Droga do ekologicznego i społecznie sprawiedliwego łańcucha dostaw w branży modowej
Zrównoważony rozwój środowiskowy jest najwyższym priorytetem w Europie, który obejmuje wszystkie sektory działalności człowieka, w tym branżę modową. Jednak termin ten obejmuje również element społeczny: nie można go postrzegać w oderwaniu od warunków pracy i ich wpływu na pracowników. Finansowany przez UE projekt FReSCH został oparty na metodologii badań w działaniu i poświęcony kwestiom dotyczącym zmian klimatu i sprawiedliwości społecznej w łańcuchach dostaw w branży modowej. Jego celem jest zbadanie sprzecznych napięć między praktykami zrównoważonego rozwoju gospodarczego, środowiskowego i społecznego. „Stoimy w obliczu przeplatających się jednocześnie kryzysów społecznych, gospodarczych i środowiskowych”, wyjaśnia główna badaczka projektu Donna Marshall. „Celem projektu FReSCH jest wykorzystanie wiedzy naukowej do tworzenia integracyjnych dialogów społecznych, wspierania rozmów systemowych i wprowadzania radykalnych zmian w branży modowej. Transformacja będzie oparta na rzeczywistych dowodach i doświadczeniach”, dodaje Hakan Karaosman, badacz z projektu.
Działania i badania z udziałem MŚP i pracowników z branży modowej
Zespół projektu FReSCH wykorzystał nowatorską metodologię znaną jako symultaniczne wielopoziomowe badania w działaniu. Przyjął zarówno podejście odgórne, jak i oddolne i rozważył, w jaki sposób koszty i wymagania operacyjne marek, a także ich wymagania środowiskowe i społeczne wpływają na dostawców i ich pracowników. Próba badawcza FReSCH obejmowała giganta modowego i sześciu dostawców poziomu 1 produkujących odzież tkaną i produkty z dżerseju. Podmioty te wybrano przy użyciu kombinacji teoretycznych (różniących się od siebie) i dosłownych (podobnych do siebie) technik replikacji, aby zapewnić zarówno różnorodność, jak i uogólnienie teorii. Badacze współpracowali z tymi producentami, którzy znajdowali się w głównych regionach produkcyjnych w Turcji i mieli dostęp do ich menedżerów i pracowników przez dłuższy czas. W związku z tym zespół badawczy zaangażował 13 dostawców niższego szczebla: producentów tkanin, producentów przędzy i różnych dostawców usług takich jak drukowanie, haftowanie i farbowanie – z których wszyscy byli powiązani z dostawcami poziomu 1. Badania pokazują, że gdy dostawcy zaobserwują sposób, w jaki marki wykorzystują swoją władzę strukturalną, prowadzi to do niechęci. W odpowiedzi niektórzy dostawcy rozwijają własne marki lub współpracują z markami, które dostrzegają, że prawdziwą wartością współpracy w łańcuchu dostaw jest napędzanie dobrobytu dla wszystkich. „Interakcje między marką a dostawcą muszą być uczciwe i przejrzyste. Powinny one opierać się na zaufaniu, partnerstwie, uczciwości i empatii, a nie tylko na transakcjach”, zauważa Karaosman. Ponadto badanie podkreśla, że niektóre praktyki stosowane przez marki mają negatywny wpływ na pracowników w ich łańcuchach dostaw. Praktyki te obejmują nadprodukcję, hegemonię marki, relacje na warunkach rynkowych, emocjonalny dystans marek, odgórne zarządzanie, standardowe narzędzia oceny wyników, ograniczoną wiedzę audytorów i marek, kwestie danych, sprzeczne żądania oraz relacje skoncentrowane na zgodności.
Holistyczne rozwiązania dla transformacji branży modowej
„Łańcuchy dostaw w branży modowej charakteryzują się nierównymi relacjami władzy. Branża modowa nie może osiągnąć sprawiedliwej transformacji bez włączenia ludzi pracujących na wszystkich szczeblach łańcucha dostaw w procesy decyzyjne i dialog społeczny”, zauważa Karaosman. „Menedżerowie i pracownicy w organizacjach dostawców mają świetne pomysły na to, jakie radykalne zmiany, w jaki sposób i przez kogo należy wprowadzić, więc trzeba ich wysłuchać”. Oprócz różnych artykułów naukowych i wypowiedzi w mediach członkowie projektu FReSCH angażują się również w tworzenie polityki. Na poziomie Unii Europejskiej projekt przyczynił się do przeprowadzenia konsultacji publicznych na temat strategii UE dla sektora włókienniczego. Zespół projektu FReSCH przedłożył również Komisji Europejskiej deklarację rozwoju misji dotyczącej sprawiedliwej, uczciwej i inkluzywnej transformacji w Europę o obiegu zamkniętym i niewielkim wpływie na środowisko. Projekt jest obecnie częścią ruchu #ReFashionNow.
Słowa kluczowe
FReSCH, branża modowa, łańcuch dostaw w branży modowej, zrównoważony rozwój środowiskowy, zrównoważony rozwój społeczny, zrównoważona moda, gospodarka o obiegu zamkniętym
