Nowe informacje na temat rzymskiego przemysłu szklarskiego
Dzięki projektowi "Pochodzenie tessery: interdyscyplinarne badanie rzymskiej produkcji i handlu szkłem na terenie Włoch" (Promote) udało się uzyskać nowe informacje i zaproponować odpowiedzi na pytania dotyczące rzymskiego przemysłu szklarskiego. W oparciu o literaturę z dziedziny archeologii i archeometrii badacze rozwinęli jedną ze współczesnych rekonstrukcji modelu ekonomicznego starożytnej produkcji szkła, skupiającą się na Półwyspie Apenińskim i szklanych mozaikach tessera z okresu od III w. p.n.e. do II w. n.e. W zakładającej trójetapowy system produkcji hipotezie brakowało informacji na temat umiejscowienia głównych ośrodków produkcyjnych i szklaków handlowych. Finansowany ze środków UE zespół badawczy starał się poszerzyć dotychczasową wiedzę na temat starożytnych materiałów szklanych i stworzył procedurę analiz śladowych i izotopowych starego szkła, a także pracował nad ustaleniem pochodzenia takiego szkła na terenie dzisiejszych Włoch. Łączący badania archeologiczne z analizą próbek szkła projekt okazał się sukcesem na wielu polach. Analiza mozaiki ściennej i posadzkowej pomogła ustalić chronologię powstawania szkła stosowanego w mozaikach w tym okresie. Identyfikacja określonych materiałów szklanych umożliwiła datowanie mozaik. Opracowane procedury badania szkła przetestowano w laboratorium. Kierując się podejściem stosowanym w archeologii, badacze w pierwszej kolejności używali technik nieniszczących i mikroniszczących. Interpretacja analiz zawartości ołowiu, neodymu i strontu pomogła w realizacji głównego celu projektu. Okazało się, że szkło stosowane w mozaikach rzymskich jest porównywalne do surowego szkła i naczyń szklanych będących w tamtym czasie w obiegu na półwyspie. Analiza materiałów pomogła także potwierdzić hipotezę, zgodnie z którą istniało niewiele ośrodków produkcji, aktywnych przez co najmniej cztery stulecia. Działania i rezultaty projektu Promote mają duży wpływ na naukę, jak i edukację. Zgromadzone przy pomocy innowacyjnych metod dane pozwalają na głębsze poznanie tematu, a opracowana metodologia może znaleźć zastosowanie w badaniach innych wyrobów szklanych z różnych okresów historycznych.