Badania wskazują na podnoszenie się kultury ewaluacji
Wyniki europejskich badań dostarczają nowych informacji na temat systematycznego katalogowania pojawiających się schematów ewaluacji polityki klimatycznej w Europie. Odkrycia stanowią dorobek projektu ADAM (Strategie adaptacji i łagodzenia - wsparcie dla europejskiej polityki klimatycznej), który uzyskał dofinansowanie na kwotę 12,9 mln EUR z tematu "Zrównoważony rozwój, zmiany globalne i ekosystemy" Szóstego Programu Ramowego (6PR) UE. Wyniki badań zostały zaprezentowane w czasopiśmie Policy Sciences. Strategie okalające prace nad nową polityką klimatyczną wzbudzają zainteresowanie Europejczyków od początku XXI w. W tym okresie Europejczycy postawili sobie za cel i wdrożyli kilka strategii. Pomimo postępów dostępnych jest jednak niewiele informacji dotyczących działań podejmowanych w celu zapewnienia powodzenia wypracowywanych strategii. Naukowcy, pracujący pod kierunkiem Uniwersytetu Wschodniej Anglii (UEA) w Wlk. Brytanii oraz Vrije Universiteit (VU) i Uniwersytetu Amsterdamskiego w Holandii, przeprowadzili metaanalizę i odkryli, że wyłania się kultura ewaluacji. W ostatnich latach przygotowywano coraz więcej raportów ewaluacyjnych. Informacje pozyskane z sześciu państw członkowskich UE oraz ogólnie dla UE wskazują, że w latach 2000 - 2005 opracowano osiem razy więcej raportów. Należy jednak zauważyć, że postęp w niektórych państwach członkowskich był większy niż w innych. Zdaniem naukowców skutki polityki brytyjskiej są powszechniej ewaluowane niż w przypadku polityki przyjętej w Polsce czy Portugalii. Niemniej istnieją również inne różnice dotyczące kultury ewaluacji. Na przykład w ramach większości z 259 ewaluacji zidentyfikowano, przeanalizowano i przyjęto stosunkowo zawężony wybór narzędzi ewaluacji a zaangażowanie interesariuszy było niewystarczająco intensywne. Dane wskazują, że ponad 80% ocen nie ma charakteru krytycznego i przyjmuje istniejące cele polityki za ustalone. Naukowcy twierdzą, że większość z nich jest również dosyć wąsko zakrojona, zajmując się przeważnie efektywnością środowiskową i/lub kosztową istniejących strategii. "Czy zarządzanie klimatem jest podejmowane za pośrednictwem Organizacji Narodów Zjednoczonych czy - jak to teraz wydaje się bardziej prawdopodobne - w ramach bardziej nieformalnych procesów opierających się na zobowiązaniu i przeglądzie, praktyki ewaluacji są absolutnie kluczowe dla dostosowywania interwencji politycznych oraz budowania i utrzymywania zaufania społecznego" - mówi jeden z naczelnych autorów artykułu, profesor Andrew Jordan z Tyndall Centre for Climate Change Research przy Uniwersytecie Wschodniej Anglii. "Najbardziej uderzającym odkryciem naszej analizy jest stopień, w jakim większość bieżących praktyk ewaluacyjnych jest nierozwinięta i niesystematyczna" - dodaje. "Podjęto intensywne działania w celu informowania i wyjaśniania procedur tworzenia polityki w Europie, niemniej większość raportów oceniających tę politykę pozostaje fragmentaryczna i pozbawiona charakteru doradczego." Zwiększy się liczba zaproszeń do przeprowadzania ewaluacji w sposób bardziej transparentny, gdyż wzrasta presja polityczna na ustawodawców, aby wyjaśniać działania podejmowane w celu radzenia sobie ze zmianami klimatu. Profesor Jordan twierdzi jednak, że obecne systemy polityczne w Europie nie są gotowe na sprostanie temu wyzwaniu. Współautor, dr Dave Huitema z Instytutu Badań Środowiskowych przy Uniwersytecie Amsterdamskim, wyjaśnia, że istnieje "duża luka między teorią a praktyką ewaluacji, co sugeruje, że aktualne ewaluacje niedoceniają złożoności zagadnień dotyczących zmian klimatu". Odkrycia wskazują, że naukowcy z uczelni wyższych są najaktywniejszymi ewaluatorami polityki w Europie, a 58% raportów ewaluacyjnych nie jest pisanych na zamówienie. Decydenci mogą pobudzić ogólne działania ewaluacyjne poprzez zamawianie większej liczby raportów ewaluacyjnych dla większej liczby organizacji. Niemniej autorzy wskazują, że to nie musi skutkować aktywniejszą i bardziej krytyczną kulturą ewaluacji. Z jednej strony istnieje większa szansa, że niezamówione raporty ewaluacyjne - w przeciwieństwie do pisanych na zamówienie - będą kwestionować cele polityki. Z drugiej strony, podmioty parlamentarne opracowały jednak stosunkowo dużą liczbę krytycznych raportów ewaluacyjnych. A zatem zwiększanie jakości i ilości raportów ewaluacyjnych stanowi wspólną odpowiedzialność - twierdzą naukowcy.Więcej informacji: ADAM: http://www.adamproject.eu/(odnośnik otworzy się w nowym oknie) Policy Sciences: http://www.springer.com/social+sciences/political+science/journal/11077(odnośnik otworzy się w nowym oknie)
Kraje
Niderlandy, Polska, Portugalia, Zjednoczone Królestwo