Jak "biedni" redefiniują obywatelstwo prawne
Badania na temat codziennej działalności członków społeczności europejskiej pokazują, że dostęp do przestrzeni, w której możliwe jest podejmowanie działań i uzyskiwanie uznania, zależy ściśle od kryteriów społecznych, narodowych i etnicznych. Zasady obywatelstwa europejskiego, zdefiniowane w strategii lizbońskiej (dotyczące zatrudnienia, integracji społecznej i uczestnictwa w społeczeństwie wiedzy) na razie nie są jeszcze rzeczywistością. W formalnych zasadach obywatelstwa prawnego nadal istnieją duże przeszkody do pokonania. Finansowany ze środków UE projekt PROFACITY ("Profane citizenship in Europe - Testing democratic ownership in hybrid situations") stosuje pojęcie obywatelstwa świeckiego jako składnik analizy odpowiedzialności demokratycznej. W szczególności naukowcy zbadali, czy i w jaki sposób zachowania podmiotów w sytuacjach, w których musieli zmierzyć się ze swoimi wadami, niedomaganiami i brakiem środków, były uznawane za alternatywę dla obywatelstwa prawnego. Poczyniono postępy w zakresie teoretycznym, poszerzając pojęcie odpowiedzialności demokratycznej. Umożliwia to nowe podejście przy rozważaniu zmieniających się, dynamicznych transformacji pojęcia obywatelstwa w kontekście europejskim. Partnerzy projektu przeprowadzili badania jakościowe w trzech pokrywających się dziedzinach badawczych: języki i kody, zaświadczenia o tożsamości oraz badania miejskości. Poruszano kwestie dotyczące "prawa do przebywania w danym miejscu" i "prawa do posiadania praw". Dzięki pracy w terenie i przeglądowi poszczególnych kategorii badań naukowcy potwierdzili, że eksperymenty z nowymi formami obywatelstwa odbywają się w bardzo określonych sytuacjach. Wynika to z ważnej roli, jaką odgrywają w tych kategoriach tło historyczne i specyfika narodowa. Przedstawiono wyniki badań naukowych nad interpretacjami obywatelstwa świeckiego i rozwojem różnych modeli tego pojęcia (dynamicznego, historycznego, performatywnego i interpretacyjnego). Badacze poszerzyli również wiedzę o obywatelstwie świeckim i środowiskach tłumaczeniowych. Członkowie konsorcjum wydali wiele wspólnych publikacji, a także książkę pt. "Testing and sensing profane citizenship in Europe", dostępną w języku angielskim i francuskim. Wykorzystanie pojęcia obywatelstwa świeckiego otwiera szeroki wachlarz możliwości i pozwala na stosowanie nowych metod rozwiązywania palących problemów związanych z obywatelstwem. Wyniki badań i ogólnie prace nad projektem mają potencjalne konsekwencje polityczne, wspierając nowe definicje obywatelstwa oraz ustanowienie tzw. środowisk tłumaczeniowych w celu umożliwienia działalności zainteresowanym podmiotom. Kolejny aspekt dotyczy metod ("wykrywania") używanych do pobudzania badań, z uwzględnieniem mniej widocznych działań wspierających nowe formy obywatelstwa.
