Technologie zbliżeniowe odtwarzające dotyk
Pandemia COVID-19 uwidoczniła, jak bardzo potrzebujemy dotyku – nie tylko jeśli chodzi o funkcjonalność, ale także komfort, empatię i więzi społeczne. „Obecne technologie haptyczne (takie jak te stosowane w kontrolerach do gier w celu odtworzenia ruchu lub wibracji) nie spełniają oczekiwań użytkowników”, mówi koordynator projektu TOUCHLESS(odnośnik otworzy się w nowym oknie) Sriram Subramanian z University College London(odnośnik otworzy się w nowym oknie) w Zjednoczonym Królestwie. „Często wymagają one stosowania urządzeń ubieralnych lub powierzchni dotykowych, a przy ich tworzeniu rzadko bierze się pod uwagę emocjonalny wymiar dotyku. Pomijają zatem to, co kreuje wartościowe więzi międzyludzkie”.
Aby interakcje ze światem cyfrowym były bardziej ludzkie
Uczestnicy finansowanego przez UE projektu TOUCHLESS postanowili temu zaradzić, opracowując pierwszą na świecie inteligentną emocjonalnie, zbliżeniową platformę haptyczną – taką, która mogłaby dostarczać bogatych, bezdotykowych wrażeń dotykowych na całym ciele i dostosowywać je do emocjonalnego i społecznego kontekstu użytkownika. „Celem nie była tylko symulacja doznań, ale wywołanie emocji, co przybliża cyfrowe interakcje do prawdziwych ludzkich doświadczeń”, wyjaśnia Subramanian. Aby tego dokonać, w projekcie utworzono interdyscyplinarny zespół. Najpierw opracowano nowatorski sprzęt, w tym tablice elektrostatyczne, które wywołują „gęsią skórkę”, oraz pola ultradźwiękowe do pieszczot w powietrzu. Następnie zespół badawczy przeanalizował sposób postrzegania tych bodźców za pomocą eksperymentów psychofizycznych w różnych regionach ciała. W tym celu stworzono platformę SI łączącą wykrywanie w czasie rzeczywistym (np. tętno i śledzenie wzroku) z adaptacyjną modulacją haptyczną. „Stworzyliśmy także narzędzia takie jak Feellustrator(odnośnik otworzy się w nowym oknie) do projektowania wrażeń dotykowych oraz ustandaryzowana biblioteka dotykowa(odnośnik otworzy się w nowym oknie) służąca do katalogowania bodźców afektywnych”, dodaje Subramanian. „Powstały rzeczywiste demonstratory, w tym automat z adaptacyjnym dotykowym sprzężeniem zwrotnym, doświadczenia mindfulness i koncepcje dla sektora motoryzacyjnego”.
Odpowiedzialny rozwój technologii zbliżeniowych
W projekcie TOUCHLESS opracowano wiele przełomowych rozwiązań. „Należała do nich »gęsia skórka na żądanie« z wykorzystaniem bezpiecznej stymulacji elektrostatycznej na przedramieniu i karku”, mówi Subramanian. „Pokazaliśmy, w jaki sposób cyfrowy dotyk może być rzeczywiście odczuwalny”. Wykazano także, że platforma SI jest w stanie dostosowywać dotyk w czasie rzeczywistym bazując na biosygnałach, takich jak tętno i spojrzenie, a narzędzia takie jak Feellustrator ułatwiają projektowanie i podgląd efektów dotykowych. „Opracowaliśmy solidne ramy etyczne(odnośnik otworzy się w nowym oknie) – pierwsze tego rodzaju – które mają kierować odpowiedzialnym rozwojem emocjonalnych technologii zbliżeniowych”, tłumaczy Subramanian. Do potencjalnych użytkowników końcowych należą pracownicy służby zdrowia, którzy mogliby wykorzystywać bezdotykowe informacje zwrotne do uspokajania pacjentów lub ulepszania systemów teleobecności. Edukacja i szkolenia mogłyby także skorzystać na inteligentnych emocjonalnie interakcjach w wirtualnych klasach lub laboratoriach. „W rozrywce i grach haptyka w powietrzu może dodać warstwę emocjonalną, która pogłębia efekt immersji”, mówi Subramanian. „Zmiana może dotyczyć nawet technologii dostępności, co da osobom z zaburzeniami sensorycznymi nowe kanały do wyrażania siebie i komunikacji”.
Komercjalizacja nowych technologii haptycznych
Obecnie trwa przenoszenie rozwiązań powstałych w projekcie TOUCHLESS z laboratorium na rynek. „Niektóre wyniki wkraczają w fazę wczesnych testów komercyjnych”, dodaje Subramanian. „Silnik przetwarzania tekstu na dotyk jest badany w kontekście kreatywnych mediów i dostępności”. Jednym z nieoczekiwanych rezultatów było założenie AcoustoFab(odnośnik otworzy się w nowym oknie), start-upu wykorzystującego ultradźwięki do precyzyjnego manipulowania małymi cząsteczkami i kropelkami. Technika ta była pierwotnie wykorzystywana w projekcie TOUCHLESS do dostarczania drobnych bodźców chemicznych na skórę – koncepcja ta określana jest mianem haptyki chemicznej. „Opracowaliśmy ją w celu zbadania nowych rodzajów sensorycznego sprzężenia zwrotnego”, wyjaśnia Subramanian „lecz szybko zorientowaliśmy się, że może ona odblokować zupełnie nowe procesy przemysłowe w takich dziedzinach jak drukowanie przestrzenne, sortowanie nasion i automatyzacja laboratoriów”. Aby pomóc w jej upowszechnieniu, zespół przygotował wideo(odnośnik otworzy się w nowym oknie) pokazujące przyszłe przypadki użycia. „Liczymy na to, że projekt TOUCHLESS wywrze trwały wpływ na to, w jaki sposób ludzie korzystają z technologii – która będzie dla nich nie tylko użyteczna, ale także będzie miała znaczenie emocjonalne”, mówi Orestis Georgiou, partner projektu także z University College London.
