Czy możemy przewidzieć ewolucję zanieczyszczonych środowisk?
Naturalne samooczyszczanie związane jest z ograniczeniem stężenia zanieczyszczeń w środowisku poprzez procesy biologiczne oraz zjawiska fizyczne i chemiczne. Wykorzystanie tych procesów do diagnozy stanu gleby może posłużyć jako narzędzie prognostyczne do przewidywania ewolucji zanieczyszczonej gleby i wód gruntowych. Celem projektu UE o nazwie "Biologiczne procedury diagnozowania stanu oraz prognozowania ewolucji zanieczyszczonych środowisk" (Biotool) było wykorzystanie procesów biologicznych jako narzędzi do przewidywania zanieczyszczenia środowiska. Konsorcjum zanieczyściło określone obszary eksperymentalne węglowodorami chlorowanymi lub ropopochodnymi, po czym monitorowało ich ewolucję, wykorzystując w tym celu różne techniki. Do oceny zanieczyszczenia podpowierzchniowego wykorzystano proces transportu chemikaliów wskaźnikowych spod ziemi na powierzchnię. Partnerzy projektu odkryli, że formowanie się kwasów tłuszczowych oraz fosfolipidowych kwasów tłuszczowych w glebie można wykorzystać jako narzędzie do oceny toksyczności. Ponadto naukowcy zdołali zdiagnozować biologiczny stan zanieczyszczonego środowiska za pomocą technologii macierzy DNA. W szczególności do oceny naturalnych wspólnot mikroorganizmów wykorzystano określone rodziny genów zaangażowanych w tlenowe i beztlenowe ścieżki kataboliczne. Naukowcy zdali sobie sprawę, że interakcję mikroorganizmów z naturalnymi ekosystemami można wykorzystać do bioremediacji oraz naturalnego samooczyszczania. W tym celu zastosowali najnowocześniejsze technologie proteomiczne do zlokalizowania biomarkerów białkowych, które mogą umożliwić przewidywanie ewolucji zanieczyszczonej gleby. Zasadniczo konsorcjum projektu Biotool opracowało szereg innowacyjnych, użytecznych protokołów do przewidywania biodegradacji w zanieczyszczonych obszarach środowiska. Oczekuje się, że osiągnięcia badawcze poprawią zastosowanie naturalnego procesu samooczyszczania jako strategię remediacji w Europie.
