Wykrywanie tsunami zanim się pojawi Powiedzenie "lepiej dmuchać na zimne" podsumowuje nadrzędny cel projektu DEWS (Zdalny system wczesnego ostrzegania), który umożliwia wykrywanie tsunami zanim wystąpią. Tego typu systemy pozwoliły w ubiegłym roku na Hawajach wydać ostrzeżenia o nieuchronnie nadciągającym tsun... Powiedzenie "lepiej dmuchać na zimne" podsumowuje nadrzędny cel projektu DEWS (Zdalny system wczesnego ostrzegania), który umożliwia wykrywanie tsunami zanim wystąpią. Tego typu systemy pozwoliły w ubiegłym roku na Hawajach wydać ostrzeżenia o nieuchronnie nadciągającym tsunami i zmobilizować mieszkańców do zaopatrzenia się w artykuły pierwszej potrzeby, a turystów skierować na wyższe piętra hoteli położonych przy plażach. Wczesne ostrzeganie zapewnia społecznościom znajdującym się na drodze nadchodzącej fali czas na przygotowanie się, który ma decydujące znaczenie i może ostatecznie uratować wiele istnień. Prace nad projektem DEWS podjęto po tragicznym tsunami, które w 2004 r. uderzyło w kraje położone nad Oceanem Indyjskim. To zdarzenie obnażyło braki w systemach wykrywania tsunami i cywilnych procedurach ostrzegania. Naukowcy zdali sobie wówczas sprawę, że uniknięcie powtórki takiego zdarzenia wymaga udoskonalenia systemów wczesnego ostrzegania, aby skrócić czas między początkowym trzęsieniem ziemi a wykryciem tsunami. W ramach Międzynarodowej Strategii Organizacji Narodów Zjednoczonych na rzecz ograniczania zakresu klęsk żywiołowych (ISDR) zidentyfikowano cztery ważne i wzajemnie powiązane elementy skutecznego systemu wczesnego ostrzegania (EWS): wiedza o zagrożeniu, monitoring i ostrzeganie, rozpowszechnianie i komunikacja oraz zdolność do zareagowania. W toku projektu DEWS również pracowano nad komunikatami ostrzegawczymi, które można by generować szybciej i podawać do wiadomości odpowiednich władz i osób zagrożonych. Szczególnie istotna jest potrzeba międzynarodowej komunikacji i wymiany ostrzeżeń między krajami w regionie, który wedle przewidywań jest zagrożony. Projekt DEWS, koordynowany przez José-Fernando Estebana Lauzána, kierownika ds. innowacji w Atos Origin w Hiszpanii, otrzymał dofinansowanie ze środków unijnych w wysokości 6,1 mln EUR. W skład konsorcjum badawczego złożonego z 20 partnerów weszły organizacje publiczne i prywatne z kilku państw UE oraz Indonezji, Japonii, Nowej Zelandii, Sri Lanki i Tajlandii. Projektowi przyświecały dwa główne cele: wykorzystanie "wolnego i otwartego oprogramowania" (WiOO) oraz opracowanie ogólnych ram wczesnego ostrzegania nie tylko w kontekście tsunami, ale także innych zagrożeń naturalnych. Ponadto badania objęły zapewnienie informacji logistycznych i modułów rozpowszechniania oraz systemu wczesnego ostrzegania i dystrybucji ostrzeżeń. Zaprojektowano także integratory systemowe do wydawania ostrzeżeń dla społeczeństwa oraz narzędzia informujące i wspomagające proces decyzyjny. Przeprowadzono testy na potrzeby przyszłego wdrożenia i wykorzystania systemów w różnych częściach regionu Oceanu Indyjskiego. Aby zapewnić praktyczność systemów, w pracach projektowych i testach wzięli udział użytkownicy końcowi. Wynikiem pozytywnym zakończył się profesjonalny przegląd i ocena całego systemu przez ekspertów branżowych z Agencji Meteorologii, Klimatologii i Geofizyki (BMKG) w Dżakarcie, Indonezja, i z Obserwatorium Kandilli i Instytutu Badań nad Trzęsieniami Ziemi (KOERI) w Stambule, Turcja. Mimo iż przedsięwzięcie się zakończyło, prowadzone są dalsze prace w ramach projektu TRIDEC (Wspomaganie podejmowania wspólnych, złożonych i rozstrzygających decyzji w ewoluujących sytuacjach kryzysowych), finansowanego z budżetu Siódmego programu ramowego Komisji Europejskiej.Więcej informacji: DEWS http://www.dews-online.org/ TRIDEC http://www.tridec-online.eu/web/guest/project Kraje Hiszpania
