Nowy model topnienia pokrywy lodowej pokazuje, że musimy działać szybko
Topnienie pokryw lodowych i lodowców górskich przyczynia się do podnoszenia się poziomu mórz. Gdyby pokrywa lodowa Antarktydy – która zawiera 90% całego lodu na naszej planecie – stopiła się, zmiotłoby to z powierzchni ziemi wszystkie nadmorskie miasta na świecie. Nawet umiarkowany wzrost poziomu mórz będzie prawdopodobnie katastrofalny w skutkach dla regionów przybrzeżnych. O ile naukowcy zgadzają się, że wzrost poziomu mórz jest praktycznie pewny, dokładny czas i tempo tych zmian pozostają niejasne. Wynika to po części z trudności związanych z modelowaniem utraty lodu w regionach polarnych, a po części z faktu, że ewentualny wzrost zależy od tego, na ile skutecznie ograniczymy emisje.
Wiedza w dziedzinie kriosfery i obszarów przybrzeżnych
Projekt PROTECT miał na celu poprawę prognoz dotyczących topnienia pokrywy lodowej na Grenlandii, Antarktydzie i lodowcach na całym świecie, a także ewolucji globalnego wzrostu poziomu mórz. Kluczową ambicją zespołu było rozszerzenie skali czasowej tych prognoz, od tego, co może się wydarzyć w ciągu następnej dekady, do kilku następnych stuleci. „Wzrost poziomu mórz nie wszędzie ma takie same skutki”, wyjaśnia koordynator projektu PROTECT Gael Durand z Narodowego Centrum Badań Naukowych (CNRS) we Francji. „Dlatego chcieliśmy przyjrzeć się wzrostowi poziomu mórz zarówno w skali globalnej, jak i lokalnej”. W tym celu projekt połączył dwie społeczności naukowe – ekspertów w dziedzinie kriosfery, takich jak Durand, specjalizujących się w modelowaniu pokrywy lodowej – oraz naukowców badających wpływ poziomu mórz na obszary przybrzeżne. Prace bazowały na zdobyczach wcześniejszego unijnego projektu, ICE2SEA, w ramach którego potwierdzono, że topnienie pokrywy lodowej jest głównym źródłem obecnego wzrostu poziomu mórz.
Kwantyfikacja wpływu zmiany klimatu
Obserwacje teledetekcyjne posłużyły do oceny i ulepszenia modeli wykorzystywanych do prognozowania pokrywy lodowej i lodowców, wraz z danymi klimatycznymi pobranymi z programu obserwacji Ziemi Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Dzięki temu zespół mógł dokładniej zrozumieć krótkoterminowe zmiany, a w efekcie opracować dokładniejsze prognozy obejmujące okres do 2050 r. Jest to skala czasowa, która ma największe znaczenie dla wielu decyzji w zakresie zarządzania strefą przybrzeżną. Projekt zakładał zaangażowanie różnych interesariuszy z obszarów przybrzeżnych, aby lepiej zrozumieć ich potrzeby informacyjne. „Podejście do ryzyka wzrostu poziomu morza będzie inne w przypadku rolników, a inne w przypadku operatorów elektrowni jądrowych”, mówi Durand. Zespół podjął się także prognozowania wzrostu poziomu mórz w wyniku topnienia pokrywy lodowej i lodowców do 2100 r. i później, czyli w skali czasowej, która według Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) jest istotna dla długoterminowego planowania infrastruktury. Do tej pory opublikowano ponad 80 artykułów, a zespół projektu umieścił na swojej stronie internetowej edukacyjną grę o ratowaniu lodowców.
Działania na rzecz klimatu potrzebne na już
Projekt, który będzie realizowany do końca lutego 2025 r., zakłada dalsze opracowywanie nowych prognoz dotyczących możliwego wzrostu poziomu morza do 2150 r. i później. Durand zauważa, że oprócz konieczności natychmiastowej redukcji emisji gazów cieplarnianych potrzebne będą nowe usługi klimatyczne, aby zachęcić do skutecznej adaptacji do zmiany klimatu. „Nasze dotychczasowe odkrycia podkreślają też, że łagodzenie skutków zmiany klimatu nie jest czymś opcjonalnym, a także dadzą nam więcej czasu i więcej możliwości adaptacji”, dodaje. „Po prostu nie jesteśmy w stanie chronić całej linii brzegowej. Musimy podjąć działania już teraz, a przestrzeganie porozumienia paryskiego jest najlepszym wyjściem. Skutki topnienia lodu na Antarktydzie nie będą dotyczyły jedynie Antarktydy”.
Słowa kluczowe
PROTECT, klimat, Grenlandia, polarne, kriosfera, IPCC
