich dniach. Setki osób zginęło, a tysiące zostało pozbawionych dachu nad głową, kiedy tsunami przeszło przez wyspy Mentawi u zachodnich wybrzeży Sumatry. Komisja Europejska zobowiązała się do przeznaczenia 1,5 mln EUR na pomoc humanitarną dla osób ocalałych po przejściu tsunami i wybuchu wulkanu.
Kraje
Indonezja