Skip to main content
European Commission logo print header

Extreme Citizen Science: Analysis and Visualisation

Article Category

Article available in the following languages:

„Ekstremalna” nauka obywatelska angażuje społeczności w oddalonych regionach

Zadaniem ekstremalnej nauki obywatelskiej jest umożliwienie każdej społeczności, bez względu na miejsce, w którym żyje, uczestnictwa w działaniach dotyczących spraw, które jej dotyczą. Projekt ECSAnVis angażuje odległe społeczności z całego świata dzięki inteligentnej technologii, która uwzględnia ich specyficzne potrzeby i kulturę.

Społeczeństwo icon Społeczeństwo

Nauka obywatelska zazwyczaj angażuje wykształconych i obeznanych z technologią członków społeczeństwa w celu wykonywania określonych zadań. Choć jest to cenne z punktu widzenia umiejętności naukowych i pozyskiwania informacji, które w innym przypadku byłyby trudne do zdobycia, to jednak w tym przypadku niektóre społeczności mogą być wykluczone. Zespół projektu ECSAnVis, finansowanego przez Europejską Radę ds. Badań Naukowych, sięgnął po „ekstremalną naukę obywatelską” – podejście bardziej oddolne i integracyjne, a także wrażliwe na kontekst lokalny. „Współpracujemy z osobami o niskim poziomie wykształcenia w kwestiach, które ich dotyczą, angażując je we wszystkie aspekty, od opracowania projektu po wykorzystanie jego wyników”, wyjaśnia Muki Haklay, koordynator projektu. Zespół ECSAnVis stworzył metodologię pracy z grupami tubylczymi, którą przetestował w różnych kontekstach kulturowych, opracowując oprogramowanie do zbierania danych, a także prototypowe narzędzie do wizualizacji. „Wykazaliśmy, że przy odpowiednim wsparciu każda społeczność, niezależnie od poziomu wykształcenia, może uczestniczyć w tworzeniu wiedzy naukowej”, dodaje Haklay z University College London, który był gospodarzem projektu. Oprócz opublikowania ogólnodostępnej książki – która została pobrana na całym świecie tysiące razy – projekt wsparł 25 naukowców na początku kariery.

Wspólne planowanie wkładu nauki obywatelskiej w różnorodność biologiczną

Po uzyskaniu dobrowolnej i świadomej zgody społeczności lokalnej ustalano protokół postępowania. Następnie współtworzono piktogramy i ikony, które miały być wykorzystywane przez stworzoną w ramach projektu aplikację do zbierania danych o otwartym kodzie źródłowym, Sapelli. Sapelli pozwala na zbieranie danych na obszarach pozbawionych łączności, a gdy łączność staje się dostępna, przekazuje dane do systemu informacji geograficznej o nazwie GeoKey, także opracowanego w ramach projektu. Dzięki temu zespół może przechowywać dane, zarządzać nimi, analizować je i prezentować, a także manipulować nimi na potrzeby takich działań jak prognozowanie lub dostosowywać je do konkretnych odbiorców, np. grup tubylczych. „Rozwiązanie to pozwala nie tylko na rozwiązywanie problemów o znaczeniu lokalnym, ale także, co być może najważniejsze, pomaga w prezentowaniu zebranych danych członkom społeczności przy użyciu naszego prototypowego systemu wizualizacji o nazwie Sapelli Viewer”, mówi Haklay.

Komunikacja międzykulturowa do zbierania danych

Zespół utworzył 20 studiów przypadku w rożnych regionach świata. Pracowano na przykład z półpiśmiennym ludem Julʼhoan z Namibii. Rezerwat Nyae Nyae graniczy z pięcioma krajami i kryje w sobie wiele okazów chronionej fauny i flory. Jako strażnicy rezerwatu, Julʼhoan wykorzystywali Sapelli do działań związanych z zarządzaniem zasobami naturalnymi, takich jak monitorowanie ruchów zwierząt, kłusownictwa i nielegalnego wypasu. Na ogromnie zróżnicowanych biologicznie brazylijskich mokradłach równiny Pantanal lokalne społeczności korzystały z Sapelli, aby zebrać dane na temat swoich praktyk połowowych i lokalnego środowiska. Dzięki temu wykazano, że ich tradycyjne praktyki są zrównoważone, więc powinny być chronione przez miejscową politykę ochrony przyrody. „W połączeniu z odpowiednimi procesami społecznymi nowe technologie mogą pomóc ludziom w komunikacji pomimo barier językowych i kulturowych. „To pomaga uczestnikom zbierać dane, które mogą przydać się w podejmowaniu decyzji opartych na dowodach. Narzędzia te mogą sprawić, że głosy osób zmarginalizowanych staną się słyszalne, a badacze będą mogli zyskać różne punkty widzenia na lokalne uwarunkowania”, zauważa.

Wspieranie strażników

Dzięki unijnemu wsparciu dla nauki obywatelskiej projekt ECSAnVis pokazał, że możliwe jest zaangażowanie wszystkich lokalnych społeczności, bez względu na to, jak oddalone regiony zamieszkują. „Nasze procedury mogą pomóc w monitorowaniu zasobów i wspierają bardziej partnerskie podejmowanie decyzji, co jest kluczowe, gdyż wiele z tych społeczności żyje na obszarach o bogatej różnorodności biologicznej, które wymagają ochrony”, mówi Haklay. Oprogramowanie jest dostępne jako zasób o otwartym kodzie źródłowym, wraz z materiałami szkoleniowymi przydatnymi dla innych badaczy. Zespół szuka obecnie możliwości finansowania, aby opracować pakiet narzędzi jako produkt o charakterze niekomercyjnym Jednocześnie planuje dodatkowe studia przypadków, aby kontynuować rozwój metodologii i dostosować ją do innych kontekstów. „Analizujemy też, jak zaawansowanie rozwiązania w zakresie uczenia maszynowego i odkrycia w dziedzinie nauki o danych pozwoliłoby ulepszyć aplikacje, a także jak te informacje mogłyby bardziej bezpośrednio wpłynąć na kształtowanie polityki”, mówi na koniec Haklay.

Słowa kluczowe

ECSAnVis, nauka obywatelska, dane, wizualizacja, społeczności lokalne, odległe, grupy tubylcze, system informacji geograficznej, półpiśmienni, Namibia, Brazylia

Znajdź inne artykuły w tej samej dziedzinie zastosowania