Udoskonalone narzędzia do eliminowania nierówności płci w środowisku akademickim oraz dziedzinie badań naukowych i innowacji
W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat naukowcy zajmujący się kwestiami płci i feminizmu przygotowali imponującą liczbę opracowań dotyczących problematyki płci – i nierówności płci – w miejscu pracy. Mimo tych osiągnięć niektóre zagadnienia dotyczące płci nie znajdują odzwierciedlenia w wielu dyscyplinach akademickich. Co więcej, choć od dziesięciu lat można obserwować wzrost liczby działań związanych z budowaniem zdolności i szkoleniem w zakresie zwiększania równości płci w badaniach naukowych, niektóre regiony, na przykład Europa Środkowa i Wschodnia, pozostają w tyle w tym zakresie. Wiele organizacji badawczych dysponuje ograniczonymi środkami, które przeznaczają na inne cele, dlatego często rezygnują ze szkoleń na temat równości płci. Istnieje też ryzyko, że organizacje zajmujące się badaniami naukowymi i innowacjami zdecydują się na jednorazowe, „symboliczne” szkolenia, zamiast wprowadzić strukturalne zmiany.
Budowanie zdolności w zakresie zwiększania równości płci
Aby rozwiązać te problemy, w ramach projektu GE Academy (Gender Equality Academy) opracowano i wdrożono program budowania zdolności w zakresie zwiększania równości płci w dziedzinie badań naukowych i innowacji oraz w szkolnictwie wyższym. „Celem projektu był rozwój umiejętności menedżerów, administratorów, kierowników działów kadr i nauczycieli akademickich odpowiedzialnych za wdrażanie w ich instytucjach środków zwiększających równouprawnienie płci”, wyjaśnia Vicky Moumtzi, koordynatorka projektu GE Academy i dyrektor operacyjny w greckiej firmie ViLabs. „Ponadto zamierzaliśmy pogłębić wiedzę fachową badaczy zainteresowanych wymiarem płciowym ich pracy”. Osiągnięto to dzięki opracowaniu, przeprowadzeniu testów pilotażowych i wdrożeniu materiałów szkoleniowych z zakresu zmian instytucjonalnych oraz równości płci w badaniach naukowych. Wśród tematów szkoleń znalazły się: uprzedzenia związane z płcią w rekrutacji, awansie zawodowym i zarządzaniu karierą; włączanie aspektu płci do programów i treści nauczania w różnych dziedzinach nauki i technologii; a także opracowywanie i wdrażanie planów dotyczących równowagi płci. Ostatnia kwestia stała się szczególnie istotna w związku z wprowadzeniem w programie Horyzont Europa kryterium kwalifikacji, które wymaga, by każda ubiegająca się o wsparcie finansowe uczelnia, organizacja badawcza i instytucja publiczna z państw członkowskich i krajów stowarzyszonych przygotowała plan dotyczący równowagi płci. Program, którego realizacja zakończyła się w grudniu 2021 r., objął osobiste sesje szkoleniowe, kursy wakacyjne, interaktywne warsztaty, webinaria, a także szkolenia dla samych trenerów. Kurs wakacyjny dotyczący planów dotyczących równowagi płci i wyzwań związanych z intersekcjonalnością odbył się na irlandzkim Uniwersytecie Technicznym w Dublinie w lecie 2021 r. Materiały i kursy zostały nieodpłatnie udostępnione instytucjom i badaczom za pośrednictwem strony internetowej. „Nasz program objął szereg różnych tematów związanych z włączaniem problematyki płci do różnych dyscyplin i dziedzin naukowych”, dodaje Moumtzi. „Uwzględniliśmy także intersekcjonalność. Termin ten odnosi się do złożonego układu wzajemnie powiązanych nierówności i różnic, w którym funkcjonują jednostki”.
Cenne zasoby szkoleniowe
Najważniejszym dorobkiem zespołu jest strona internetowa GE Academy, która od chwili zakończenia projektu stanowi pojedynczy punkt dostępu do wszystkich związanych z nim zasobów. „Wszystkie wcześniejsze szkolenia i materiały, a także bardziej aktualne zasoby, które można wykorzystać podczas przygotowywania kursu, są dostępne za pośrednictwem strony internetowej”, mówi Moumtzi. „Rozważamy również możliwość użycia platformy GE Academy do przeprowadzania internetowych warsztatów szkoleniowych. Ponadto kilka organizacji partnerskich wyraziło chęć prowadzenia szkoleń na żądanie”. Dodatkowo udostępniono bazę danych trenerów zawierającą informacje o wszystkich ekspertach w sprawach płci, którzy wzięli udział w fazie wdrażania projektu GE Academy. Przygotowano też rozproszoną otwartą platformę współpracy, dostępną z poziomu strony internetowej. Za jej pomocą użytkownicy mogą swobodnie przeglądać kursy dotyczące równości płci w kontekście badań naukowych i szkolnictwa wyższego. Zespół projektu GE Academy przygotował dwa informatory polityczne, których treść oparta jest na doświadczeniach i wnioskach z prac. Pierwszy dotyczy przyszłych wyzwań związanych z budowaniem zdolności i ma wspierać dążenia do harmonizacji planów dotyczących równowagi płci w ramach nowych założeń Europejskiej Przestrzeni Badawczej. Drugi zawiera wskazówki dotyczące tworzenia spójnych krajowych ram w zakresie równości płci w dziedzinie badań naukowych i innowacji. Oba dokumenty są już dostępne na stronie internetowej projektu.
Słowa kluczowe
GE Academy, płeć, feministyczny, równość, intersekcjonalność, budowanie zdolności, szkolenia, badania i innowacje
