Mali wojownicy w starciu z chorobą Alzheimera
Demencja dotyka ponad 24 miliony ludzi na całym świecie. Co 7 sekund diagnozowany jest nowy przypadek. Trzy spośród 5 milionów przypadków w Europie klasyfikowanych jest jako choroba Alzheimera, jest to więc najpowszechniejsza forma demencji. Z racji ciągłego starzenia się populacji oczekuje się, że te liczby radykalnie wzrosną. Złogi amyloidu w mózgu są cechą charakterystyczną choroby Alzheimera, ale leczenie jest utrudnione przez barierę krew–mózg, której zadaniem jest jego ochrona. Ta bariera uniemożliwia stosowanie leków o typowej postaci doustnej lub donosowej, które trafiałyby do krwiobiegu a następnie do docelowego obszaru w mózgu. Naukowcy pracujący przy finansowanym ze środków UE projekcie "Nanoparticles for therapy and diagnosis of Alzheimer Disease" (NAD)(odnośnik otworzy się w nowym oknie) sprawdzali, czy nanocząsteczki mogłyby spełnić to zadanie. Niezwykle małe rozmiary nanocząsteczek sprawiają, że spełniają one bardzo istotną rolę w medycynie, np. jako środki kontrastowe podczas zabiegów obrazowania, umożliwiając przekroczenie bariery krew–mózg. W projekcie NAD korzystano z różnych nanocząsteczek, w tym liposomów, nanocząsteczek ze stałych lipidów i nanocząsteczek polimerowych, nadając im pożądane funkcje. Stosując badania obrazowe metodami tomografii PET (pozytonowa tomografia emisyjna) i RM (rezonans magnetyczny) naukowcy wykazali, że te nanocząsteczki umożliwiają rozbijanie i usuwanie złogów amyloidu, przywracając sprawność pamięci w modelach zwierzęcych. Niezwykły sukces różnego rodzaju nanocząsteczek o wielorakich funkcjach zyskał międzynarodowe uznanie. Projekt otrzymał drugą nagrodę w konkursie na najlepszy ukończony projekt z rąk Dyrektora ds. Badań i Innowacji przy Komisji Europejskiej. Wyniki przełożyły się na ponad 50 publikacji w międzynarodowych czasopismach naukowych i cztery wnioski o międzynarodową ochronę patentową. Wykazane połączone działanie diagnostyczne i terapeutyczne podawanych pacjentom z chorobą Alzheimera doustnie i donosowo nanocząsteczek stanowi nieoceniony krok naprzód w walce z tą wyniszczającą chorobą. Ta technika otwiera możliwości leczenia innych chorób ośrodkowego układu nerwowego a diagnoza z użyciem nanocząsteczek może zostać zastosowana przy jeszcze szerszym spektrum chorób. Poprawi to zdrowie i jakość życia milionów pacjentów i ich rodzin, zwiększając jednocześnie radykalnie konkurencyjność Unii Europejskiej.
