Platforma oparta na sztucznej inteligencji wspiera zdrowe starzenie się
Rosnący udział osób starszych w strukturze demograficznej Europy niesie za sobą poważne konsekwencje. Oprócz skutków podeszłego wieku odczuwanych przez poszczególne jednostki, powszechne występowanie chorób przewlekłych oraz rosnące potrzeby w zakresie opieki długoterminowej przekładają się na większe obciążenie finansowe i emocjonalne rodzin. Konsekwencje dotyczą także państw – rosnąca liczba osób w podeszłym wieku oznacza coraz większe obciążenie systemów emerytalnych, a dodatkowym problemem jest zmniejszająca się liczba osób w wieku produkcyjnym, która może spowolnić wzrost gospodarczy i doprowadzić do niedoborów pracowników. Z tego powodu zespół finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu GATEKEEPER(odnośnik otworzy się w nowym oknie) opracował opartą na dużych zbiorach danych i modelach sztucznej inteligencji (AI) platformę oferującą usługi opieki zdrowotnej nowej generacji. „Dzięki połączeniu wielu interesariuszy i 40 000 mieszkańców Unii Europejskiej projekt GATEKEEPER mógł rozwijać innowacyjną koncepcję cyfrowej opieki zdrowotnej opartej na predykcyjnej ocenie ryzyka i spersonalizowanym leczeniu chorób przewlekłych”, wyjaśnia Germán Gutiérrez, koordynator projektu z ramienia hiszpańskiej spółki Medtronic(odnośnik otworzy się w nowym oknie).
Leczenie schorzeń związanych z wiekiem
Gromadzenie i zestawianie danych na temat zdrowia pacjentów na potrzeby platformy GATEKEEPER, w tym danych z elektronicznej i osobistej dokumentacji medycznej, wymagało od zespołu opracowania zestawu wytycznych dotyczących przetwarzania danych, opartych na normie HL7 – Fast Healthcare Interoperability Resources. Algorytmy i modele AI platformy są w stanie przeprowadzić analizy oraz dokonać interpretacji danych w celu oceny zagrożeń dla zdrowia poszczególnych osób, wskazania potencjalnych problemów oraz opracowania spersonalizowanych zaleceń i działań. Na przykład algorytmy GATEKEEPER były w stanie zidentyfikować osoby najbardziej zagrożone chorobami przewlekłymi, takimi jak cukrzyca typu 2. Następnie oferowały za pośrednictwem urządzeń ubieralnych (w tym inteligentnych zegarków) spersonalizowane porady dotyczące regularnych ćwiczeń, monitorując ich wykonywanie.
Światowy pilotaż platformy opieki zdrowotnej
Platforma GATEKEEPER została przetestowana w ramach badań pilotażowych, które odbyły się w różnych regionach Europy. W celu oceny działania platformy w rzeczywistych warunkach zespół pilotażowy współpracował ze świadczeniodawcami opieki zdrowotnej i pacjentami, a także z przedstawicielami przemysłu i organizacji społeczeństwa obywatelskiego, środowiskiem akademickim i interesariuszami po stronie rządów. W ramach Europejskiego partnerstwa na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu(odnośnik otworzy się w nowym oknie) zweryfikowano przypadki użycia wykorzystujące urządzenia ubieralne monitorujące glikemię pacjentów z cukrzycą, a także rozwiązania w zakresie profilaktyki udarów mózgu oparte na aplikacjach treningowych i wirtualnej rzeczywistości. „Udało się skutecznie zrealizować programy pilotażowe w regionach o bardzo różnych potrzebach w zakresie opieki zdrowotnej, a w działaniach wzięły udział różne placówki opieki zdrowotnej, co pozwoliło na potwierdzenie możliwości w zakresie skalowalności i dostosowania platformy do zróżnicowanych potrzeb”, zauważa Leandro Pecchia, kierownik programu pilotażowego. Następnie zespół usprawnił(odnośnik otworzy się w nowym oknie) ramy etyczne i prawne dotyczące innowacji dla sektora opieki zdrowotnej, opracował protokoły cyberbezpieczeństwa i anonimizacji danych, a także zadbał o zgodność platformy z przepisami dotyczącymi przetwarzania danych, takimi jak RODO.
Zwiększanie skali, wdrażanie i kształtowanie polityki
Obecnie platforma Gatekeeper działa w ramach bezpiecznej infrastruktury chmurowej zapewnianej przez platformę Ezmeral(odnośnik otworzy się w nowym oknie) firmy Hewlett Packard, która oferuje bezpieczny sposób ciągłego przechowywania i analizy danych. Nadal trwają prace nad modelem zarządzania, który umożliwi zwiększenie skali i wdrożenie systemu w różnorodnych placówkach opieki zdrowotnej, a jednocześnie partnerzy zaangażowani w działania pilotaże rozwijają koncepcje opracowane w ramach projektu GATEKEEPER. Jednym z partnerów projektu jest firma Samsung, która wykorzystała zasoby projektu, w tym model kodowania wiedzy HeLiFit(odnośnik otworzy się w nowym oknie) i narzędzie oparte na sztucznej inteligencji (MatKG) do tworzenia wykresu wiedzy(odnośnik otworzy się w nowym oknie) na podstawie dokumentacji medycznej i danych z urządzeń ubieralnych. Co ważne, można je zintegrować z aplikacją Samsung Health(odnośnik otworzy się w nowym oknie), rozszerzając jej funkcjonalność. Firma Samsung, również zainspirowana osiągnięciami projektu GATEKEEPER, postanowiła opracować i wdrożyć analizę, która dzięki wykorzystaniu AI pozwoli ocenić, jak skutecznie urządzenia ubieralne śledzą wpływ działań prozdrowotnych. Koncentrując się na konkretnym przypadku cukrzycy typu 2, opisanym w artykule czekającym obecnie na publikację, zespół z ramienia firmy Samsung odkrył, że urządzenia ubieralne zapewniają wyjątkowe bogactwo danych wskazujących na korelację między stylem życia (np. lepszym snem i zwiększeniem intensywności ćwiczeń) a poziomem HbA1c, frakcji hemoglobiny glikowanej(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Co więcej, również w oparciu o prace zespołu projektu GATEKEEPER firma Samsung pracuje nad modelem danych zgodnym z normą Fast Healthcare Interoperability Resources(odnośnik otworzy się w nowym oknie) z myślą o dalszej optymalizacji swojej aplikacji zdrowotnej dzięki rozszerzeniu jej zdolności do gromadzenia szerszego zakresu danych związanych ze zdrowiem. „Narzędzie MatKG zostało oddane do użytku jako rozwiązanie samoobsługowe o otwartym dostępie(odnośnik otworzy się w nowym oknie), przeznaczone dla innych programistów zajmujących się tą dziedziną. Ponadto, czerpiąc inspirację z wyników technicznych projektu GATEKEEPER i zapewniając zgodność z wytycznymi WHO dotyczącymi zdrowia(odnośnik otworzy się w nowym oknie), nadal pracujemy nad doskonaleniem naszych produktów w zakresie zdrowia”, dodaje Carlo Allocca z firmy Samsung, pełniący rolę eksperta ds. AI w projekcie GATEKEEPER.
