Wiekowe łapy - niedźwiedzie polarne są starsze niż dotychczas przypuszczano
Wyniki nowych badań przeprowadzonych przez międzynarodowy zespół naukowców pokazują, że niedźwiedzie polarne wyewoluowały już 600.000 lat temu. W artykule opublikowanym w czasopiśmie Science zespół ujawnia, że największy mięsożerca arktyczny jest pięć razy starszy niż zakładali wcześniej naukowcy. Odkrycia mają znaczenie dla działań na rzecz ochrony tego zagrożonego gatunku arktycznego. Badania przeprowadzone przez naukowców z Hiszpanii, Niemiec, Szwecji i USA, oparły się na analizie informacji z genomu jądrowego niedźwiedzi polarnych i brunatnych. Poznawanie historii ewolucji niedźwiedzi polarnych jest niezwykle trudne, bowiem spędzają one większość swojego życia na lodzie morskim i najczęściej tam też kończą swój żywot. Ciało niedźwiedzia opada wówczas na dno morskie, gdzie zostaje zgniecione przez lodowce bądź pozostaje nieodkryte. Dlatego też wszelkie skamieliny niedźwiedzi polarnych są rzadkie. Wyniki wcześniejszych prac zasugerowały, że niedźwiedź brunatny, który żył około 150.000 lat temu był przodkiem niedźwiedzia polarnego. Badania oparły się na DNA z mitochondriów, organelli często opisywanych jako "elektrownie komórki". Obierając odmienne podejście, zespół przyjrzał się dokładnie informacjom genetycznym zawartym w jądrze komórkowym. Autor naczelny raportu z badań, Frank Hailer z Centrum Badań nad Bioróżnorodnością i Klimatem (BiK-F) w Niemczech wyjaśnia: "Zamiast tradycyjnego podejścia polegającego na analizie DNA mitochondrialnego, zbadaliśmy wiele elementów DNA jądrowego, z których każdy jest dziedziczony niezależnie. Opisaliśmy te elementy, czy inaczej markery genetyczne, wielu osobników niedźwiedzi polarnych i brunatnych". Uzyskane dane z DNA jądrowego wskazują, że ewolucja niedźwiedzi polarnych miała faktycznie miejsce w środkowym plejstocenie, około 600.000 lat temu. To daje znacznie więcej czasu przodkom niedźwiedzia polarnego na skolonizowanie i przystosowanie się do surowych warunków arktycznych. Opierając się na wynikach badań DNA mitochondrialnego, niedźwiedzie polarne uznano wcześniej za przykład zaskakująco szybkiego przystosowania się ssaków do zimniejszych klimatów. Specyficzna adaptacja niedźwiedzia polarnego, w tym jego biała skóra, białe futro i pokryte futrem łapy, wydają się teraz mniej zaskakujące. Hailer zauważa: "Tak naprawdę genom niedźwiedzia polarnego ukrywa wiele wyraźnych informacji genetycznych, które są niezwykle sensowne, zważywszy na wszystkie te unikalne adaptacje niedźwiedzi polarnych". Wcześniejsze badania DNA mitochondrialnego wykazały, że niedźwiedzie polarne są znacznie młodsze jako gatunek. Tę pozorną niespójność z wcześniejszymi wydarzeniami związanymi z krzyżowaniem niedźwiedzi polarnych z brunatnymi można wyjaśnić za pomocą procesu zaobserwowanego niedawno w Arktyce Kanadyjskiej: po początkowej specjacji, niedźwiedzie polarne i brunatne ponownie mają ze sobą kontakt, być może z powodu mających miejsce w przeszłości wahań klimatu. Obecne DNA mitochondrialne niedźwiedzi polarnych zostało prawdopodobnie odziedziczone po samicy niedźwiedzia brunatnego, która skrzyżowała się z niedźwiedziem polarnym w którymś momencie późnego plejstocenu. Wydaje się, że znaczna część genomu jądrowego nie została naruszona przez hybrydyzację, zatem niedźwiedzie polarne zachowały swoją genetyczną odrębność. "Każda część genomu opowiada swoją własną historię. W toku naszych badań przeanalizowaliśmy DNA jądrowe, dziedziczone po obojgu rodziców. Zapewnia ono bardziej szczegółowy i precyzyjny obraz ewolucji gatunku niż DNA mitochondrialne, dziedziczone jedynie po matce" - zauważa jeden z autorów naczelnych raportu, Axel Janke, również BiK-F. "Wydedukowanie historii ewolucji gatunku wyłącznie na podstawie DNA mitochondrialnego to jak układanie puzzli za pomocą tylko kilku z wielu dostępnych elementów. Należy przeanalizować wiele markerów genetycznych (loci), aby uzyskać kompletny obraz".Więcej informacji: Instytut Badawczy Senckenberg i Muzeum Historii Naturalnej: http://www.senckenberg.de/root/index.php?page_id=5210&action=press(odnośnik otworzy się w nowym oknie)
Kraje
Niemcy, Hiszpania, Szwecja, Stany Zjednoczone