Bitwa o oporność genetyczną przeciwko grzybowi fusarium
Fusarium, patogen grzybowy wielu zbiorów, jest zagrożeniem zarówno w kontekście problemów rolnictwa, jak i ludzkiego zdrowia. Może on wywoływać rozległe uszkodzenia w pszenicy, łącznie z więdnięciem w rozsadach i infekcją główek zboża. Ziarna pszenicy skażone grzybem i jego mikotoksyną mogą być szczególnie szkodliwe i mogą powodować nieprzyjemne objawy w przypadku spożycia. W ciężkich przypadkach może nawet dojść do śmierci. Nieszczęśliwie na ogromnych obszarach w Europie panują wilgotne, ciepłe warunki pogodowe podczas okresu wegetacyjnego, w którym grzyb może się rozplenić. Celem europejskiego projektu FUCOMYR było zbadanie i przyspieszenie opracowania oporności genetycznej na ten patogen. Zespół badaczy biorących udział w projekcie w instytucie IFA w Tulln w Austrii badał loci cech ilościowych (ang. QTL — quantitative trait loci) oporności u ponad 20 różnych odmian pszenicy jarej. QTL to fenotypy kontrolowane przez wiele genów. Badano dwie linie artylerii genetycznej przeciwko chorobie — jedną skierowaną przeciwko rozprzestrzenianiu, a drugą inwazji. W badaniu powtarzanym na dwóch polach po wysianiu grzyba fusarium mierzono zmienne takie jak skażenie toksyną, masa 1000 ziaren, ilość nasion na główkę i zawartość ergosterolu. Ergosterol jest składnikiem błon grzyba i z tego powodu stanowi dobry wskaźnik infekcji. Ustalono, że fenotypy znajdujące się pod największym wpływem badanych loci cech to uszkodzone jądra, rdza na główce i skażenie toksyną. Dane zebrane w badaniach wskazywały na duży potencjał do włączenia tych loci QTL do programów hodowlanych. Najbardziej interesujący dla zespołu okazał się fakt, że posiadanie obu loci QTL dawało skutek synergistyczny. Po drugie, nie zarejestrowano różnicy w przypadku użycia różnych gatunków grzyba fusarium, co oznacza, że loci QTL nie są specyficzne gatunkowo. Ponadto wyglądało na to, że nie ma żadnej różnicy środowiskowej pomiędzy oboma poletkami, co wskazywałoby na skuteczność genów w bardzo różnych środowiskach. Wyniki z tego badania wydają się bardzo obiecujące w bitwie przeciwko infekcji grzybem fusarium. Włączenie oporności doprowadzi do coraz bardziej konkurencyjnego przemysłu pszenicznego w Europie i zdrowej, pozbawionej ryzyka konsumpcji produktów zbożowych dla konsumentów.
