Lepsze starzenie się dzięki technologii
Według szacunków statystyków, co najmniej jedną czwartą ludności Unii Europejskiej stanowią osoby, które ukończyły już 60. rok życia. Jak mówi jednak popularne powiedzenie, „60 to nowe 40”. Nic dziwnego - wraz ze starzeniem się ludności Europy rośnie średnia długość życia. W praktyce oznacza to, że coraz więcej osób żyje dłużej. Problem nie leży jednak w długości życia, lecz w zadbaniu o jego odpowiednią jakość po osiągnięciu podeszłego wieku. „Osiągnięcie wieku emerytalnego nie powinno oznaczać utraty poczucia sensu życia, nie musi oznaczać także konieczności wycofania się z życia społeczności”, wyjaśnia Mac MacLachlan, dyrektor Instytutu Pomocy i Edukacji działającego przy Uniwersytecie w Maynooth w Irlandii. Zdaniem badacza zapewnienie dłuższego życia w zdrowiu wymaga wprowadzenia rozwiązań, które umożliwią zapobieganie urazom, długotrwałym chorobom przewlekłym oraz ogólnemu osłabieniu, a także pozwolą im przeciwdziałać. Opracowaniem takich rozwiązań zajął się zespół finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu SHAPES. „Z myślą o upodmiotowieniu osób w podeszłym wieku, zapewnieniu im poczucia przynależności, a także możliwości uczestnictwa w życiu społecznym, w ramach projektu SHAPES przyglądaliśmy się sposobom pomocy tym ludziom, by umożliwić im pozostanie w domach i odgrywanie aktywnej roli w swoich społecznościach”, dodaje MacLachlan, który pełnił funkcję koordynatora projektu.
Technologie cyfrowe i rozwiązania wspomagające
Zespół projektu postawił na technologię, skupiając się na rozwiązaniach cyfrowych i wspomagających. „Komunikacja między rozwiązaniami jest możliwa za pośrednictwem platformy, która umożliwia im współdziałanie, korzystanie z tych samych danych i informacji, a także uczenie się od siebie nawzajem”, wyjaśnia Michael Cooke, kierownik Wydziału Psychologii Uniwersytetu w Maynooth, który współprowadził projekt z MacLachlanem. Jednym z rozwiązań opracowanych w ramach projektu jest robot domowy. Nazwane Kompaï urządzenie zostało zaprogramowane do samodzielnego przeprowadzania obchodów domu przez całą noc. Jeśli wykryje, że wskazana osoba znajduje się poza określonym obszarem, takim jak sypialnia, zapyta ją, czy potrzebuje pomocy. Następnie może pomóc takiej osobie w dotarciu do właściwego miejsca, na przykład do łazienki lub do sypialni. Robot jest również wyposażony w alarm, który może aktywować się w razie upadku. „Wiemy z przeprowadzonych badań, że robot Kompaï zapewnia osobom starszym większe poczucie bezpieczeństwa w ich domach w nocy”, zauważa Cooke. Inne technologie opracowane w ramach projektu obejmują aplikację pozwalającą na projektowanie inteligentnych środowisk sprzyjających zdrowemu stylowi życia i niezależności, narzędzie wspierające rehabilitację zdalną i domową, proste rozwiązanie pozwalające na prowadzenie wideorozmów, rozwiązania wspomagające zdalną opiekę i monitorowanie, a także matę taneczną zachęcającą do aktywności fizycznej.
Lepsze możliwości dla starzejącej się ludności Europy
Gromadząc interdyscyplinarny zespół złożony z psychologów, antropologów, ekonomistów, socjologów, projektantów, inżynierów, informatyków, lekarzy i starszych wolontariuszy, badacze projektu SHAPES pokazali, w jaki sposób rozwiązania technologiczne mogą zapewnić lepszą starość ludziom. „Naszym celem jest przekonanie dostawców usług oraz samych seniorów do wykorzystania opracowanych rozwiązań i praktyk”, podsumowuje MacLachlan. „Mamy również nadzieję, że nasza praca przyczyni się do realizacji nowych badań i projektów, które pozwolą na zapewnienie lepszych możliwości starzejącej się ludności Europy”, dodaje Cooke. Oprócz wykazania, w jaki sposób technologie mogą łączyć użytkowników, lekarzy i członków rodzin, projekt umożliwił przeniesienie wybranych zabiegów wymagających dotychczas wizyt w szpitalu do domów pacjentów. Badacze opracowali także szereg wskazówek etycznych, modeli zarządzania i zaleceń politycznych dotyczących wspierania zdrowego starzenia się na szczeblach krajowym i międzynarodowym.
Słowa kluczowe
SHAPES, technologie cyfrowe, technologie wspomagające, robotyka, starzenie się, choroby przewlekłe, roboty