Przewidywanie przyszłych trendów dotyczących migracji do Europy
Chociaż migracja jest zjawiskiem zachodzącym w sposób ciągły, często wpływają na nią czynniki lokalne i tymczasowe. „Lokalne czynniki odgrywają centralną rolę w procesie migracji – począwszy od decyzji o migracji, poprzez proces tranzytu, a skończywszy na miejscu osiedlenia się migrantów w kraju docelowym”, wyjaśnia Carsten Kessler, profesor geoinformatyki duńskiego Uniwersytetu w Aalborgu i koordynator projektu FUME (Future Migration Scenarios for Europe). Projekt ma na celu określenie przyszłych trendów migracyjnych poprzez badanie głównych czynników wpływających na wzorce przemieszczania się migrantów oraz analizę regionalnych i lokalnych warunków, które powodują, że migranci przenoszą się z jednego miejsca do drugiego. „Zrozumienie regionalnych wyzwań społeczno-demograficznych, gospodarczych i środowiskowych, które mogą kształtować przyszłe wzorce przemieszczania się migrantów w Europie, jest kluczem do podejmowania świadomych decyzji i wdrażania skutecznych polityk”, dodaje Kessler.
Nowe spojrzenie na czynniki napędzające migrację
By skupić się na roli, jaką lokalne okoliczności odgrywają w decyzjach migracyjnych, badacze wybrali kilka krajów, których obywatele często migrowali do krajów Unii Europejskiej, w tym Irak, Senegal, Tunezję i Ukrainę. W ramach projektu badano również lokalne skutki migracji w czterech dużych miastach UE: Amsterdamie, Kopenhadze, Krakowie oraz Rzymie. Dzięki wywiadom i ankietom badacze zyskali nowe spojrzenie na powody migracji mieszkańców. Naukowcy odkryli na przykład, że tymczasowa migracja i koczowniczy styl życia są zakorzenione w kulturze Senegalu ze względu na położenie geograficzne, historię i demografię tego kraju. Kessler wyjaśnia: „W tym przypadku migracja jest napędzana przez środowiskowe, gospodarcze i społeczne dylematy społeczeństwa Senegalu”.
Mapowanie przyszłych trendów migracyjnych
Spostrzeżenia te posłużyły do opracowania zestawu scenariuszy opisujących, jak może wyglądać migracja do Europy w nadchodzących dekadach. Naukowcy pracujący przy studium przypadku Senegalu odkryli, że regularność przyszłej migracji będzie zależna od polityki oraz relacji między Afryką Zachodnią a resztą świata. Będzie ona także zależeć od tempa rozwoju w Senegalu i tego, czy powstaną tam sprzyjające warunki do tego, by mieszkać tam i pracować przez całe życie. „Pomimo sztywnych granic Europa prawdopodobnie nadal będzie istotnym celem dla senegalskich migrantów, głównie ze względu na istniejące sieci senegalskiej diaspory”, mówi Kessler.
Zastosowanie modelowania demograficznego
W ramach projektu udało się uzyskać wiele informacji na temat skłonności do migracji w różnych regionach, z których historycznie często migrowano do Europy. Wiele wyników opublikowano w formie artykułów naukowych i raportów. Do największych osiągnięć projektu można zaliczyć postępy w zakresie modelowania demograficznego. „O ile mi wiadomo, jest to pierwszy raz, kiedy modele migracji na poziomach międzynarodowym, regionalnym i lokalnym zostały w pełni zintegrowane”, podsumowuje Kessler. „W efekcie możemy teraz ocenić wpływ migracji międzynarodowej nie tylko na kraj docelowy, ale także – co być może ważniejsze – na miasto docelowe”. Niektórzy z partnerów projektu FUME połączyli siły w celu przeprowadzenia dodatkowych prac w ramach nowych badań finansowanych ze środków UE, by kontynuować badania migracji na poziomie lokalnym.
Słowa kluczowe
FUME, migracja, migrować, migranci, Ukraina, Senegal, Irak, Tunezja, dylematy społeczne, modelowanie demograficzne
