Rozbieżność pomiędzy wymogami w zakresie zdrowia publicznego a interesem ekonomicznym na rynku farmaceutycznym na globalnym Południu
Celem badań prowadzonych w ramach projektu GLOBALMED (Artemisinin-based combination therapy: an illustration of the global pharmaceutical drug market in Asia and Africa) było zrozumienie społecznych, politycznych, ekonomicznych i zdrowotnych czynników wpływających na sytuację na rynkach farmaceutycznych w Beninie i Ghanie w Afryce Zachodniej, a także w Kambodży w Azji Południowo-Wschodniej. Chodziło o to, by ulepszyć istniejące systemy i wzmocnić niezależność omawianych państw i regionów w oparciu o analizę porównawczą zalet i wad badanych systemów farmaceutycznych.
Wywieranie wpływu na systemy farmaceutyczne w Azji i Afryce Zachodniej
Główna badaczka, Carine Baxerres, opisuje imponującą serię zdarzeń związanych z rozpowszechnianiem: „Duże, międzynarodowe sympozjum w marcu 2018 roku w Ouidah (Benin) o tematyce «Regulacje, rynki, zdrowie: kwestionowanie obecnej sytuacji na rynku farmaceutycznym w Afryce»”. Prezentacje przedstawiono organom opieki zdrowotnej w Kambodży (kwiecień 2016 roku), w Beninie (luty 2017 roku) oraz w Ghanie (luty 2018 roku). „Zaprezentowaliśmy wyniki naszych badań na sympozjach naukowych w Europie, między innymi w Pradze, Barcelonie, Tuluzie, Oksfordzie, Paryżu, Marsylii czy Bazylei”, dodaje Baxerres. W ramach serii Routledge Editions opublikowana zostanie książka obejmująca łączne wyniki badań programu GLOBALMED.
Ujawniono zamieszanie w systemach farmaceutycznych i rzeczywisty charakter sytuacji
Rynki farmaceutyczne na globalnym Południu przeszły duży wstrząs w okresie postkolonialnym z uwagi na powstanie i rozwój przemysłu w krajach wschodzących, utworzenie globalnych rynków darczyńców na początku XXI wieku oraz powstanie lokalnych centrów produkcji w Afryce. „Spowodowało to utworzenie na rynkach farmaceutycznych hierarchii będącej swoistym połączeniem spuścizny kolonialnej i postkolonialnej, niedawnej dominacji medycyny azjatyckiej oraz wpływu globalnego zdrowia”, komentuje Baxerres. Szczegółowa analiza koncentrowała się głównie na porównaniu istniejących systemów farmaceutycznych w Beninie i Ghanie, a zwłaszcza terapii skojarzonych na bazie artemizyny (ACT), stosowanych w leczeniu malarii. „Następnie zbadaliśmy funkcję, jaką podmioty międzynarodowe, takie jak agencje ONZ, prywatne fundacje i publiczno-prywatne podmioty partnerskie, odgrywają w wywieraniu wpływu na lokalne rynki farmaceutyczne oraz sposób, w jaki pracownicy opieki zdrowotnej i inne osoby radzą sobie z tą powszechną epidemią”, kontynuuje. W projekcie GLOBALMED przyjęto szerszą perspektywę i przeanalizowano całą branżę farmaceutyczną. Analiza obejmowała poznanie biomedycznego systemu opieki zdrowotnej, przedstawicieli firm farmaceutycznych, podmioty zajmujące się prywatną dystrybucją oraz praktyki konsumenckie.
Przyszłość rynków farmaceutycznych na globalnym Południu
GLOBALMED stanowczo zaleca powrót do koncepcji „medycyny podstawowej” opracowanej na początku lat 70. XX wieku, w okresie powstawania wszystkich systemów farmaceutycznych na południowych kontynentach. Wnioski uzyskane w projekcie skłaniają do refleksji; obiecują poprawę istniejących systemów oraz wzmocnienie niezależności omawianych krajów i regionów. Planuje się publikację książki na temat formalnych przedsiębiorstw farmaceutycznych w Ghanie, jak również zaprezentowanie Europejskiej Radzie ds. Badań Naukowych koncepcji innowacyjnego modelu produkcji filmów służącego uzyskaniu większego wpływu w przypadku badania kwestii zdrowotnych w ramach nauk społecznych. Koncepcję tę przetestuje się poprzez wyprodukowanie krótkich serii filmów w ramach projektu. Podsumowując swe plany na przyszłość, Baxerres opisuje swoje kolejne badania: „Przyszłe prace bazujące na osiągnięciach GLOBALMED będę realizować zgodnie z nowo powstającym podejściem międzyregionalnym. Połączenie wcześniejszych wniosków płynących z nauk społecznych oraz nowych globalnych badań nad Afryką Zachodnią i Azją Południowo-Wschodnią umożliwi mi odkrycie działających tam mechanizmów. Będzie to ekscytujące wyzwanie dla mnie, antropologa specjalizującego się w kwestiach związanych z Afryką Zachodnią”.
Słowa kluczowe
GLOBALMED, zdrowie, Afryka Zachodnia, rynek farmaceutyczny, Azja, globalne Południe, Benin, Ghana