SI i roboty współpracujące wspierają starszych pracowników
Starsi pracownicy stanowią coraz większy odsetek siły roboczej. Wskaźnik zatrudnienia w 27 krajach UE dotyczący osób w wieku 55–64 lat wzrósł z 40,5 % in 2005 to 58.5 % w 2018 roku. Wciąż jest on znacznie niższy od wskaźnika dotyczącego osób w wieku 20–64 lat, który w 2018 roku wynosił 72,6 %. Wraz z wiekiem rozwijamy lub nabywamy takich umiejętności jak strategiczne myślenie, holistyczna percepcja i zdolność do rozważania. Jednak niektóre zdolności funkcjonalne, przede wszystkim fizyczne i sensoryczne, pogarszają się w wyniku naturalnego procesu starzenia. W ramach finansowanego przez UE projektu CO-ADAPT opracowano narzędzia pomagające starzejącemu się społeczeństwu w adaptacji do zmieniających się warunków i zdolności, a także inteligentne rozwiązania dla samych systemów pracy.
Inteligentne układanie grafików
Skupiając się na pracownikach zmianowych, pracownikach przemysłowych obsługujących roboty, pracownikach umysłowych i użytkownikach komputerów powyżej 50. roku życia, zespół projektu CO-ADAPT opracował rozwiązania wspierające zdolność do pracy i dobrostan. „Zdolność do pracy jest często definiowana jako równowaga między wymaganiami pracy a indywidualnymi zasobami”, mówi koordynator projektu Giulio Jacucci. „Pracownicy zmianowi stanowią na przykład ważną część siły roboczej. Tworzenie grafiku opiera się na złożonym procesie decyzyjnym dotyczącym długości zmiany, godzin pracy oraz intensywności harmonogramów dziennych i tygodniowych, a proces starzenia związany jest z ograniczeniem zdolności do pracy i zwiększonym ryzykiem dla zdrowia wywołanym zaburzeniem rytmu snu i niedostateczną regeneracją”. Aby rozwiązać ten problem zespół projektu zaangażował się w prace nad inteligentnym rozwiązaniem do układania grafiku, które uwzględnia możliwe problemy zdrowotne związane z pracą zmianową i tworzy podejście do planowania grafiku oparte na współpracy między pracownikiem a pracodawcą. Narzędzie to ogranicza ryzyko rozwoju chorób o prawie 10 % i poprawia dobrostan pracowników w porównaniu z grafikiem ustalanym w oparciu o tradycyjne metody.
Osobisty asystent monitoruje zdrowie i pracę
Zdrowie psychiczne i fizyczne to coraz częściej poruszany temat, szczególnie z uwagi na wpływ pandemii i czynników stresogennych związanych z pracą na starzejących się pracowników. Zespół projektu CO-ADAPT zademonstrował wykorzystanie interakcyjnej aplikacji, która sugeruje interwencje dotyczące dobrostanu w rzeczywistych przypadkach. Technologia ta może motywować starszych pracowników do przestrzegania zaleceń lekarzy dotyczących ich zdrowia psychicznego i fizycznego. Wprowadzenie tego rozwiązania zwiększyło skuteczność interwencji zdrowotnych poprzez zmniejszenie liczby przypadków nieprzestrzegania leczenia. Kolejnym opracowanym w ramach projektu rozwiązaniem jest asystent SI, który przekazuje pracownikowi przydatne informacje dotyczące wykonywanego przez niego zadania. Jacucci podkreśla, że wykorzystanie SI jest „bardzo ważną innowacją zorientowaną na człowieka w czasach, gdy algorytmy rekomendacyjne wykorzystywane są przede wszystkim w reklamach i personalizacji mediów społecznościowych. Do jej wprowadzenia konieczny będzie odpowiedni kanał i gotowość rynku”.
Inteligentne stoły montażowe i roboty współpracujące
W ramach projektu CO-ADAPT opracowano także adaptacyjne stoły montażowe wyposażone w robota współpracującego. W przypadku tego rozwiązania pracownicy noszą dyskretne urządzenia, które mierzą poziom ich stresu w czasie rzeczywistym i zmęczenie psychiczne poprzez monitorowanie takich parametrów jak praca serca i aktywność oka. W oparciu o zgromadzone dane sensoryczne wbudowany algorytm psychofizjologiczny odpowiednio dostosowuje stół montażowy, aby pomóc pracownikowi w wykonywanym zadaniu poprzez np. wspieranie przepływu pracy za pomocą multimedialnych instrukcji, kierowanie uwagi pracownika w fizycznej przestrzeni roboczej za pomocą systemu pick-to-light, modulowanie zachowania robota współpracującego itd. „Robot współpracujący to nowatorskie rozwiązanie, szczególnie pod względem jego zdolności do adaptacji do stanów i możliwości poznawczych, o niskim stopniu gotowości”, mówi Jacucci.
Słowa kluczowe
CO-ADAPT, aktywne starzenie się, pracownicy, siła robocza, praca zmianowa, robot współpracujący, stacja robocza, SI
