Co nowego w projekcie LANDSUPPORT: Platforma internetowa wspierająca bardziej zrównoważone i wydajne użytkowanie gruntów
Finansowany ze środków Unii Europejskiej projekt LANDSUPPORT umożliwił stworzenie geoprzestrzennego systemu wspomagania decyzji oraz ponad 100 narzędzi operacyjnych, które pozwalają decydentom, rolnikom, planistom przestrzennym i zarządcom gruntów uporać się z trzema ważnymi wyzwaniami. Mowa o złożoności struktury własnościowej gruntów, braku kompleksowego podejścia do wielu problemów związanych z rolnictwem i środowiskiem oraz braku wsparcia dla rolników, a także władz regionalnych i krajowych w dokonywaniu świadomych wyborów dotyczących bardziej zrównoważonego planowania przestrzennego i gospodarowania gruntami. Obecnie, pod koniec 2023 roku, zespół pracuje nad czterema narzędziami – modułem dotyczącym zdrowia gleby, aktualizacją narzędzia wspierającego neutralność w zakresie degradacji gruntów, narzędziem dotyczącym ekoturystyki, a także modułem poświęconym różnorodności biologicznej, które zostaną opublikowane w 2024 roku. „Narzędzia te stanowią odpowiedź na rosnące potrzeby i wyzwania związane z gruntami oraz zdrowiem gleby”, wyjaśnia Fabio Terribile, profesor gleboznawstwa na Uniwersytecie Neapolitańskim im. Fryderyka II we Włoszech i koordynator projektu. W procesie prac nad platformą uwzględniane są oczekiwania części użytkowników, którzy chcieliby, aby dostępne na niej narzędzia były lepiej dopasowane do ich potrzeb. Wśród tych podmiotów można wymienić między innymi członków paktu na rzecz zdrowych gleb w Europie i miasto Neapol, które są zainteresowane wykorzystaniem narzędzi związanych z planowaniem przestrzennym, w szczególności wykorzystaniem gruntów oraz zieloną infrastrukturą. Narzędzia opracowane w ramach projektu LANDSUPPORT znalazły już zastosowanie w Parku Narodowym Cilento, którego władze wykorzystują je jako pomoc w przeglądzie istniejących planów. Stowarzyszenie FAI, największa włoska organizacja zajmująca się dziedzictwem przyrodniczym i kulturowym, planuje wdrożyć niektóre narzędzia opracowane przez zespół projektu, w szczególności rozwiązania dotyczące ekoturystyki oraz różnorodności biologicznej, w ramach swoich działań realizowanych we współpracy z włoskimi szkołami. Aby umożliwić realizację tych założeń, wyniki dostarczane przez te narzędzia są tłumaczone na języki niemiecki i włoski. Latem 2022 roku zespół projektu LANDSUPPORT otrzymał zaproszenie do włoskiego Senatu w celu zaprezentowania funkcji platformy. W następstwie tego wydarzenia projekt został uznany za punkt odniesienia w projekcie nowej włoskiej ustawy ramowej dotyczącej gleb. Dodatkowe możliwości otwiera także wykorzystanie platformy oraz aktywny udział zespołu w pracach nad szeregiem aktualnie realizowanych projektów unijnych. Badacze nawiązali także współpracę z islandzką Służbą Ochrony Gleb, aby dzięki niej zaoferować część funkcji platformy LANDSUPPORT na terytorium Islandii. Przedsięwzięcie odbywa się w ramach zakrojonego na szeroką skalę krajowego projektu GróLind, który zakłada monitorowanie zasobów gleby i roślinności przy pomocy danych teledetekcyjnych. „Dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej było nieocenione i umożliwiło realizację projektu LANDSUPPORT, a także rozwój platformy do etapu, w którym sama stanowi bardzo ważne rozwiązanie mające realny wpływ”, wyjaśnia Terribile. „Obecnie platforma ma przeszło 1 000 aktywnych użytkowników – przedstawicieli wielu podmiotów z różnych państw Europy. Rezultat ten podkreśla zarówno potrzebę istnienia takiego rozwiązania, jak i popyt na wyjątkową, zintegrowaną platformę”.
Słowa kluczowe
LANDSUPPORT, grunty, narzędzie do wspomagania decyzji, użytkowanie gruntów, rolnictwo, planowanie przestrzenne, gleba