Konceptualizacja zrównoważonych łańcuchów zaopatrzenia w żywność
Jakość żywności i zrównoważony rozwój obszarów wiejskich są zagadnieniami o coraz większym znaczeniu, gdy chodzi o przyszłość gospodarki żywnościowej i rolnej w Europie. Wobec tych okoliczności w ramach projektu SUS-CHAIN podjęto się przebudowania 14 ogromnie zróżnicowanych inicjatyw w zakresie zaopatrzenia w żywność w siedmiu krajach europejskich. W toku analizy stało się widoczne, że specyfika poszczególnych inicjatyw przejawia się w trzech wymiarach. Są to: zarządzanie, osadzenie i działalność rynkowa. Zarządzanie odnosi się do aspektów strukturalnych i związanych z procesami funkcjonowania sieci zaopatrzenia w żywność. Osadzenie opisuje stopień, w jakim taka sieć wykorzystuje miejscowe zasoby, a także udział norm i wartości społecznych w produkcji żywności i jej łańcuchu zaopatrzenia. Działalność rynkowa odnosi się do prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorstwa lub związku przedsiębiorstw. Te trzy wymiary są wzajemnie zależne i powiązane, a zatem ich stała koordynacja oraz równowaga ma podstawowe znaczenie, jeśli w grę wchodzi wydłużanie łańcucha zaopatrzenia w żywność. Analizując przedmiotowe 14 przypadków, przedstawiono przykładowe ścieżki, jednocześnie wskazując podobieństwa i różnice. W wyniku szczegółowej analizy porównawczej podobieństw i różnic wyróżniono trzy główne ścieżki. Należą do nich: innowacja łańcuchowa, zróżnicowanie łańcuchowe i osadzenie terytorialne. Innowacja łańcuchowa polega na tworzeniu nowego łańcucha zaopatrzenia w żywność, skupiając się nad właściwym opracowaniem projektu i jego wdrożeniem. Zróżnicowanie łańcuchowe dotyczy produkcji i marketingu bardziej wyróżniających się produktów, znacznie różniących się od już dostępnych w istniejącym łańcuchu. Osadzenie terytorialne polega na przebudowie łańcucha zaopatrzenia w żywność pod kątem rozwoju regionalnego, przy czym jego motorem jest obywatelska lub społeczna troska o zrównoważony rozwój regionalny. Polityka polega na dokonywaniu takich wyborów, jakie umożliwiają udzielanie efektywnego wsparcia we wszelkich możliwych formach, czyli w zakresie finansów, marketingu, informacji i PR, pomocy prawnej, szkoleń, konsultacji itd. Dlatego kwestią o podstawowym znaczeniu jest sposób, w jaki należy się zabrać do udzielania najefektywniejszego i najskuteczniejszego wsparcia, które zaspokoi aktualne potrzeby. Schemat ramowy GEM oferuje lepsze rozeznanie w możliwościach rozwoju, jego ograniczeniach i towarzyszących mu zagrożeniach, jakie można napotkać w różnych łańcuchach zaopatrzenia w żywność na poszczególnych etapach. W ten sposób może pomóc w poprawie zrównoważenia konkretnych rodzajów ścieżek o specyficznych wymaganiach, a tym samym w pełnej realizacji ich potencjału.
