Nowe podejście do gospodarki wodnej
Nacisk na neutralność pod względem emisji dwutlenku węgla w wielu krajach doprowadził do wprowadzenia regulacji zastępujących paliwa kopalne wykorzystywane do elektryfikowania transportu akumulatorami litowo-jonowymi. Zespół projektu INVISIBLE WATERS doszedł do wniosku, że jeśli regulacje te nie zostaną właściwie przemyślane, mogą zaszkodzić środowisku w krajach, w których wydobywa się lit. Pracownik naukowy Cristóbal Bonelli, przy wsparciu programu „Maria Skłodowska-Curie”, poświęcił 2,5 roku na badanie warstw wodonośnych – form geologicznych obejmujących źródła wody głęboko pod ziemią – na pustyni Atakama w północnym Chile, która jest najsuchszą pustynią na świecie. Wyniki projektu, koordynowanego przez Instytut Edukacji Wodnej IHE w Holandii, zachęciły badacza do wzięcia udziału w tworzeniu globalnego konsorcjum o nazwie Transformations to Groundwater Sustainability (T2GS), by rozpocząć dyskusję na temat sposobów zwiększenia zrównoważonego charakteru wykorzystania wód podziemnych na całej planecie. Obecnie Cristóbal Bonelli opowiada się za nowym podejściem do dekarbonizacji planety i zarządzania zasobami wodnymi w oparciu o lepsze zrozumienie leżącej u jej podstaw geopolityki. „Główny wniosek, jaki wyciągnąłem, był taki, że zarządzania wodami podziemnymi nie można traktować jako procesu odrębnego od innych mechanizmów globalnych”, mówi Bonelli. „Musimy zrozumieć geopolitykę, w której woda odgrywa główną rolę. Sama hydrologia nie wystarczy, żeby zrozumieć zrównoważony charakter warstw wodonośnych, ponieważ istnieje także kontekst polityczny dotyczący zarządzania zasobami wodnymi, który wykracza poza rozwiązania techniczne”.
Globalne zapotrzebowanie
Zapotrzebowanie krajów takich jak Chiny na pojazdy elektryczne doprowadziło do wydobywania i importowania litu z krajów takich jak Chile, gdzie pozyskuje się go z solanki w warstwach wodonośnych. „Oznacza to, że wydobycie litu to wydobycie wody”, mówi Bonelli. „Istnieje coraz więcej dowodów na degradację środowiska spowodowaną wydobyciem litu. Jest to wielki paradoks, ponieważ w celu stworzenia społeczeństwa po erze paliw kopalnych niszczymy niektóre ekosystemy, aby stworzyć zrównoważone społeczeństwa gdzieś indziej”. Pomimo tego, że Chiny mają ogromne rezerwy litu, importują go również z Chile, aby sprostać naciskom rządu na produkcję samochodów elektrycznych zasilanych akumulatorami litowo-jonowymi. Chociaż ten nowy przemysł tworzy miejsca pracy, wywiera również presję na zasoby wodne w miejscu, w którym woda została sprywatyzowana pod rządami byłego dyktatora, Augusto Pinocheta, za pośrednictwem systemu, który zmniejszył nadzór państwa. Cristóbal Bonelli uważa, że dzisiejszy neoliberalny system rynkowy nadal niebezpiecznie oddziela własność wody od ziemi. W ramach projektu INVISIBLE WATERS Bonelli rozmawiał ze społecznościami w Chile, które protestują przeciwko górnictwu w celu ochrony wód podziemnych na pustyni. Są one wspierane przez aktywistów działających na rzecz ochrony środowiska i mikrobiologów, którzy prowadzą badania nad mikroorganizmami żyjącymi na pustyni. „Prowadzone są przełomowe badania, ponieważ naukowcy wykorzystują ekstremalne warunki na pustyni do badania występującej tam wody i życia oraz do myślenia o życiu na innych planetach”, wyjaśnia Bonelli. „Pustynia Atakama jest bardzo sucha, podobnie jak Mars”. Cristóbal Bonelli zamierza kontynuować pracę, którą rozpoczął w ramach projektu INVISIBLE WATERS, w tym badanie sposobu recyklingu wszystkich produkowanych ton akumulatorów litowo-jonowych, jednocześnie ostrzegając: „Musimy przemyśleć, co rozumiemy przez dekarbonizację. Nie powinna ona polegać jedynie na zastąpieniu paliw kopalnych litem w postaci akumulatorów”.
Słowa kluczowe
INVISIBLE WATERS, warstwy wodonośne, pustynia Atakama, wydobycie litu, akumulatory litowo-jonowe, wody gruntowe, górnictwo, Chile
