Jak pasożyty malarii wykorzystują kamuflaż, by przechytrzyć organizm
Wyniki nowych badań międzynarodowych pokazują, że pasożyty malarii wykorzystują kamuflaż do pokonywania reakcji obronnych organizmu kobiet ciężarnych. Badania, których wyniki zaprezentowano w czasopiśmie Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), zostały częściowo dofinansowane z projektu EVIMALAR (W kierunku utworzenia stałego, europejskiego instytutu wirtualnego poświęconego badaniom nad malarią), który otrzymał wsparcie w kwocie 12 mln EUR z tematu "Zdrowie" Siódmego Programu Ramowego (7PR). Odkrycia mogą pogłębić naszą wiedzę na temat tej często śmiertelnej choroby i doprowadzić do opracowania skutecznej szczepionki. Naukowcy z Kopenhaskiego Szpitala Uniwersyteckiego (Rigshospitalet) i Uniwersytetu Kopenhaskiego w Danii we współpracy z Uniwersytetem Ghańskim w Legonie, Ghana oraz Liverpool School of Tropical Medicine w Wlk. Brytanii, odkryli że pasożyty malarii atakują łożyska przyszłych matek, ukrywając się przez układem immunologicznym organizmu. "Znaleźliśmy jedno prawdopodobne wyjaśnienie okresu, jaki jest potrzebny mechanizmom obronnym przyszłych matek na odkrycie infekcji łożyska" - wyjaśnia naczelna autorka Lea Barfod, która pracuje z profesorem Larsem Hviidem w Centrum Parazytologii Medycznej Uniwersytetu Kopenhaskiego. "Pasożyty są w stanie wykorzystać kamuflaż, który zapobiega rozpoznaniu ich przez przeciwciała układu immunologicznego, które w przeciwnym razie zwalczałyby je" - dodaje doktorantka. "A zatem mimo dysponowania przez układ immunologiczny całym potrzebnym arsenałem do walki z infekcją łożyska, broń okazuje się nieskuteczna ze względu na trudności ze zlokalizowaniem wroga. Jak na ironię kamuflaż również składa się z przeciwciał, ale takiego typu, który nie pomaga w zwalczeniu infekcji." Zainfekowanych malarią jest około 8,3% populacji ludzkiej. Nosicielami pasożyta jest 500 mln ludzi, a 1 mln umiera co roku na tę chorobę - twierdzą naukowcy. Choroba jest bardzo trudna do pokonania, ponieważ pasożyt niestrudzenie dąży do swojego celu, jakim jest przechytrzenie układu immunologicznego człowieka. Po przeniknięciu do organizmu pasożyt znajduje schronienie w erytrocytach, a problem pogłębia fakt, że układ immunologiczny nie zwalcza zainfekowanych komórek, gdyż to śledziona jest organem, który zazwyczaj filtruje komórki. Aby obejść ten filtr, pasożyt wysuwa haczyk białkowy, który przyczepia się do wewnętrznej ścianki naczynia krwionośnego. Nawet jeżeli przeciwciała układu immunologicznego zniszczą haczyk, pasożyt może wytworzyć kolejnych 60 haczyków, aby pokonać organizm. W ostatecznym rozrachunku pasożyt rozprzestrzenia się i doprowadza do infekcji coraz większej liczby erytrocytów, które zazwyczaj transportują substancje odżywcze i tlen w organizmie. "W zaawansowanej wersji zabawy w chowanego pasożyty nieustannie poszukują nowych sposobów zapobiegania rozpoznaniu ich przez przeciwciała" - zauważa profesor Hviid. "To rodzaj miejskiej partyzantki, w której walki prowadzone są o każdy dom. Jednym z przykładów jest zdolność pasożytów do ukrywania się w łożysku. Kiedy Afrykanka po raz pierwszy zachodzi w ciążę, jej łożysko zapewnia pasożytowi nową sposobność ukrycia się - nowy dom, można by rzec, i to w sposób uniemożliwiający wykrycie przez układ immunologiczny. Układ odpornościowy potrzebuje czasu na wypracowanie reakcji na nowe zagrożenie, a przez ten okres zakamuflowany pasożyt wyrządza szkody kobiecie i jej nienarodzonemu dziecku." Naukowcy informują, że będą badać, czy pasożyt malarii wykorzystuje kamuflaż na innych etapach infekcji. "Być może nie tylko pasożyty w łożysku są zdolne do ukrywania się w ten sposób" - zauważa profesor Hviid. "Zbudowanie ochrony przed malarią zabiera organizmowi zaskakująco dużo czasu i być może sztuczka, którą właśnie odkryliśmy stanowi część wyjaśnienia. Sprawdzenie, czy tak właśnie jest to dla nas ważna sprawa, abyśmy mogli zrozumieć malarię w ogóle, ale również by pomóc nam w dążeniach do opracowania szczepionki. Mamy przed sobą jeszcze mnóstwo pracy."Więcej informacji: PNAS: http://www.pnas.org/ Kopenhaski Szpital Uniwersytecki (Rigshospitalet): http://www.rigshospitalet.dk/RHenglish/Menu/ Uniwersytet Kopenhaski: http://www.ku.dk/english/
Kraje
Dania, Ghana, Zjednoczone Królestwo